Η ετήσια άδεια κυκλοφορίας και οι τιμές των καυσίμων

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει δημιουργήσει ένα πλαίσιο διαχείρισης για να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν φορολογικά εργαλεία για χρεώσεις για τη χρήση των υποδομών στον τομέα των μεταφορών με τον πιο αποτελεσματικό και δίκαιο τρόπο, με βάση δύο βασικές αρχές, «ο χρήστης πληρώνει», και «ο ρυπαίνων πληρώνει».  Αυτοί που χρησιμοποιούν τις υποδομές μεταφορών (οδικό δίκτυο, αυτοκινητόδρομοι, γέφυρες κλπ) να πληρώνουν για το κόστος ανέγερσης.

Παράλληλα, αυτοί που ρυπαίνουν το περιβάλλον να πληρώνουν για το κόστος της προστασίας του. Αυτοί που χρησιμοποιούν μηχανοκίνητα οχήματα φιλικά προς το περιβάλλον να πληρώνουν λιγότερα από αυτούς που οδηγούν μηχανοκίνητα που εκπέμπουν ψηλές ποσότητες ρύπων.  Το πλαίσιο της ΕΕ το οποίο περιγράφεται στην σχετική οδηγία του 2003, συμβάλει στην ενσωμάτωση του κόστους που αντικατοπτρίζει την δημιουργία και συντήρηση υποδομών για τις οδικές μεταφορές, την προστασία του περιβάλλοντος λόγω της μόλυνσης που προκαλείται από τις εκπομπές αερίων, και του οικονομικού και κοινωνικού κόστους που προκύπτει από την απώλεια χρόνου, λόγω κυκλοφοριακής συμφόρησης.
 

Η ενσωμάτωση του κόστους των πιο πάνω στην τιμή που πληρώνει αυτός που χρησιμοποιεί τις οδικές μεταφορές και που ρυπαίνει το περιβάλλον, αναμένεται ότι θα συμβάλει στην πιο αποδοτική χρήση των οδικών μεταφορών και στην μείωση του κόστους που περιγράφεται πιο πάνω. Για παράδειγμα, ένα τέτοιο σύστημα διασφαλίζει ένα επαρκές οδικό δίκτυο που καλύπτει τις ανάγκες της οικονομίας, ενθαρρύνει τη χρήση οικονομικών οχημάτων που είναι φιλικά προς το περιβάλλον. Το σύστημα αυτό ενθαρρύνει επίσης τη χρήση των μαζικών μεταφορών. 

Επιπλέον, το σύστημα είναι δίκαιο διότι το κόστος το πληρώνουν αυτοί που χρησιμοποιούν το οδικό δίκτυο και που μολύνουν το περιβάλλον. Όλες οι χώρες της ΕΕ έχουν εφαρμόσει την οδηγία του 2003 με διάφορα φορολογικά εργαλεία και χρεώσεις. Σχεδόν όλες οι χώρες έχουν μια σταθερή χρέωση για το κάθε μηχανοκίνητο, φόρο κατανάλωσης, και φόρο προστιθέμενης αξίας. 

Η Κύπρος χρεώνει ένα τέλος εγγραφής €150 για το κάθε όχημα μια φορά μόνο και ετήσια άδεια κυκλοφορίας ανάλογα με τα γραμμάρια διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπει το όχημα.  Για παράδειγμα, ένα οικονομικό αυτοκίνητο φιλικό προς το περιβάλλον, πληρώνει ετήσια άδεια κυκλοφορίας €66.  Επιπλέον η κυβέρνηση χρεώνει 49 σεντ ανά λίτρο φόρο κατανάλωσης και ΦΠΑ 19%. Για την ακρίβεια ο ΦΠΑ χρεώνεται αφού πρώτα προστεθεί ο φόρος κατανάλωσης, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να πληρώνει 9.3 σεντ ΦΠΑ επί του φόρου κατανάλωσης (19% στα 49 σεντ). 

Αυτό βεβαίως είναι και παράνομο και άδικο, αλλά η κυβέρνηση θέλει τα έσοδα. Το σύστημα θα μπορούσε να ήταν πιο δίκαιο αν το τέλος για την άδεια κυκλοφορίας ενσωματωνόταν στην τιμή των καυσίμων, έτσι που όσοι οδηγούν λιγότερο (συνταξιούχοι) να πληρώνουν λιγότερα από αυτούς που οδηγούν περισσότερο. Αυτό σημαίνει ότι τα €90 εκατομμύρια που εισπράττει το κράτος από άδειες κυκλοφορίας θα μεταφράζονταν σε ψηλότερους φόρους κατανάλωσης. 

Ψηλότερη τιμή των καυσίμων, γύρω στα 6 με 7 σεντ θα επιβάρυνε τον τομέα των μεταφορών (λεοφωρεία, ταξί κλπ) και θα οδηγούσε επίσης στην αύξηση της αστυφιλίας. Για παράδειγμα κάποιοι που διαμένουν στα χωριά και ταξιδεύουν στις πόλεις για να εργαστούν, θα είχαν κίνητρο να μετακομίσουν στις πόλεις όπου εργάζονται. Πάντως με βάση τις δύο βασικές αρχές, «ο χρήστης πληρώνει», και «ο ρυπαίνων πληρώνει», η άδεια κυκλοφορίας θα πρέπει να ενσωματώνεται στην τιμή των καυσίμων.