H Βουλή πιέζει για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο

Μελέτη για το κόστος που θα έχει στις τράπεζες η μετατροπή του ποσού των δανείων που συνήφθηκαν σε ξένο νόμισμα, ιδιαίτερα σε ελβετικό φράγκο και αφορούν στεγαστικά δάνεια, με βάση την ισοτιμία ευρώ – φράγκου που ίσχυε κατά την ημέρα σύναψης του δανείου και με την επιβολή ενός λογικού επιτοκίου, θα διενεργήσει η Κεντρική Τράπεζα (ΚΤ) της Κύπρου.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών προειδοποιεί τις τράπεζες πως αν δεν βοηθήσουν να επιλυθεί αυτό το πρόβλημα η Βουλή θα διευθετήσει το θέμα με ειδική νομοθεσία για τις περιπτώσεις δανείων καταναλωτικής φύσεων σε ξένο συνάλλαγμα, στις οποίες υπήρξε "σημαντική διαφοροποίηση” στην συναλλαγματική ισοτιμία.

Αυτό αποφασίστηκε κατά τη συνεδρία της Επιτροπής Οικονομικών, η οποία συζήτησε “τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν εκατοντάδες συμπατριώτες μας που σύναψαν δάνεια από τις κυπριακές τράπεζες σε ξένο νόμισμα”, έπειτα από πρόταση του βουλευτή του ΑΚΕΛ Σταύρου Ευαγόρου.

Η εκπρόσωπος της ΚΤ, η οποία δεσμεύθηκε πως σε 15 μέρες θα έχει έτοιμη σχετική εισήγηση για επίλυση του προβλήματος που αντιμετωπίζουν χιλιάδες Κύπριοι δανειολήπτες, ανέφερε ότι μόνο τα στεγαστικά δάνεια που σύναψαν ξένοι και Κύπριοι σε ελβετικό φράγκο ανέρχονται συνολικά στο 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Πάντως, εκπρόσωπος των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο ανέφερε ότι το θέμα αφορά πέρα των 11.000 δανειοληπτών.

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών Ανδρέας Χαραλάμπους είπε ότι στην Κύπρο έχει πάρα πάρα πολλές μεγάλες διαστάσεις ο δανεισμός σε ελβετικό φράγκο και ανέφερε ότι ενώ η ισοτιμία του φράγκου έναντι του ευρώ ήταν το 2007-2008 στο 1,60 ανά ευρώ σήμερα αυτή η ισοτιμία έχει υποχωρήσει από 1,10 ανά ευρώ.

Αναφέροντας ότι κατά τη διάρκεια 2006-09 λόγω της καλής ισοτιμίας ευρώ και φράγκου αρκετός κόσμος προτιμούσε να συνάψει δάνεια σε φράγκο, η εκπρόσωπος της ΚΤ είπε ότι επειδή δεν υπήρχε ευρωπαϊκή οδηγία που να διέπει τα δάνεια σε ξένο δανεισμό, η ΚΤ προχώρησε σε έκδοση σχετικής εγκυκλίου και πρόσθεσε ότι μπορεί να μην υπήρχε άλλη τράπεζα που να εξέδωσε τέτοια εγκύκλιο την τότε περίοδο.

Σε σχέση με τις πρακτικές άλλων χωρών για το θέμα, ανέφερε ότι την περασμένη Παρασκευή το Κοινοβούλιο της Κροατίας αποφάσισε όπως τη διαφορά της ισοτιμίας φράγκου – ευρώ επωμιστούν οι τράπεζες και το κράτος, λαμβάνοντας υπόψη το μέσο όρο της ισοτιμίας των δύο νομισμάτων από τότε μέχρι σήμερα και πρόσθεσε πως συζητείται πόσο κόστος θα επωμιστεί η κάθε πλευρά.

Είπε ακόμη ότι στην Πολωνία τα δάνεια αυτού του είδους ανέρχονται στα 35 δισ. ευρώ και αποτελούν τεράστια ρίσκα για τις τράπεζες, σημειώνοντας πως στην χώρα αυτή γίνεται συζήτηση κατά πόσον τράπεζες και κράτος θα επωμιστούν από 50% του κόστους.

Ανέφερε ότι είναι αδύνατο η ΚΤ να ρυθμίσει το θέμα του επιτοκίου με οδηγία γιατί δεν αποτελεί κυμαινόμενο επιτόκιο που δεν ρυθμίζεται αναδρομικά και σημείωσε πως υπάρχει και πρόνοια στο μνημόνιο που αναφέρει πως η ΚΤ δεν μπορεί να επέμβει σε οποιονδήποτε επιτόκιο.

Είπε ακόμη ότι η ΚΤ παρακολουθούσε το δανεισμό σε ξένο συνάλλαγμα και την ρευστότητα που θα πρέπει να διατηρούν οι τράπεζες σε ξένο συνάλλαγμα και είχαμε πιο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τη ρευστότητα που θα έπρεπε να διατηρούν οι τράπεζες σε ξένο συνάλλαγμα.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών Νικόλας Παπαδόπουλος είπε ότι “οι συμπολίτες μας που έχουν συνάψει καταναλωτικά δάνεια σε ξένο συνάλλαγμα ιδιαίτερα σε ελβετικό φράγκο έχουν βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να πρέπει να εξοφλήσουν ποσά δυσανάλογα μεγαλύτερα από εκείνα που προνοούσε η αρχική σύμβαση και εγείρεται το ερώτημα κατά πόσον αυτά τα επενδυτικά προϊόντα θα έπρεπε να είχαν προσφερθεί σε καταναλωτές που δεν γνώριζαν τους πιθανούς κινδύνους που εμπεριείχαν συμφωνίες που αφορούσαν συναλλαγματικές ισοτιμίες”.

Ανέφερε ότι η Επιτροπή έχει απαιτήσει από την ΚΤ να αναλάβει πρωτοβουλία μαζί με το ΥΠΟΙΚ και να έρθει σε επαφή με τον Σύνδεσμο Τραπεζών και με τις τράπεζες που είχαν παραχωρήσει τέτοια δάνεια “και να εξετάσει τους τρόπους διευθέτησης αυτού του ζητήματος”.

Ο κ. Παπαδόπουλος είπε ότι το ΔΗΚΟ θεωρεί πως θα πρέπει να εκδώσει εγκύκλιο η ΚΤ ότι “τέτοιες ρήτρες και καταναλωτικές συμβάσεις ήταν καταχρηστικές γιατί δεν μπορούσαν να είχαν επεξηγηθεί οι πιθανοί κίνδυνοι στους καταναλωτές όταν προχωρούσαν στη σύναψη αυτών των συμβάσεων”, προσθέτοντας ότι “και μαθηματικά να επεξηγούσε κάποιος στον δανειολήπτη ότι υπάρχει ο κίνδυνος να αλλάξει το συνάλλαγμα δεν σημαίνει ότι ο δανειολήπτης γνώριζε τι σημαίνει κίνδυνος συναλλαγματικής ισοτιμίας”.

Ανέφερε ότι “τέτοιες ρήτρες θα πρέπει να θεωρηθούν άκυρες και θα πρέπει να αντικατασταθούν με τη σύμφωνη γνώμη των τραπεζών με μια άλλη εναλλακτική πρόταση που το ποσό του δανείου θα υπολογίζεται με την τότε ισοτιμία του ευρώ και με ένα λογικό επιτόκιο που θα επιβάλλεται από την ημέρα σύναψης του δανείου μέχρι σήμερα”.

Εξήγησε ότι με τη μελέτη θα υπάρξει αλλαγή στην συναλλαγματική ισοτιμία όπως αυτή ήταν τότε που υπογράφηκε η σύμβαση και “θα περιορίσουμε τα κέρδη” των τραπεζών, “δεν θα τους προκαλέσουμε επιπρόσθετες ζημιές”.

“Αυτές οι περιπτώσεις θα πρέπει να θεωρηθούν ότι είναι περιπτώσεις προστασίας των καταναλωτών” και “σε καμία περίπτωση δεν θεωρούμε ότι θα πρέπει να προστατέψουμε εταιρείες που κερδοσκοπούσαν γνωρίζοντας τους κινδύνους αλλαγής της συναλλαγματικής ισοτιμίας”, ανέφερε, προσθέτοντας ότι “θέλουμε να προστατέψουμε καταναλωτές που σύναψαν στεγαστικά δάνεια και άλλα δάνεια καταναλωτικής φύσεως”.

Ο κ. Παπαδόπουλος προειδοποίησε τις τράπεζες πως αν δεν βοηθήσουν να επιλυθεί αυτό το πρόβλημα η Βουλή θα αναλάβει τις δικές της ευθύνες και θα διευθετήσει το θέμα με ειδική νομοθεσία”, προσθέτοντας ότι δεν θεωρεί πως είναι “ο ενδεδειγμένος τρόπος να προχωρήσουμε αλλά αν διαπιστώσουμε την κωλυσιεργία από πλευράς των τραπεζών για διευθέτηση αυτού του προβλήματος δεν θα διστάσουμε να δώσουμε λύσεις”.

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Μέσης είπε ότι ορισμένες κυπριακές τράπεζες παραχώρησαν δάνεια πολλών εκατομμυρίων ευρώ συνδέοντας αυτά τα δάνεια με τις διακυμάνσεις του ελβετικού φράγκου ή του ιαπωνικού γεν, προσθέτοντας ότι “επρόκειτο για ανεύθυνη ενέργεια η οποία έχει θυματοποιήσει μερικές χιλιάδες συμπατριώτες μας οι οποίοι δεν ήταν ούτε επιχειρηματίες ούτε ειδικοί για να αναλάβουν ένα τέτοιο ρίσκο.

Ανέφερε ότι το ΑΚΕΛ ενέγραψε το θέμα στη Βουλή και επιτέλους άρχισε η συζήτηση του και πρόσθεσε ότι “θα επιμείνουμε να αναλάβουν οι τράπεζες την ευθύνη και το κόστος αυτής της απερίσκεπτης συμπεριφοράς”.

“Πρόκειται για μια πρακτική χαρακτηριστική μιας μακράς περιόδου τραπεζικής ασυδοσίας και παντελούς έλλειψης εποπτείας με άμεσα θύματα τους δανειολήπτες που βρέθηκαν με δάνεια σε ξένο συνάλλαγμα”, ανέφερε, προσθέτοντας ότι “θύμα υπήρξε και η οικονομία του τόπου ας γενικότερα η οποία γονάτισε εξ΄ αιτίας της συμπεριφοράς των τραπεζιτών”.

Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Νίκος Νικολαϊδης αναφερόμενος στα δάνεια σε ελβετικά φράγκα είπε πως πρόκειται για τεράστιο σκάνδαλο με κοινωνική πτυχή. Πρόσθεσε ότι οι ευθύνες βαραίνουν τις τράπεζες, την Κεντρική και την Κυβέρνηση και είπε πως το πρόβλημα μπορεί να λυθεί είτε δικαστικά, που όμως θα επιβαρύνει περαιτέρω του δανειολήπτες στη δυσχερή θέση που περιήλθαν μετά την ανατίμηση.

Ο κ. Νικολαϊδης είπε πως θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους οι εποπτικές αρχές και να εισηγηθούν λύσεις στο πλαίσιο της υφιστάμενης νομοθεσίας.

Πρόσθεσε πως αν δεν ληφθούν διοικητικά μέτρα η Βουλή δεν θα έχει άλλη επιλογή παρά τη νομοθετική ρύθμιση του θέματος, και καταλήγοντας είπε ότι υπήρξαν ανάλογες ρυθμίσεις σε άλλες χώρες επικαλούμενος το πρόσφατο παράδειγμα της Κροατίας.

Ο Πρόεδρος του ΕΥΡΩΚΟ Δημήτρης Συλλούρης ανέφερε πως έχει τονίσει στην Επιτροπή, ότι το ΕΥΡΩΚΟ εξετάζει το θέμα ως μέρος του σκανδάλου που οδήγησε την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα σε κατάρρευση.

Πρόσθεσε ότι βλέπουμε τους θεσμούς της Κεντρικής Τράπεζας να ολιγωρούν, παρατηρώντας ότι αυτοί δεν λειτούργησαν την κρίσιμη περίοδο, αλλά ούτε και σήμερα λειτουργούν.

Διευκρινίζοντας ότι “δεν είμαστε κατά των τραπεζών”, ανέφερε πως πρέπει να επέλθει απόδοση δικαιοσύνης και ότι αυτή βρίσκει εν αδίκω τις τράπεζες.

Ο κ. Συλλούρης ανέφερε ακόμα ότι εάν χρειάζεται το κράτος πρέπει να παρέμβει με νομοθεσία και εάν η εκτελεστική εξουσία είναι απρόθυμη να συνεργαστεί με τη Βουλή ώστε να δοθεί ικανοποιητική λύση στο πρόβλημα αυτών των ανθρώπων να παρέμβει η ίδια η Βουλή.

Ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών Γιώργος Περδίκης είπε ότι “καθυστέρησε πάρα πολύ να ασχοληθεί η Βουλή με το θέμα των δανείων σε ξένο συνάλλαγμα και ειδικά σε ελβετικό φράγκο”, προσθέτοντας ότι “το θέμα αυτό αναδείχθηκε ως μείζων κατά τη συζήτηση του νόμου για τις εκποιήσεις και στη συνέχεια για το πλαίσιο αφερεγγυότητας”.

Εξέφρασε αμφιβολίες κατά πόσον η 15νθήμερη διορία θα φέρει οποιοδήποτε αποτέλεσμα, προσθέτοντας ότι “η πολιτική θέση των τραπεζών και της ΚΤ αλλά και του ΥΠΟΙΚ είναι ότι αυτές οι περιπτώσεις με τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο θα επιλυθούν ενώπιον της δικαιοσύνης με εξέταση της κάθε μιας υπόθεσης ξεχωριστά”.

“Θέση των Οικολόγων είναι ότι πρέπει η Βουλή να νομοθετήσει υπέρ των δανειοληπτών. Πρέπει οι τράπεζες να πληρώσουν από τα άδικα τους κέρδη γιατί με την υπόθεση των δανείων σε ξένο συνάλλαγμα οι τράπεζες έχουν κερδίσει αδίκως και εις βάρος των δανειοληπτών”, ανέφερε, προσθέτοντας ότι “έχουν βάλει καπέλο τρεις φορές και έχουν κερδίσει από τρεις διαφορετικές πηγές πάνω σε αυτά τα δάνεια και δεν μπορούν να επικαλούνται από την ΚΤ ότι πρέπει να δούμε το θέμα της βιωσιμότητας των τραπεζών για την οποιαδήποτε ρύθμιση”.

Ο κ. Περδίκης είπε ότι “είναι καιρός αυτή η πολιτεία να σταματήσει να ενδιαφέρεται μόνο για τις τράπεζες και να σκεφθεί και λίγο τους δανειολήπτες”.

ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ