Bloomberg: Οι 9 που προέβλεψαν την ελληνική κρίση

Μια σειρά από οικονομολόγους, πολιτικούς και καθηγητές παρουσιάζει το Bloomberg, οι οποίοι εντόπισαν «ρωγμές» στην ευρωπαϊκή νομισματική ένωση, από τη δεκαετία του 1990- πολύ πριν η Ελλάδα  βρεθεί στο επίκεντρο των αναλύσεων και συζητήσεων του ξένου Τύπου.  

Αξίζει να σημειωθεί ότι η χώρα δυσκολεύτηκε να μπει στην ευρωζώνη, καθώς το 1998 δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις για υιοθέτηση του νομίσματος, ενώ τρία χρόνια αργότερα το πέτυχε.

Οι 9 που προέβλεψαν την ελληνική κρίση

-Ο Βρετανός οικονομολόγος Wynne Godley έγραψε για τις δικές του ανησυχίες σε ένα άρθρο το 1992 στο London Review of Books:

«Τι θα συμβεί αν μια χώρα, μια πιθανή «περιφέρεια» σε μια ενοποιημένη κοινότητα υποφέρει από μια διαρθρωτική κρίση; Εφ 'όσον πρόκειται για ένα κυρίαρχο κράτος, μπορεί να υποτιμήσει το νόμισμά της. Εάν μια χώρα ή περιοχή δεν έχει την εξουσία να υποτιμήσει το νόμισμά της και αν δεν είναι ο δικαιούχος ενός συστήματος δημοσιονομικής εξισορρόπησης, όπως θα συμβαίνει σε μια νομισματική ένωση, τότε δεν υπάρχει τίποτα για να τη σταματήσει από το να υπομένει μια διαδικασία αλλαγών που οδηγεί σε κατάρρευση και στο τέλος στη μετανάστευση, ως τη μόνη εναλλακτική λύση για τη φτώχεια ή την πείνα».

-Ο Γερμανός πολιτικός επιστήμονας Arnulf Baring έκανε προβλέψεις για τα ολέθρια αποτελέσματα μιας νομισματικής ένωσης το 1997 στο βιβλίο του Scheitert Deutschland.

«Θα έλεγα ότι επιδοτούμε έναν «παρασιτικό» λαό, που χαλαρώνει σε καφετέριες στις παραλίες της Μεσογείου. Η νομισματική ένωση, στο τέλος, θα οδηγήσει σε μια γιγαντιαία επιχείρηση εκβιασμού. Όταν εμείς οι Γερμανοί απαιτούμε νομισματική πειθαρχία, άλλες χώρες θα μας κατηγορήσουν για τα οικονομικά δεινά. Επιπλέον, θα μας βλέπουν ως ένα είδος οικονομικής αστυνομίας. Η Γερμανία διατρέχει τον κίνδυνο για άλλη μια φορά να γίνει η πιο μισητή χώρα στην Ευρώπη».

-Σε ένα άρθρο για το Eastern Economic Journal, που δημοσιεύθηκε το 1999, ο οικονομολόγος Mathew Forstater συζήτησε τις ανησυχίες του για το μέλλον του νομίσματος του ευρώ.

«Ακόμα κι αν δεν υπήρχαν περιορισμοί στα ελλείμματα των χωρών και των εθνικών χρεών, η δομή της ΟΝΕ καθιστά σχεδόν αδύνατη τη θέσπιση μιας αντικυκλικής δημοσιονομικής πολιτικής, ακόμη και αν υπήρχε η πολιτική βούληση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, εγκαταλείποντας την εθνική νομισματική τους κυριαρχία, οι χώρες δεν είναι πλέον σε θέση να διεξάγουν συντονισμένη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, που είναι απαραίτητες για μια ολοκληρωμένη και αποτελεσματική θεραπεία σε περιοδικές κρίσεις της ζήτησης».

-Σε μια παρουσίαση του στην Τράπεζα του Καναδά, το 2000, ο νομπελίστας Milton Friedman σημείωσε ορισμένα προειδοποιητικά λόγια, όταν ρωτήθηκε για το μέλλον του ευρώ.

«Πιστεύω ότι το ευρώ βρίσκεται στο “μήνα του μέλιτος”. Νομίζω ότι οι διαφορές συσσωρεύονται μεταξύ των διαφόρων χωρών και μη-συγχρονισμένα σοκ θα τους επηρεάσουν».

-Το Δεκέμβριο του 2008, ο πρώην Έλληνας πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, αναφέρθηκε στα οικονομικά δεδομένα της χώρας σε ομιλία του στο ελληνικό κοινοβούλιο. Αργότερα, προέκυψε ότι η Ελλάδα είχε ωραιοποιήσει το προφίλ του χρέους της, μέσα από μια σειρά από συμφωνίες.

«Οι πιστωτές έχουν επίγνωση ότι τα στατιστικά δεδομένα που παρουσίασε η ελληνική κυβέρνηση δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης πιστεύουν ότι η Ελλάδα θα αναγκαστεί να προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για δανεισμό, ώστε η παρακολούθηση της ελληνικής οικονομίας να γίνεται από το Ταμείο, και όχι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή».

-Σε μια έκθεση που δημοσιεύθηκε το 2002, η Αμερικανή οικονομολόγος Stephanie Bell Kelton υποστήριξε ότι «η προοπτική για τη σταθεροποίηση της ευρωζώνης φαίνεται ζοφερή».

 «Οι χώρες που προσπαθούν να αποφύγουν τις αρχές της «χρηστής» χρηματοδότησης, θα καταλάβουν πως δεν μπορούν να διαχειριστούν μεγάλα, αντι-κυκλικά ελλείμματα, καθώς οι δανειστές αρνούνται να παράσχουν επαρκή πίστωση. Μέχρι να γίνει κάτι που να επιτρέψει στα κράτη μέλη να αποτρέψουν αυτές τις οικονομικές πιέσεις (π.χ. η πολιτική ένωση και η δημιουργία ενός ομοσπονδιακού προϋπολογισμού) , οι προοπτικές για τη σταθεροποίηση στην Ευρωζώνη φαίνονται ζοφερές.

-Σύμφωνα με την αυτοβιογραφία της Μάργκαρετ Θάτσερ, το 1990, η πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου προειδοποίησε ότι το ενιαίο νόμισμα δεν θα μπορούσε να φιλοξενήσει ταυτόχρονα και τις ισχυρότερες και τις ασθενέστερες οικονομίες. 

«Είχαμε επιχειρήματα που θα μπορούσαν να πείσουν τόσο τους Γερμανούς όσο και τις φτωχότερες χώρες - οι οποίες θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι δεν θα σωθούν με bail-out
από τις συνέπειες του ενιαίου νομίσματος. Αντίθετα, μπορεί να καταστρέψει τις μη-επαρκείς οικονομίες τους».

-Ήδη από το 2001, ο οικονομολόγος Warren Mosler ανέμενε «ψεγάδια» στη ζώνη του ευρώ, επειδή η πολιτική του δομή δεν επιτρέπει στα μεμονωμένα κράτη μέλη να διαχειριστούν μια οικονομική κρίση, λόγω της νομισματικής ένωσης.

«Η ιστορία και η λογική υπαγορεύουν ότι τα βέλη της αγοράς θα προκαλέσουν αρχικά μια μικρή κρίση ρευστότητας στις 12 ευρωπαϊκές εθνικές κυβερνήσεις, η οποία αμέσως θα μολύνει ολόκληρο το σύνολο του νομισματικού συστήματος του ευρώ με ταχείς ρυθμούς».

-Ο οικονομολόγος L. Randall Wray επέκρινε τη δομή της ζώνης του ευρώ το 1998 στο βιβλίο του «Κατανοώντας το σύγχρονο χρήμα».

«Όπως έχει σχεδιαστεί, η ΟΝΕ θα έχει μια κεντρική τράπεζα (ΕΚΤ), αλλά δεν θα έχει κανένα υποκατάστημα. Αυτό θα ήταν σαν τις ΗΠΑ, οι οποίες λειτουργούν με την Fed, αλλά με ξεχωριστά δημόσια ταμεία. Θα είναι σαν κάθε χώρα μέλος της ΟΝΕ να προσπαθεί να λειτουργήσει τη δημοσιονομική πολιτική σε ένα ξένο νόμισμα. Οι δαπάνες του ελλείμματος θα απαιτούν δανεισμό σε αυτό το ξένο νόμισμα, σύμφωνα με τις επιταγές των ιδιωτικών αγορών».