Εκτός CETA το κυπριακό χαλλούμι

Βολές εναντίον της κυβέρνησης, κατηγορώντας την ότι συναίνεσε στην Περιεκτική Οικονομική και Εμπορική Συμφωνία ΕΕ – Καναδά (CETA), χωρίς να προβεί σε διαβουλεύσεις με κοινωνικά σύνολα και αρμόδιους φορείς για πιθανούς κινδύνους που πιθανόν να ελλοχεύουν για την Κύπρο (παραγωγούς και καταναλωτές) από την εφαρμογή της, εξαπέλυσαν βουλευτές.

Οι επιπτώσεις της επίμαχης συμφωνίας στην Κύπρο, τέθηκαν την Τρίτη 1η Νοεμβρίου ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, με βουλευτές να εκφράζουν τη θέση ότι η Κύπρος βρίσκεται σήμερα ενώπιον ανησυχητικών τετελεσμένων, καθώς στις 17 Οκτωβρίου υπέγραψε τη συμφωνία, χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε διαβούλευση με τους Συνδέσμους Καταναλωτών, τις γεωργικές ή τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. 

«Δεν ξέρουμε πως θα επηρεαστούν τα βιολογικά προϊόντα, τα οποία θα έχουν πλέον πολύ δύσκολο ανταγωνισμό και είναι γι` αυτό που έπρεπε μέχρι τώρα να ξέρουμε αν μπορούμε και αν κινδυνεύουμε να μας κινήσουν αγωγές οι ξένες εταιρείες, ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στη γεωργία, στη κτηνοτροφία και πως θα επηρεαστεί το περιβάλλον μας», είναι η δήλωση του βουλευτή Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, Χαράλαμπου Θεοπέμπτου, η οποία περιγράφει εν συντομία το πλαίσιο των ανησυχιών που εκφράστηκαν από τους πλείστους φορείς που συμμετείχαν στη συζήτηση.

Στον αέρα το χαλούμι
Από τα σοβαρότερα θέματα που τέθηκαν είναι το γεγονός ότι από τα 140 προϊόντα προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης, τα οποία περιλαμβάνονται στη συμφωνία, τα 16 είναι ελληνικά ενώ από την Κύπρο προέρχεται μόλις ένα προϊόν, παρά το γεγονός ότι η Κύπρος έχει συνολικά πέντε κατοχυρωμένα προϊόντα. Στη συμφωνία λοιπόν, το μόνο κυπριακό προϊόν που περιλαμβάνεται είναι το λουκούμι της Γεροσκήπου, το οποίο έχει κατοχυρωθεί εδώ και χρόνια. 

Εκπρόσωπος του Υπουργείου Γεωργίας εξήγησε ότι στη συμφωνία δεν εντάχθηκε κάποιο άλλο από τα πέντε κατοχυρωμένα κυπριακά προϊόντα, καθώς η κατοχύρωση τους έγινε σχετικά πρόσφατα. Οι βουλευτές εξέφρασαν έντονες ανησυχίες και για το χαλλούμι, το οποίο δεν τέθηκε ως υποψήφιο προϊόν ένταξης στη CETA, επειδή δεν έχει ακόμα κατοχυρωθεί ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Όπως αναφέρθηκε, βάσει της συμφωνίας, υπάρχει δυνατότητα διαβούλευσης στο μέλλον για ένταξη και άλλων προϊόντων ΠΟΠ , ωστόσο παραμένει ο κίνδυνος το κυπριακό χαλλούμι να μείνει δια παντός εκτός της CETA.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής, ο Βουλευτής των Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, όταν από τα χίλια προϊόντα προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης που έχει η ΕΕ, μπήκαν μόλις 140 στη CETA, τι ελπίδες έχει η μικρή Kύπρος να εντάξει μελλοντικά το χαλλούμι; Επανέλαβε μάλιστα ότι το χαλλούμι είναι ένα προϊόν, στην εμπορία του οποίου στηρίζουν τις ελπίδες τους χιλιάδες γεωργοί. 

Δασμοί στο ναδίρ – πλήγμα στη βιοκαλλιέργεια;
Έντονες ανησυχίες εξέφρασαν και οι εκπρόσωποι των παραγωγών/βιοκαλλιεργητών για το σοβαρό ενδεχόμενο ο τομέας τους να επηρεαστεί δυσμενώς από την εφαρμογή της CETA. Όπως ανέφερε ο κ. Θεοπέμπτου, με τη μείωση των δασμών μέχρι και 90%, βάσει της συμφωνίας ΕΕ – Καναδά, τα καναδικά γεωργικά προϊόντα θα μπουν για τα καλά στην ευρωπαϊκή αγορά, σε άκρως ανταγωνίσιμη τιμή με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά, γεγονός που θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και τους Κύπριους παραγωγούς και ειδικότερα τους βιοκαλλιεργητές. 

Πάντως, εκπρόσωπος του Υπουργείου Γεωργίας επιχείρησε να καθησυχάσει τους καλλιεργητές, εκφράζοντας τη θέση ότι το Υπουργείο δεν βλέπει να επηρεάζεται αρνητικά ο γεωργικός τομέας στην Κύπρο. Τόνισε ότι τα κυριότερα προϊόντα που εξάγει ο Καναδάς στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι όσπρια, δημητριακά, σόγια και ελαιούχοι σπόροι. Εξέφρασε, μάλιστα, τη θέση ότι είναι προς το συμφέρον του Κύπριου καταναλωτή και αγρότη η εφαρμογή της CETA. 

Φόβοι για γενετικά τροποποιημένα προϊόντα
Βουλευτές, αγροτικές οργανώσεις, καθώς επίσης και μη Κυβερνητικές Οργανώσεις αναφέρθηκαν επίσης σε μια σειρά από κινδύνους που δυνατόν να ελλοχεύουν από το ενδεχόμενο εισαγωγής στην Κύπρο γενετικά τροποποιημένων προϊόντων. «Μεταξύ άλλων διευκολύνεται και η εισαγωγή των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων από την πίσω πόρτα», ανέφερε ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Αντρέας Καυκαλιάς. 

Στο ίδιο μήκος κύματος και η θέση του Βουλευτή, Χαράλαμπου Θεοπέμπτου, ο οποίος εξέφρασε την ανησυχία του, προσθέτοντας ότι «στην Κύπρο δεν ξέρουμε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αυτής της συμφωνίας, όσον αφορά τα γεωργικά προϊόντα». 

Παρά το γεγονός ότι ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εμπορίου διαβεβαίωσε ότι υπάρχει ρητή συμφωνία μεταξύ Καναδά – ΕΕ για μη εισαγωγή γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, εντούτοις βουλευτές και Σύνδεσμος Βιοκαλλιεργητών εξέφρασαν σχετικές ανησυχίες. Όπως αναφέρθηκε, για την παραγωγή ορισμένων τροφίμων στον Καναδά, αλλά και στην Αμερική, χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα χημικά ή οξέα, τα οποία είναι απαγορευμένα στην Ευρώπη. Επομένως, βάσει των απόψεων που εκφράστηκαν, δεν θα ήταν δύσκολο να εισαχθούν προϊόντα, για την παραγωγή των οποίων χρησιμοποιήθηκαν τέτοιου είδους χημικά. 

«Ειδικοί» στις αγωγές οι Καναδοί
Ανησυχίες εκφράστηκαν επίσης και στο ενδεχόμενο που η Κύπρος θέσει κάποιους περιορισμούς στην εφαρμογή της CETA στο νησί. Όπως ανέφερε ο κ. Θεοπέμπτου, ο Καναδάς αποτελεί την πέμπτη παγκοσμίως χώρα σε αγωγές εταιρειών-κολοσσών εναντίον κρατών. Μια τέτοια αγωγή να γινόταν εναντίον της Κύπρου, θα δημιουργούνταν τεράστια προβλήματα, ανέφερε μεταξύ άλλων ο βουλευτής των Οικολόγων. 

Ζητούν διαβούλευση
Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία θα πρέπει να επικυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια όλων των κρατών μελών της ΕΕ. Εν όψει λοιπόν της συζήτησης που θα προηγηθεί της ψήφισης της CETA από την Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας, Αντρέας Καυκαλιάς, κάλεσε την Κυβέρνηση να ακούσει τις ανησυχίες που διατυπώθηκαν, να συζητήσει το θέμα με τους εμπλεκόμενους και να καταθέσει απόψεις. 

Πάντως, απαντώντας στις επικρίσεις για μή διαβούλευση, εκπρόσωποι των αρμόδιων Υπουργείων ανέφεραν ότι το θέμα χειριζόταν αποκλειστικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 

Επιφυλάσσεται η ΟΕΒ
Στην συζήτηση παρίστατο και εκπρόσωπος της ΟΕΒ, ο οποίος χαρακτήρισε ανησυχητικές κάποιες από τις αναφορές. Επισήμανε ότι θα μεταφέρει τα όσα συζητήθηκαν, έτσι ώστε να οριστικοποιηθούν οι θέσεις της Ομοσπονδίας επί του θέματος και να επανέλθουν.