«Πλούσιο» μας αποχαιρετά το 2016

Με νότα αισιοδοξίας αλλά και έλλειψη πολιτικής βούλησης αποχαιρετά το 2016 τα οικονομικά δρώμενα της Κύπρου, καθώς μπορεί από τη μια η Κύπρος να κατάφερε να εξέλθει επιτυχώς του προγράμματος οικονομικής αναπροσαρμογής, αλλά δεν υπήρξε η πολιτική βούληση για να προχωρήσουν οι προαναγγελθείσες μεταρρυθμίσεις που θα υποβοηθήσουν τόσο στην περαιτέρω ανάκαμψη της οικονομίας, όσο και στη δημιουργία υπόβαθρου για ανάπτυξη του κυπριακού επιχειρείν. 

Το InBusinessNews επιχειρεί να καταγράψει τα σημαντικότερα γεγονότα που σημειώθηκαν στην κυπριακή οικονομία και στο κυπριακό επιχειρείν κατά τη διάρκεια της χρονιάς που μας αποχαιρετά. 

Τελευταίο Eurogroup για την Κύπρο
Αρχές Μαρτίου ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, μετά τη συνεδρία του Eurogroup στις Βρυξέλλες ανακοινώνει ότι η Κύπρος είναι πλέον εκτός μνημονίου, προειδοποιώντας πως με σοβαρότητα και αξιοπιστία θα έπρεπε να συνεχίσουμε την προσπάθεια. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του οικονομικού προγράμματος αναπροσαρμογής ακολούθησαν και οι αναβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης, με τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard & Poor’s να αναβαθμίζει τον Σεπτέμβριο τη μακροπρόθεσμη αξιολόγηση της Κύπρου σε ξένο και εγχώριο νόμισμα σε “ΒΒ”, ενώ τον Οκτώβριο ο διεθνής οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody`s αναβάθμισε σε θετικές από σταθερές τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, διατηρώντας στο Β1 την αξιολόγηση της πιστοληπτικής της ικανότητας.

Την ίδια ώρα, ο Χάρης Γεωργιάδης με προσωπικό του μήνυμα στο twitter τον περασμένο Ιούλιο χαρακτήρισε ως αποφασιστική κίνηση επιβεβαίωσης επενδυτικής εμπιστοσύνης προς την κυπριακή οικονομία, την έκδοση 7ετούς ευρωπαϊκού μεσοπρόθεσμου ομολόγου (ΕΜΤΝ).

Θετικά θα πρέπει να αποτιμηθούν και η κατάθεση ενώπιον της Βουλής από το Υπουργείο Οικονομικών των επτά νομοσχέδια για μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας, μια προσπάθεια που παρέμεινε στα χαρτιά, καθώς σχεδόν στην εκπνοή του 2016 η Βουλή αιφνιδιαστικά καταψήφισε τα εν λόγω νομοσχέδια. Στα θετικά συγκαταλέγονται και η έγκριση από το Υπουργικού των νομοσχεδίων για τη δημιουργία Υφυπουργείου Τουρισμού και Ανάπτυξης και Υφυπουργείου Ναυτιλίας. 

Τραπεζικός τομέας

Πλώρη για το Χρηματιστήριο του Λονδίνου βάζει η Τράπεζα Κύπρου μετά και το πράσινο φως που έλαβε κατά την Έκτακτη Γενική Συνέλευση στις 13 Δεκεμβρίου για τη δημιουργία ιθύνουσας εταιρείας με έδρα το Λονδίνο. 

Την ίδια ώρα, στην ενοποίηση των 18 διαφορετικών νομικών οντοτήτων του προχωρά ο Συνεργατισμός, ενώ η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ενέκρινε το Ενημερωτικό Δελτίο του Συνεργατισμού για εγγραφή στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου. Στρατηγική συμφωνία υπέγραψε και με την Universal Life.

Από πλευράς Ελληνικής Τράπεζας, σημειώθηκε αλλαγή σκυτάλης στην θέση του Ανώτατου Εκτελεστικού Διευθυντή με την αποχώρηση του Μπέρτ Πάιλς για προσωπικούς λόγους και την ανάληψη των καθηκόντων του από τον Ιωάννη Μάτση.

Αξίζει να σημειωθεί πως κατά το 2016 καταγράφηκε σημαντική μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Παρόλ’ αυτα, ο συνολικός όγκος να παραμένει αρκετά υψηλός και να αποτελεί βραχνάς για τα τραπεζικά ιδρύματα. 

Αναπτυξιακά έργα
Δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί πως μέσα σε λιγότερο από τέσσερα  χρόνια μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, ο κλάδος των ακινήτων θα ήταν αυτός που θα προσέλκυε το ενδιαφέρον ντόπιων και ξένων επενδυτών.

Κατά τη διάρκεια του 2016 κατατέθηκε ο θεμέλιος λίθος για τη δημιουργία της  Ayia Napa Marina, μιας επένδυσης ύψους € 220 εκατ. που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2021. 

Θεμέλιος λίθος κατατέθηκε και για το μεγαλύτερο οικιστικό κτίριο, ΟΝΕ, το οποίο θα υψώνεται σε 37 ορόφους και με ύψος περίπου 170 μέτρων. 

Η πολυσυζητημένη δημιουργία καζίνο θερέτρου φαίνεται να παίρνει σάρκα και οστά μετά το πράσινο φως στην προσφορά της κοινοπραξίας Melco International Development Ltd (Melco), Hard Rock International και Cyprus Phasouri Ltd για την κατασκευή του στη Λεμεσό. Η ανέγερση του αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του 2017 και η επένδυση αναμένεται να κυμανθεί στα €500 εκατ. 

Την ίδια ώρα, κι άλλες αναπτύξεις έχουν εξαγγελθεί κατά τη διάρκεια του 2016 όπως το Arc-Ship στη Λεμεσό από την εταιρεία Cyfield, το κυματιστό κτίριο Limassol Del Mar από την κοινοπραξία D. ZAVOS GROUP και THE LEPTOS GROUP, το Sun City Spa Resort & Residences στην περιοχή Σωτήρας από την GIOVANI GROUP, ενώ σε εκκρεμότητα παραμένουν οι διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία Μαρίνας στην Πάφο καθώς και για το αναπτυξιακό έργο Eden City από την ΑTUM Developments.

Ενεργειακά
Θετικά μηνύματα έδωσε η ανακάλυψη του κοιτάσματος Ζορ στην ΑΟΖ της Αιγύπτου γεγονός που οδήγησε και στο αυξημένο ενδιαφέρον που επέδειξαν εταιρείες κολοσσοί στο χώρο για τον τρίτο γύρο αδειοδότησης που προκήρυξε το Υπουργείο Εμπορίου κατά το 2016. 

Συγκεκριμένα με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού τον Ιούλιο, οκτώ εταιρείες επέδειξαν ενδιαφέρον (ΕΝΙ/TOTAL για το τεμάχιο 6, ΕΝΙ και η κοινοπραξία Delek Drilling/Avner Oil/Capricorn Oil για το τεμάχιο 8 και για το τεμάχιο 10 υπέβαλαν αίτηση η κοινοπραξία ΕΝΙ/TOTAL, η κοινοπραξία Exxon/Mobil/Qatar Petroleum και η Statoil). Εν τέλει το Υπουργικό αποφάσισε όπως η κοινοπραξία Exxon Mobil – Qatar Petroleum έχει την ευκαιρία να αξιοποιήσει το τεμάχιο 10 που γειτνιάζει με το κοίτασμα Ζορ, για το τεμάχιο 8 θα γίνουν διαπραγματεύσεις με την Ιταλική ΕΝΙ, ενώ για το τεμάχιο 6 προτιμητέος προσφοροδότης επιλέγηκε η κοινοπραξία ΕΝΙ –Total.

Εξαιρετικής σημασίας χαρακτηρίστηκε και η συμφωνία που υπεγράφη με την Αίγυπτο για την μεταφορά φυσικού αερίου μέσω απευθείας υποθαλάσσιου αγωγού από την κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη προς την Αίγυπτο. 

Σημαντικό βήμα στην πορεία για την μετεγκατάσταση από τη Λάρνακα στο Βασιλικό του συνόλου των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων, αποτελεί η συμφωνία που υπογράφτηκε στις 17 Ιουνίου, μεταξύ των εταιρειών Petrolina (Holdings) Public Ltd, Ελληνικά Πετρέλαια Κύπρου Λτδ, Intergaz Ltd και Synergas Ltd, για τη δημιουργία της κοινοπραξίας η οποία θα κατασκευάσει και θα λειτουργεί τη νέα κοινή εγκατάσταση υγραερίου στο Βασιλικό.
 
Επιχειρηματικά Deals

Ίσως από τα μεγαλύτερα επιχειρηματικά deals που κατέγραψε το κυπριακό επιχειρείν αποτέλεσε η ανακοίνωση το Μάιο και η υπογραφή τον Αύγουστο της συμφωνίας εξαγοράς της κυπριακής φαρμακοβιομηχανίας Remedica Holdings από τη νοτιοαφρικανική Ascendis Health. Η συμφωνία για την εξαγορά της Remedica προνοούσε την άμεση καταβολή €260 εκατ. και άλλων €75 εκατ. μετά από 3 χρόνια.

Σε ό,τι αφορά το εμπόριο, χαρακτηριστικό για το 2016 αποτελεί η κάθοδος στην Κύπρο τον περασμένο Σεπτέμβριο της γνωστής αλυσίδας ένδυσης και υπόδησης H&M.

Έμειναν στις εξαγγελίες
Παρά τις καλές προθέσεις και τις κυβερνητικές εξαγγελίες, οι σχεδιασμοί για αποκρατικοποιήσεις δημόσιων οργανισμών πέρασαν στα συρτάρια μετά και την απόφαση της Βουλής να καταψηφίσει τα σχετικά κονδύλια. Συγκεκριμένα, η Μονάδα Αποκρατικοποιήσεων είχε θέσει στους σχεδιασμούς της τη μετοχοποίηση της Cyta και την πώληση της Cyta Hellas, την πώληση του Κρατικού Λαχείου, την εξεύρεση επενδυτών για την ανάπτυξη της περιοχής του Τρόοδους καθώς και την ιδιωτικοποίηση του ΧΑΚ.