Βαρουφάκης: The rise and fall

Οι ιδεολογικής υφής τοποθετήσεις του, η ανοικτή και διαρκής επίθεση προς τους δανειστές της χώρας αλλά και οι απόλυτες θέσεις, όπως η πεποίθηση για συμφωνία εντός 24 ωρών μετά το δημοψήφισμα αλλά και η έκδοση IOUs από την ελληνική κυβέρνηση, συνθέτουν το σκηνικό δυσφορίας της ελληνικής κυβέρνησης προς τον Γιάνη Βαρουφάκη. Η ανάγκη για να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις και η ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη για συμφωνία με τους θεσμούς το συντομότερο έθεσαν εκτός κυβέρνησης τον δημοφιλή αλλά και αμφιλεγόμενο Γιάνη Βαρουφάκη.

Η ανοικτή επίθεση
Ο Γιάνης Βαρουφάκης δεν άφησε καμία ευκαιρία να πάει χαμένη διατηρώντας καθόλη τη θητεία του ανοικτό το μέτωπο κατά των δανειστών της Ελλάδας. Η δυσφορία που προκάλεσε σε Ευρωπαίους αξιωματούχους έχει πολλάκις εκφραστεί τόσο με σχόλιο όσο και πιο άκομψα, δηλαδή χωρίς σχόλια. Χαρακτηριστική είναι πρόσφατη δήλωση της Κριστίν Λαγκάρντ για ανάγκη διαλόγου με ενήλικες.

Ριζοσπαστικές θέσεις
Μιλώντας για έκδοση IOUs από την Ελλάδα και μάλιστα λίγο μετά την ολοκλήρωση του δημοψηφίσματος σε βρετανική εφημερίδα και αφού μίλησε για τη «μεγάλη νίκη» που έφερε το «Όχι», προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερη δυσανασχέτηση στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο κ. Βαρουφάκης πιστεύει έντονα ότι η ρήξη είναι που θα φέρει την αλλαγή, ενώ προφανώς εφάρμοσε την εν λόγω τακτική και κατά τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές. Η νηφαλιότητα, το χαμόγελο, το πρόχειρο ντύσιμο σε συνδυασμό με τις σκληρές δηλώσεις κέρδισαν τον κόσμο αλλά εκνεύρισαν τους θεσμούς.

Την ίδια ώρα ο Γιάνης Βαρουφάκης πλήρωσε την ασυνεννοησία ανάμεσα στις πολλές συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, αφού ο ίδιος σχοινοβάτησε πάνω από τις ακραία αριστερές θέσεις που υπαγόρευαν επιστροφή στη δραχμή και της ήπιας προσέγγισης έναντι του διαλόγου για σύναψη συμφωνίας.

Η πρώτη ένδειξη
Στο πρώτο Eurogroup στο οποίο συμμετείχε η σημερινή ελληνική κυβέρνηση τον περασμένο Φεβρουάριο, ο Γιάνης Βαρουφάκης θεώρησε ένα πρώτο πλαίσιο συμφωνίας ως τελική συμφωνία, ενώ όταν ήταν έτοιμος να την υπογράψει προκειμένου να εκδοθεί ανακοίνωση από το Eurogroup η Αθήνα του «άναψε κόκκινο». Οι εργασίες του Eurogroup σταμάτησαν, όλοι οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης δεν είχαν κάτι να κάνουν. Άλλοι έστελναν μηνύματα κι άλλοι έπαιζαν με τα κινητά τους. Ο Γιάνης Βαρουφάκης σε μια άκρια της αίθουσας μιλούσε συνεχώς στο τηλέφωνο, πολλές φορές και με τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα. Η στάση στην Αθήνα ήταν άτεγκτη και τότε ο Βαρουφάκης θεωρήθηκε ως «μαλακός» για να χειριστεί μια δύσκολη διαπραγμάτευση.

Πάντως, με το τέλος εργασιών του Eurogroup και την άκαρπη πρώτη προσπάθεια για συμφωνία, ο Γιάνης Βαρουφάκης «πήρε πάνω του» το ναυάγιο μιλώντας για δημιουργική ασάφεια, μια συμφωνία που πρόκειται να έρθει αλλά και για συνεχή επικοινωνία με τους δανειστές ούτως ώστε να έρθει αυτό που ζητά η Ελλάδα.

Το «άδειασμα» από την κυβέρνηση
Η ένταξη του Ευκλείδη Τσακαλώτου στην ομάδα διαπραγμάτευσης αποτέλεσε την πιο ισχυρή κίνηση αμφισβήτησης του Γιάνη Βαρουφάκη από την κυβέρνηση Τσίπρα. Μάλιστα, η Ελλάδα κατέστη η μοναδική χώρα με εκπροσώπηση δύο ατόμων στο Eurogroup. Ο Τσακαλώτος μετέφερε τη γραμμή της ελληνικής κυβέρνησης στο Eurogroup, ενώ ο Βαρουφάκης καθηκόντως συνέχισε να τοποθετείται επί της διαδικασίας, επί της ουσίας αλλά και επί ιδεολογικής βάσης.

Εξερχόμενος του Υπουργείου Οικονομικών το πρωινό της Δευτέρας (6/7) και αφού έγινε γνωστή η παραίτησή του, δημοσιογράφοι προσπαθώντας να πάρουν δήλωση από τον κ. Βαρουφάκη ρωτούσαν εάν ήταν απαίτηση των δανειστών η απομάκρυνσή του. Ο ίδιος στην ανακοίνωσή του σημείωσε ότι παραιτείται για να διευκολύνει τον πρωθυπουργό να καταλήξει σε συμφωνία.