Το ελληνικό χρέος της Μεταπολίτευσης

Δέκα πρωθυπουργούς εντός 40 ετών έχει αλλάξει η Ελλάδα, με ορισμένους μάλιστα να έχουν κρατήσει για αρκετά χρόνια τα ηνία της χώρας, όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Κώστας Σημίτης και ο Κώστας Καραμανλής. Ράλλης, Παπανδρέου αλλά και ο «υπηρεσιακός» Παπαδήμος κατέγραψαν βραχύβια θητεία ως πρωθυπουργοί της χώρας. Πότε η πολιτική γραμμή και τα τελευταία χρόνια η οικονομία, αποτελούν τους λόγους των αλλαγών.

Μόλις στο 20% το χρέος πριν 30 χρόνια
Αρχές της δεκαετίας του 1980 το ποσοστό του χρέους της Ελλάδας ανερχόταν μόλις στο 20%, ενώ η χώρα στηριζόταν στη γεωργία, τον τουρισμό και ορισμένες βιομηχανίες. Η επέκταση του δημοσίου, η ανάγκη για έργα υποδομής και η οικονομική διαχείριση της χώρας εκτόξευσε τον «λογαριασμό» στα σημερινά δυσθεώρητα επίπεδα. Η ανάγκη για κούρεμα ή έστω για ρυθμίσεις του ελληνικού χρέους, αποτελούν πλέον καθημερινό θέμα συζήτησης σε ολόκληρο τον πλανήτη. Σε λιγότερο από 40 χρόνια το χρέος της Ελλάδα διογκώθηκε κατά 10 φορές ως ποσοστό επί του ΑΕΠ της χώρας.

Εντός μίας δεκαετίας και αφού η Ελλάδα εντάχθηκε στην ΕΕ (τότε ΕΟΚ) το χρέος της χώρας εκτινάχθηκε στο  71,7%, την ώρα –όμως- που το ΑΕΠ της χώρας κατέγραφε ισχνούς ρυθμούς ανάπτυξης μέχρι 2% σε ετήσια βάση.

Η δεκαετία του 1990 ήταν η περίοδος κατά την οποία το χρέος της Ελλάδας αναρριχήθηκε από το 70% στο 100%. Οι δύο δεκαετίες του 1980 και 1990 ήταν αυτές πάντως κατά τις οποίες η ελληνική οικονομία κατέγραψε ανοδική πορεία περιστρεφόμενη γύρω από τα 100 δισ. ευρώ ως ετήσιο ΑΕΠ. Η διακυβέρνηση της χώρας πέρασε από τον Ανδρέα Παπανδρέου στον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, έπειτα ξανά στον Παπανδρέου, ενώ μετά τον θάνατό του ανέλαβε ο Κώστας Σημίτης.  

Ρυθμός ανάπτυξης ή φούσκα;
Κατά την επόμενη δεκαετία, αυτή από το 2000 κι έπειτα, καταγράφεται ως περίοδος οικονομικής ανάπτυξης με τον ρυθμό επέκτασης του ΑΕΠ να έχει παρουσιάσει ενίσχυση 3% μέχρι 5% ετησίως, ενώ στα σημαντικά γεγονότα εντάσσονται τα έργα για την Ολυμπιάδα του 2004, η αύξηση του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα αλλά και η μη αξιοποίηση των εν λόγω δεδομένων που οδήγησαν την Ελλάδα εκτός αγορών τέλη της δεκαετίας. Τα ολυμπιακά ακίνητα παραμένουν μέχρι σήμερα, σε μεγάλο βαθμό, αναξιοποίητα, με ορισμένα από αυτά να εντάσσονται κάθε τόσο σε προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων.

Διαδοχικές αλλαγές
Ο Γιώργος Παπανδρέου διαδέχτηκε τον Κώστα Καραμανλή το 2009, ενώ για μερικούς μήνες ανέλαβε ο Λουκάς Παπαδήμος. Ο ο Αντώνης Σαμαράς εξασφάλισε τα ηνία της χώρας ως αντιμνημονιακός αλλά με ευρωπαϊκή κατεύθυνση και με την υπόσχεση ότι θα οδηγούσε εκτός προγράμματος την Ελλάδα. Ο Αλέξης Τσίπρας ανήλθε στον πρωθυπουργικό θώκο, επίσης με υποσχέσεις κατά του Μνημονίου, αλλά τελικώς οδηγήθηκε στην υπογραφή ενός τρίτου προγράμματος.

Το χρέος της χώρας λόγω και του δανεισμού από την τρόικα για κάλυψη παλαιών οφειλών, εσωτερικών αναγκών σε συνδυασμό με τη συρρίκνωση του ελληνικού ΑΕΠ εκτοξεύθηκε σχεδόν στο 200%. Από το 2011 κινείται σταθερά πάνω από 170%. Η τρόικα εφαρμόζοντας προγράμματα σε διάφορες χώρες αξιολογεί ως βιώσιμο το χρέος μιας χώρας όταν περιορίζεται κάτω του 120%. Αυτός είναι και ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο η ελληνική πλευρά θέτει επιτακτικά το ζήτημα ελάφρυνσης του χρέους της χώρας.

τα σημερινά δεδομένα υπαγορεύουν αυστηρή δημοσιονομική πολιτική σε συνδυασμό με κινήσεις για ανάπτυξη, στοιχεία τα οποία θα περιορίσουν το χρέος της Ελλάδας ως ποσοστό επί του ΑΕΠ της χώρας. Εάν η χώρα μετά από τρία προγράμματα στήριξης, δεκαετίες άστοχης διαχείρισης και σοβαρά κοινωνικά και προβλήματα στην αγορά καταφέρει να δημιουργήσει προοπτική για καλύτερες μέρες αποτελούν επίσης μεγάλο θέμα συζήτησης σε ολόκληρο τον πλανήτη.