Λάρνακα: Το λιμάνι της έριδος

Το «μέλλον» της καλείται για δει για ακόμα μια φορά η Λάρνακα, με ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου ενέργειας να ζητούν το λιμάνι της ως χερσαία βάση για τις υπεράκτιες δραστηριότητές τους στην περιοχή και για τις ερευνητικές τους γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.

Total, ENI και Noble ξεκαθαρίζουν ότι στην παρούσα φάση το λιμάνι της Λάρνακας είναι ο μόνος κατάλληλος χώρος για να τις φιλοξενήσει, τη στιγμή που μια ομάδα κατοίκων εκφράζει διαμαρτυρίες, ενώ η Κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη βάσει συμβολαίου να τις εξυπηρετήσει. Κάπως έτσι, η Κύπρο κινδυνεύει να γίνει ενεργειακό κέντρο χωρίς «βάση» καθώς δεν υπάρχει ένας  διαθέσιμος κατάλληλος χώρος για να φιλοξενήσει την τεράστια βιομηχανία.  

Το πρόβλημα ήρθε στην επιφάνεια μετά τις εξελίξεις στο λιμάνι Λάρνακας όπου είχε στεγαστεί από το 2013 η εταιρεία Medserv για να εξυπηρετήσει τις υπεράκτιες δραστηριότητες της ΕΝΙ στα τεμάχια 2, 3 και 9. Το συμβόλαιο ήταν τριετές, καθώς οι κάτοικοι της πόλης προσέμεναν την ανάπτυξη του λιμανιού από την κοινοπραξία «Ζήνων».

Νέες προσδοκίες
Στο μεταξύ, η ανακάλυψη των 30 τρισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου στο γειτονικό αιγυπτιακό κοίτασμα «Ζορ» δίπλα από οικόπεδο «11» αναπτέρωσε το ηθικό της Total που θέλει να ξεκινήσει εκ νέου ερευνητικές γεωτρήσεις, χρησιμοποιώντας ως βάση το λιμάνι της Λάρνακας. Το ναυάγιο της κοινοπραξίας «Ζήνων» καθιστούσε εφικτό το αίτημα της εταιρείας να διεξάγει τις εργασίες της από την περιοχή όμως μια ομάδα κατοίκων διαφωνεί εκφράζοντας φόβους πως ακόμα και μια εξάμηνη παράταση του συμβολαίου μπορεί να επιφέρει την βιομηχανοποίηση της περιοχής.

Στη Λεμεσό; Ποτέ!
Οι τρεις εταιρείες απορρίπτουν κατηγορηματικά την επιλογή του λιμανιού στη Λεμεσό χαρακτηρίζοντάς το ακατάλληλο τόσο για θέματα λειτουργικότητας όσο και ασφάλειας, αφού οι διαθέσιμοι χώροι είναι διασκορπισμένοι σε έξι διαφορετικούς χώρους με μεγάλη απόσταση μεταξύ τους. Την ίδια στιγμή, επιθυμούν τη συνέχιση των υποστηρικτικών  υπηρεσιών από το λιμάνι Λάρνακας, χαρακτηρίζοντας τις εγκαταστάσεις στο χώρο ιδανικές και σε συνάρτηση με τα βέλτιστα διεθνή πρότυπα (Best International Petroleum Industry Practices).

Συγκεκριμένα, αίτημα της Total είναι όπως παραμείνουν οι υποστηρικτικές υπηρεσίες της εταιρείας Meserv στο λιμάνι της Λάρνακας για ακόμα έξι μήνες μετά τη λήξη του συμβολαίου, δηλαδή ως τον Φεβρουάριο του 2017.
Από την πλευρά της η Eni, που προγραμματίζει γεωτρήσεις το δεύτερο εξάμηνο του 2017 απέστειλε επιστολή στο Δήμαρχο Λάρνακας Ανδρέα Λουρουτζιάτη και στους υπουργούς Ενέργειας και Μεταφορών ζητώντας παράταση ενός έτους από την 1η Σεπτεμβρίου που λήγει η άδεια με δικαίωμα ανανέωσης για ακόμα έξι μήνες, ως τον Φεβρουάριο του 2018.

Όραμα μικτής ανάπτυξης
Στο μεταξύ, η Noble Energy το 2015 στα πλαίσια παρουσίασης για την αξιοποίηση του οικοπέδου 12 είχε καταθέσει μελέτες που εξηγούσαν τους λόγους γιατί η Λεμεσός αποτελεί ακατάλληλη βάση για τις εργασίες της, ενώ ταυτόχρονα περιέγραφε πως η περιοχή μπορεί να επωφεληθεί από μια μικτή ανάπτυξη κατά μήκος της ακτογραμμής.
Στη φωτογραφία, φαίνεται η τουριστική ανάπτυξη με ξενοδοχεία και μαρίνα να συνυπάρχει με τις χερσαίες υποστηρικτικές εγκαταστάσεις των εταιρειών ενέργειας.

Αξίζει να σημειωθεί πως στο παρόν διάστημα η Noble, δεν φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα ή να προβαίνει σε διαβήματα για την παραμονή της στην περιοχή, ίσως γιατί νιώθει περισσότερη σιγουριά, καθώς είναι η μόνη που έχει βρει κοιτάσματα στο οικόπεδό της.

Από την άλλη, η Τotal ξεκαθαρίζει ότι αν δεν δοθεί η παράταση δεν θα μπορεί να τηρήσει την δέσμευσή της για διεξαγωγή νέας ερευνητικής γεώτρησης τον Σεπτέμβριο του 2016. Μαζί και με την ΕΝΙ καθιστούν σαφές ότι ακόμα και σε περίπτωση που δοθεί παράταση μόνο για έξι μήνες, τότε η κυβέρνηση θα πρέπει άμεσα να τους δώσει άλλη κατάλληλη εναλλακτική βάση για να την προετοιμάσουν.

Μια από τις εναλλακτικές επιλογές που μπορούν να εξετάσουν οι εταιρείες ενέργειας είναι ένας ενιαίος χώρος στο λιμάνι της Λεμεσού, που ανήκει στις βρετανικές Βάσεις και θα μπορούσε ενδεχομένως η κυβέρνηση να τον ζητήσει. Ο χώρος θα ήταν ιδανικός για τη δράση των εταιρειών, ωστόσο θα χρειαστεί περίπου ένας χρόνος για εξασφαλιστούν οι απαραίτητες άδειες και να στηθούν οι εγκαταστάσεις.

Ακόμα μια επιλογή, είναι φυσικά η περιοχή του Βασιλικού, στην οποία όμως δεν υπάρχει διαθέσιμος χώρος. Εκεί θα πρέπει είτε να αποχωρήσει μια από τις υπάρχουσες εταιρείες, είτε να γίνουν οι απαραίτητες επενδύσεις για να επεκταθεί και να διαμορφωθεί αναλόγως ο χώρος.

Μετά από τη συνεδρία της Επιτροπής Ανάπτυξης της Λάρνακας την περασμένη Παρασκευή, όπου οι εμπλεκόμενοι φορείς είχαν την ευκαιρία να καταθέσουν τις απόψεις τους, τη Δευτέρα (1/2) το Δημοτικό Συμβούλιο θα λάβει την τελική του απόφαση, την οποία και θα προωθήσει στο Υπουργικό.