Τι θα φέρει το 2017; Οι Financial Times δίνουν τις απαντήσεις…

Οι Financial Times έπεσαν περισσότερο μέσα παρά έξω για το 2016, τουλάχιστον σε ένα πρώτο επίπεδο.  Από τις 16 προβλέψεις της προηγούμενης χρονιάς, οι εννιά ή οι 10 επιβεβαιώθηκαν (ανάλογα με το αν η δημοφιλία του Pokemon Go σημαίνει όντως ότι το 2016 «ήταν η χρονιά που απογειώθηκε η εικονική πραγματικότητα»).

Ορισμένες από τις προβλέψεις ξεχωρίζουν: η Ρούλα Κάλαφ αποδείχθηκε προφητική όσον αφορά την ανθεκτικότητα του Μπασάρ Αλ Άσσαντ, ο Τζον Πολ Ράθμποουν πέτυχε διάνα την στιγμή της πτώσης της Ντίλμα Ρούσεφ στη Βραζιλία και ο Τζέιμς Κάιντζ διέπρεψε προβλέποντας την υποτίμηση του ρενμίνμπι (βλέπει ακριβώς το αντίθετο για το 2017, στην ίσως πιο ριψοκίνδυνη πρόβλεψη μας για την επόμενη χρονιά).

Αλλά κάναμε λάθος σε όλα τα σημαντικά γεγονότα. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν παρέμεινε στην Ε.Ε., η Χίλαρι Κλίντον δεν κέρδισε και αυτά ήταν που έκαναν τη διαφορά. Όποιος πιστεύει ότι αυτό που έχει σημασία στην ιστορία δεν είναι οι σταθερές τάσεις αλλά οι ξαφνικές σεισμικές αναταράξεις, επιβεβαιώθηκε για την θέση του το 2016.

Οπότε οι αναγνώστες μπορούν να δουν με περιφρόνηση τις προγνώσεις μας για το 2017.

Αλλά υπάρχει κάτι που πρέπει να πούμε για την όλο και πιο δημοφιλή άποψη πως οι πολιτικές και οι οικονομικές προβλέψεις είναι παντού και πάντοτε χάσιμο χρόνου. Αναμφίβολα, οι πιο διάσημοι πολιτικοί αναλυτές και οικονομολόγοι μας, όσο καλοί και αν είναι στο να εξηγούν τα πράγματα αφότου συνέβησαν, δυσκολεύονται να το κάνουν εκ των προτέρων.

Υπάρχει ωστόσο ένας οργανωμένος και εμπειρικά εμπεριστατωμένος τρόπος να κάνει κανείς αξιόλογες προβλέψεις, όπως έχει περιγράψει ο πολιτικός ψυχολόγος Φίλιπ Τέτλοκ στις σελίδες των Financial Times. Προϋποθέτει να κάνει πολλές ακριβείς προβλέψεις, να τους αποδίδει συγκεκριμένες πιθανότητες, να καταγράφει τις επιδόσεις του και να εξετάζει προσεκτικά αυτές που δεν έπιασε (ακόμα και η μέθοδος αυτή αποτυγχάνει για εξαιρετικά ρευστές αγορές, όπως τα νομίσματα ή οι χρηματιστηριακές αγορές).

Αυτό που κάνουν εδώ οι αναλυτές των Financial Times δεν είναι τόσο συστηματικό και είναι περισσότερο δυαδικό. Οι αμφισβητίες θα συμπεράνουν ότι αυτό καθιστά τις ετήσιες προβλέψεις μας μια άσκηση τρέλας, αλλά υπάρχει ουσία και πέρα από τις προγνώσεις αυτές καθαυτές. Κάθε μια από τις προβλέψεις που ακολουθούν αποτελεί μια περίληψη για το ποια πιστεύει ένας δημοσιογράφος ότι είναι τα κρίσιμα ζητήματα για το 2017 και τους παράγοντες που θα τα οδηγήσουν προς την μία ή την άλλη κατεύθυνση.

Είναι ιδανικές στο να εξάψουν την διανοητική μας περιέργεια, ανεξάρτητα από το αν λειτουργούν ή όχι ως προγνώσεις για το μέλλον. 

Θα ενεργοποιηθεί το άρθρο 50 ως το τέλος του πρώτου τριμήνου;
Ναι. Η πίεση στην πρωθυπουργό Τερέζα Μέι να προχωρήσει την διαδικασία εξόδου από την Ε.Ε. έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Όλα τα σχέδια Brexit της κυβέρνησης βασίζονται στην αποστολή του γράμματος για το Άρθρο 50 ως τα τέλη Μαρτίου. Εξωτερικά γεγονότα μπορεί να την καθυστερήσουν: το Ανώτατο Δικαστήριο αποφασίζει για την διαδικασία του Άρθρου 50 τον Ιανουάριο για παράδειγμα, ενώ μπορεί να υπάρξουν πολιτικοί ελιγμοί στη Βουλή των Λόρδων. Αλλά αν δεν υπάρξει μια κρίση, η χριστουγεννιάτικη ευχή των οπαδών του Βrexit θα βγει σύντομα αληθινή.

Θα κερδίσει η Μαρίν Λεπέν τη γαλλική προεδρία;
Όχι. Η πιθανότητα φυσικά δεν είναι μηδαμινή. Ποιος μπορεί να αποκλείσει να ψηφίσουν μαζικά στις εκλογές η απογοητευμένη εργατική τάξη, οι νέοι χαμηλής εξειδίκευσης και το 10% των ανέργων; Ή οι αριστεροί ψηφοφόροι να μην εμφανιστούν καθόλου στο δεύτερο γύρο γιατί είναι αντίθετοι με τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις του Φρανσουά Φιγιόν;

Ακόμα και έτσι μια νίκη της Λεπέν δεν είναι πολύ πιθανή για ένα λόγο: τάσσεται υπέρ της επιστροφής στο φράγκο και για μια χώρα αποταμιευτών, αυτό είναι ένα πολύ ριψοκίνδυνο στοίχημα.

Θα κερδίσει η Άγκελα Μέρκελ τις εκλογές στη Γερμανία;
Ναι. Η κα. Μέρκελ θα κερδίσει το φθινόπωρο τις γερμανικές βουλευτικές εκλογές, αλλά με λιγότερες έδρες για το μπλοκ των Χριστιανοδημοκρατών/Χριστιανοκοινωνιστών. Παρά την τρομακτική επίθεση στη χριστουγεννιάτικη αγορά, οι ψηφοφόροι θα ξεπεράσουν τις επιφυλάξεις τους. Με το ακροδεξιό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» να μπαίνει στη Bundestag και τους φιλελεύθερους «Ελεύθερους Δημοκράτες» να επιστρέφουν, θα είναι πιο δύσκολη η δημιουργία συνασπισμών. Αλλά η κα. Μέρκελ θα τα καταφέρει.

Θα καταρρεύσει η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν;
Όχι. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει απειλήσει να αποσύρει τις ΗΠΑ από το ντιλ, αλλά αυτό πιο εύκολα λέγεται παρά γίνεται. Ακόμα και αν αποσυρθούν οι ΗΠΑ, το σύμφωνο για το πυρηνικά, που υπογράφηκε ανάμεσα στο Ιράν και έξι μεγάλες δυνάμεις και κατοχυρώνεται με ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, θα παραμείνει σε ισχύ. Ωστόσο, μια κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, μπορεί να υπονομεύσει τη συμφωνία αυξάνοντας την πίεση στην Τεχεράνη σε τέτοιο βαθμό που θα αναγκάσει το Ιράν να διακόψει την εφαρμογή της. Οπότε είναι πιθανό η συμφωνία να αρχίσει να ξηλώνεται το 2017, αλλά οι υπόλοιποι υπογράφοντας – η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία – θα δουλέψουν σκληρά για να περιορίσουν τη ζημιά.

Θα προχωρήσουν οι Τραμπ και Πούτιν σε μια συμφωνία στη Συρία;
Ναι. Αλλά δεν θα έχει ουσιαστικό αντίκρισμα. Η ανακατάληψη του Χαλεπίου από την συριακή κυβέρνηση δεν αφήνει τον κ. Τραμπ με κάποιο μοχλό πίεσης έναντι της Μόσχας, ακόμα και αν υποθέσουμε πως θα ήταν διατεθειμένος να τον χρησιμοποιήσει. Ο στόχος του κ. Τραμπ είναι να επιτεθεί στο ISIS και να φανεί ότι το κάνει. Αυτός και ο κ. Πούτιν θα υπογράψουν μια συμφωνία μέσα στις πρώτες 100 ημέρες της θητείας του νέου προέδρου για να προχωρήσουν σε μια κοινή επίθεση κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης. Ο κ. Τραμπ θα γράψει τα μηνύματα του στο Twitter. Η Συρία θα συνεχίσει να καίγεται.

Θα χτίσει ο Τραμπ το τείχος στα σύνορα με το Μεξικό;
Ναι, αλλά όχι όλο. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος έχει κάνει τόσο θόρυβο για την περίφραξη των συνόρων μήκους 2.000 μιλίων, που πρέπει να κάνει κάτι. Πολύ πρόσφατα ωστόσο, από τις υποσχέσεις για «ένα αδιαπέραστο, ψηλό, ισχυρό, όμορφο νότιο συνοριακό τείχος» πέρασε σε συζητήσεις για την κατασκευή ενός φράχτη. Οπότε μπορεί να περιμένει κανείς μερικές συμβολικές προσθήκες κατά μήκος των συνόρων, το ένα τρίτο των οποίων έχει ήδη κάποιου είδους φράγμα.

Θα καταστραφεί το ISIS ως μια σημαντική παγκόσμια δύναμη;
Όχι. Το αυτοαποκαλούμενο χαλιφάτο του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της Συρίας θα καταρρεύσει το 2017. Αλλά μόλις εκδιωχθεί από τα προπύργια του στις πόλεις της Μοσούλης και της Ράκα, θα αναμείξει την τοπική εξέγερση με τις διεθνείς τρομοκρατικές επιθέσεις. Όπως έκανε στο παρελθόν η Αλ Κάιντα, η οποία κατάφερε να ανασυγκροτηθεί στην συριακή έρημο μετά από την σχεδόν μοιραία για αυτήν κατάσταση στο Ιράκ το 2007-2009, επιστρέφοντας ως ISIS πέντε χρόνια αργότερα. Το ISIS μπορεί να βασίζεται σε εξωτερικές δυνάμεις για την προσέλκυση μαχητών. Τα σιιτικά καθεστώτα στη Δαμασκό, τη Βαγδάτη και τη Βηρυτό θα κρατήσουν αποξενωμένους τους Σουνίτες. 

Θα υποχωρήσει η ανάπτυξη της βρετανικής οικονομίας κάτω από 1% το 2017;
Όχι. Η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί όσο θα γίνονται πιο αισθητές οι επιπτώσεις από το Brexit. Αλλά το momentum θα στηρίξει την οικονομία. Η μέση πρόβλεψη το Δεκέμβριο ήταν για ανάπτυξη 1,3%, πολύ κοντά με αυτήν του γραφείου προϋπολογισμού για ανάπτυξη 1,4%. Φαίνονται και τα δύο αρκετά πιθανά ως βασικά σενάρια. Ωστόσο, οι προβλέψεις κυμαίνονται από 0,6% ως 2,7%. Το εύρος δεν προκαλεί έκπληξη: η αβεβαιότητα είναι τεράστια.

Θα μείνει το πετρέλαιο πάνω από 50 δολάρια;
Ναι. Τα ιστορικά υψηλά επίπεδα παραγωγής του ΟΠΕΚ και οι σταθερά υψηλές προμήθειες εκτός του καρτέλ κράτησαν τις πιέσεις στις τιμές το 2016. Η συμφωνία για μείωση της παραγωγής ανάμεσα τους μεγάλους πετρελαιοπαραγωγούς στο τέλος του έτους έδωσε μια ώθηση στις τιμές.

Οι τιμές του 2017 θα εξαρτηθούν από το αν οι χώρες τηρήσουν τη συμφωνία και από τα επίπεδα παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ. Στελέχη της ενεργειακής αγοράς επιμένουν πως οι τιμές παραμένουν πολύ χαμηλές για να επιτρέψουν νέες επενδύσεις. Να αναμένεται ότι η βιομηχανία θα παραμείνει σε εγρήγορση και ότι οι τιμές θα αυξηθούν.

Θα είναι ο πληθωρισμός στην Ε.Ε. στο 1,5% ή υψηλότερα στο τέλος του έτους;
Όχι. Δεν πρόκειται για μια πρόβλεψη επιπλέον οικονομικών βασάνων για την ευρωζώνη, αλλά μιας ακόμα μέτρια χρονιάς. Ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί από 0,1% τον Ιούνιο στο 0,6% το Νοέμβριο. Θα συνεχίσει να αυξάνεται, καθώς οι μέχρι πρότινος χαμηλές τιμές στην ενέργεια θα βγουν από τον 12μηνο υπολογισμό, αλλά όχι τόσο για να φτάσει το 1,5%. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να παραδεχθεί για άλλη μια φορά ότι δεν κατάφερε να φέρει τον πληθωρισμό στο στόχο του 2%.

ΠΗΓΗ: fortunegreece.com