Τα πλεονεκτήματα της διαμεσολάβησης

Η διαμεσολάβηση έχει αναγνωριστεί ως μια από τις πιο πετυχημένες διαδικασίες επίλυσης διαφορών, περιλαμβανομένης και της δικαστικής διαδικασίας.

Αντικείμενο διαμεσολάβησης μπορούν να αποτελέσουν αρκετές κατηγορίες διαφορών: επιχειρηματικές, ασφαλιστικές, πολεοδομικές, πνευματικής ιδιοκτησίας, εργατικές,  οικογενειακές, καταναλωτικές, ναυτικού δικαίου, γειτονικές, καθώς και διαφορές που ανακύπτουν από τραπεζικές συναλλαγές. 

Τα πλεονεκτήματα της διαμεσολάβησης έχουν αναγνωριστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία την έχει προωθήσει μέσω σχετικών οδηγιών στα κράτη μέλη:

•    Προσφέρει ενεργητική συμμετοχή και άμεση επικοινωνία των διαφωνούντων μερών, ευέλικτους όρους και αμοιβαία ικανοποιητική επίλυση της σύγκρουσης/διαφωνίας των μερών. 

•    Είναι πολύ γρήγορη διαδικασία, σε σύγκριση με τη δικαστική διαδικασία. Εξοικονομεί πολύτιμο χρόνο και χρήμα και ως εκ τούτου, αποφεύγεται η αχρείαστη ταλαιπωρία.  Είναι αναμφίβολα η πιο οικονομική μέθοδος επίλυσης διαφορών, η οποία αποφορτίζει και τον όγκο των υποθέσεων στα δικαστήρια.

•    Συμβάλλει στην ατομική ανάπτυξη, την αλλαγή στάσεων και συμπεριφορών σε πρότυπα συνεργασίας και κατανόησης των διαφόρων οπτικών πλαισίων, στην ανάπτυξη στρατηγικών επίλυσης προβλημάτων.

•    Η επίλυση της διαφοράς γίνεται με φιλικό/ειρηνικό τρόπο και έτσι αποφεύγονται η φόρτιση και οι εχθρότητες της δικαστικής διαδικασίας. Στην ουσία πρόκειται για αμοιβαία νίκη που αφήνει όλα τα μέρη ικανοποιημένα. Η διαφορά επιλύεται με δίκαιο και αποτελεσματικό τρόπο με τη βοήθεια έμπειρου και κατάλληλα καταρτισμένου τρίτου μέρους (του διαμεσολαβητή). Θύματα και θύτες/δράστες (στην περίπτωση εγκλημάτων), ή διαφωνούντες (σε άλλες περιπτώσεις) δείχνουν μεγάλη ικανοποίηση από την διαδικασία και το αποτέλεσμα.

•    Τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν την δυνατότητα να  αντιμετωπίσουν ο ένας τον άλλο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να αξιολογήσουν προτάσεις και ευκαιρίες που δεν ακούστηκαν ποτέ στο δικαστήριο λόγω της έντασης και της πίεσης του χρόνου. Αρκετά συχνά συναισθηματικοί παράγοντες κρύβονται πίσω από μία διαφορά και όταν αυτοί αντιμετωπιστούν με σεβασμό και ευαισθησία, τότε τα μέρη θα μπορούσαν να προσεγγίσουν με μεγαλύτερη συμπάθεια το ένα το άλλο. 

Η διαμεσολάβηση αντικατοπτρίζει με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τη μετάβαση από τη φράση «θα σου κάνω μήνυση», στη φράση «έλα να τα βρούμε».

Στην Κύπρο η διαμεσολάβηση έχει θεσμοθετηθεί με εναρμονιστική νομοθεσία, η οποία δημιουργεί το νομοθετικό πλαίσιο για διευκόλυνση της πρόσβασης σε μια εναλλακτική επίλυση των διαφορών. Στόχος είναι η οικονομικά αποδοτική και ταχεία εξωδικαστική επίλυση των διαφορών μέσω διαδικασιών προσαρμοσμένων στις ανάγκες των διαδίκων.