ΑΚΕΛ, αυτοσχεδιασμός και σχεδιασμός (;) της κυβέρνησης

Οι ποσότητες που έχουν εντοπιστεί στο οικόπεδο 12 σε συνδυασμό με κόστος κατασκευής ενός τερματικού υγροποίησης να ανέρχεται τουλάχιστον σε 5 δισ. ευρώ, βάσει συντηρητικών υπολογισμών και δεδομένου ότι η μονάδα δεν θα είναι μεγάλη, είναι στοιχεία που καθιστούν το έργο από μακρινό έως ανέφικτο.

Βέβαια, ένα τερματικό υγροποίησης δεν θα έπρεπε να στηρίζεται αποκλειστικά σε ένα κοίτασμα, μίας εταιρείας, αλλά αντίθετα θα έπρεπε να αποτελεί project με συγκεκριμένο επιχειρηματικό πλάνο, εμπορικές συμφωνίες και μίνιμουμ στόχους προκειμένου να λειτουργήσει αποφέροντας κέρδη σε αυτούς που θα το κατασκευάσουν και θα το αξιοποιήσουν. Και εάν η Κύπρος λάμβανε απόφαση για κατασκευή τερματικού δεν θα έπρεπε να στηρίζεται στα δικά της αποθέματα, αλλά αυτό είναι μια  διαφορετική συζήτηση σε σχέση με τις σημερινές εξελίξεις.

Την ίδια ώρα το ΑΚΕΛ σε ανακοίνωσή του για τις ενεργειακές εξελίξεις, αναφέρει δηκτικά ότι η κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει τον στόχο δημιουργίας χερσαίου τερματικού υγροποίησης και αυτοσχεδιάζει. Χωρίς να αναφέρεται άμεσα στην ανάγκη για κατασκευή τερματικού το ΑΚΕΛ υπονοεί ότι οι σημερινές ζυμώσεις έχουν εκτροχιάσει την Κύπρο από τον μεγάλο στόχο να καταστεί ενεργειακό κέντρο της περιοχής.

Βέβαια, το ΑΚΕΛ από τη στιγμή που εισέρχεται στη συζήτηση για τα ενεργειακά οφείλει απαντήσεις σε ερωτήματα που αφορούν το κόστος δημιουργίας ενός τερματικού υγροποίησης, ποιος θα αναλάβει το εν λόγω οικονομικό βάρος, αλλά και ποιοι θα συνάψουν εμπορικές συμφωνίες προκειμένου να το καταστήσουν βιώσιμο.

Παράλληλα, το ΑΚΕΛ θα πρέπει να εξηγήσει τι εννοεί με τη φράση «η κυβέρνηση αυτοσχεδιάζει», ενώ απαντήσεις οφείλει και η ίδια κυβέρνηση για το σημείο στο οποίο βρίσκονται οι ενεργειακές εξελίξεις, αλλά και που στοχεύει να φτάσει με τα σημερινά δεδομένα.

Μάλιστα γεννάται εύκολα το ερώτημα εάν ο σχεδιασμός του ΑΚΕΛ, όταν βρισκόταν στην εξουσία, υπαγόρευε κατασκευή τερματικού όταν όμως ακόμη δεν γνώριζε ποιες ακριβώς ποσότητες φυσικού αερίου έκρυβε το τεμάχιο Αφροδίτη.

Το κόστος κατασκευής ενός τερματικού μπορεί να αναληφθεί πλήρως από το κράτος, ωστόσο στην περίπτωση της Κύπρου αποτελεί από δύσκολο έως ακατόρθωτο εγχείρημα λόγω έλλειψης κεφαλαίων αλλά και λόγω του ότι τα κοιτάσματα στο οικόπεδο 12 είναι μικρά άρα και τα έσοδα για τη χώρα περιορισμένα. Την ίδια στιγμή οι άλλες δύο επιλογές αφορούν την ανάληψη του κόστους από επενδυτή, με τη μέθοδο του BOT ή με πλήρη παραχώρηση του project, αλλά και μέσω PPP, δηλαδή της συνεργασίας κράτους και επενδυτή με φόρμουλα που θα συμφωνηθεί.

Το ΑΚΕΛ στην ανακοίνωσή του δεν τοποθετείται επί των άνωθεν παραμέτρων αλλά αρκείται να αναφέρει ότι η κυβέρνηση αυτοσχεδιάζει. Δυστυχώς η προσέγγιση του κόμματος, όταν θεσμικά καλείται να τοποθετηθεί επί των κομβικής σημασίας ενεργειακών ζητημάτων, επίσης δείχνει ότι τάσεις αυτοσχεδιασμού και κριτική χάριν αντιπολίτευσης.

Αυτό πάντως, για το οποίο το ΑΚΕΛ έχει δίκαιο, είναι στο επίπεδο του σχεδιασμού. Η Κύπρος θα πρέπει κάποια στιγμή να αποκτήσει ενεργειακό προσανατολισμό, πλάνο και σχεδιασμό ο οποίος να υπαγορεύει όλα τα βήματα των επόμενων ετών, υπολογίζοντας πάντα ήπια αλλά και ακραία σενάρια. Για να μην επιβεβαιωθεί η κριτική για αυτοσχεδιασμό του ΑΚΕΛ η κυβέρνηση, η οποία κρατά στα χέρια την πορεία της Κύπρου και για τις επόμενες δεκαετίες, θα πρέπει να αποκτήσει συγκεκριμένο πλάνο, στρατηγική και συμφωνίες. Όλα αυτά βέβαια θα είναι αποτέλεσμα των σημερινών ζυμώσεων, για τις οποίες όμως η κυβέρνηση αποφεύγει να τοποθετηθεί ξεκάθαρα γιατί αξιολογεί αφενός ως πρώιμο τον διάλογο και αφετέρου ως εμπιστευτικά πολλά από τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην υπό εξέλιξη συζήτηση.