Επιστροφή στη δραχμή: Ναι ή όχι;

Φως στο σκοτεινό τοπίο του ελληνικού ζητήματος ρίχνουν Κύπριοι οικονομολόγοι - ακαδημαϊκοί απαντώντας στο InBusinessNews στο τι θα συμβεί στο ενδεχόμενο επιστροφής της Ελλάδας στη δραχμή, σκιαγραφώντας το σκηνικό που θα σχηματιστεί στην Ελλάδα ανάλογα με το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου 2015.

Μεγάλη υποτίμηση του νέου εθνικού νομίσματος, υπερπληθωρισμός, κοινωνικές αναταραχές, δυσκολία στην αγορά καυσίμων και φαρμάκων, διεύρυνση και αύξηση των μαύρων αγορών, δυσκολίες στη χρηματοδότηση δημοσίου και επιχειρήσεων είναι μερικά από τα προβλήματα που πιθανόν να παρουσιαστούν με τη μετάβαση από ευρώ σε δραχμή.

Η αλλαγή νομίσματος δεν αποτελεί πανάκεια στο ελληνικό χρέος
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή χρηματοοικονομικών στο CIIM, Γιώργο Θεοχαρίδη, υπάρχουν τομείς της οικονομίας που θα επωφεληθούν από ένα υποτιμημένο νόμισμα όπως η γεωργία και ο τουρισμός. Ένα πιο φθηνό νόμισμα καθιστά τα εξαγωγικά προϊόντα και τα τουριστικά πακέτα πιο φθηνά από τα ανταγωνιστικά.

Είτε προχωρήσει η Ελλάδα σε πτώχευση και αλλαγή νομίσματος είτε παραμείνει στην Ευρωζώνη θα υπάρχει ακόμη ανάγκη για αναδιαρθρώσεις που θα οδηγήσουν την Ελλάδα στο μέλλον σε καλύτερη οικονομία, σημειώνει ο κ. Θεοχαρίδης.

Όπως σημειώνει ο κ. Θεοχαρίδης το βασικότερο πρόβλημα της Ελλάδας είναι πως δεν έχει ανταγωνιστική οικονομία. «Το εθνικό νόμισμα δεν αποτελεί λύση, για να αυξήσει το ΑΕΠ σε βιώσιμο επίπεδο. Ακόμη και αν της χαρίσουν χρέος, αν δεν καταφέρει να αυξήσει τον ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ καθιστώντας την οικονομία ανταγωνιστική τότε θα συνεχίσει να παρουσιάζει οικονομικά προβλήματα».

Τα σενάρια του ναι και του όχι στο δημοψήφισμα
Ο καθηγητής χρηματοοικονομικών στο Imperial, Αλέξανδρος Μιχαηλίδης, διερωτάται πως μπορεί να γίνει δημοψήφισμα σε κάτι που δεν ισχύει. «Το δημοψήφισμα θα γίνει μετά τη λήξη του προγράμματος στήριξης. Η Ελλάδα δεν έχει λάβει ακόμη παράταση του προγράμματος», τόνισε.

Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, αν οι Έλληνες πουν ναι, τότε θα είναι πιο δύσκολο να βγει η Ελλάδα από το ευρώ και θα ασκηθεί πίεση να αλλάξει η κυβέρνηση και να γίνει πιο τεχνοκρατική και να πάει κοντά στην Ευρώπη.
«Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν σημαίνει το τέλος των διαπραγματεύσεων. Αντίθετα ανάλογα με το αποτέλεσμα θα εντατικοποιηθούν οι διαπραγματεύσεις για να φθάσουν σε μια κοινά αποδεκτή συμφωνία», συμπληρώνει ο κ. Μιχαηλίδης.

Ο κ. Μιχαηλίδης σημειώνει πως για να ανοίξουν οι τράπεζες χρειάζονται την υποστήριξη της ΕΚΤ. «Αυτό σημαίνει πως ένα «όχι» στο δημοψήφισμα και τον τερματισμό της στήριξης προς το τραπεζικό σύστημα, οι ελληνικές τράπεζες θα παραμείνουν κλειστές επ’ αόριστον».

Το όχι οδηγεί τη χώρα πιο κοντά στη δραχμή 
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή στο τμήμα οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου, Σωφρόνη Κληρίδη, ένα όχι στο δημοψήφισμα φέρνει την Ελλάδα πιο κοντά το ενδεχόμενο δραχμής.

Όπως σημειώνει ο κ. Κληρίδης, η αβεβαιότητα η οποία επικρατεί στο διεθνές επενδυτικό σκηνικό θα επηρεάσει αρνητικά όλες τις αγορές και ακόμη περισσότερο την Κύπρο, όπου τα δανειστικά επιτόκια είναι ήδη ψηλά. «Οι επενδυτές θα ζητήσουν μεγαλύτερη απόδοση για την ανάληψη ρίσκου, γεγονός το οποίο θα οδηγήσει σε αύξηση των δανειστικών επιτοκίων», εξήγησε.

Το σκηνικό παραμένει αβέβαιο και θα παραμείνει ακόμη και μετά το δημοψήφισμα καθώς οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να συνεχιστούν μέχρι την επίτευξη συμφωνίας. «Η μόνη σίγουρη εκτίμηση είναι ότι δεν μπορούμε να κάνουμε σίγουρες εκτιμήσεις», καταλήγει ο κ. Κληρίδης.

Πρώτα απ’ όλα το ζήτημα είναι νομικό
Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή οικονομικής ιστορίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, Αλέξανδρο Αποστολίδη, ένα όχι στο δημοψήφισμα θα οδηγήσει σε παιχνίδι διαπραγματεύσεων για έξοδο από το ευρώ. Ένα «ναι» θα οδηγήσει σε διαπραγματεύσεις με προτάσεις που θα περιλαμβάνουν πιο σκληρά μέτρα λιτότητας για να καλύψουν το επιπρόσθετο πλήγμα στην οικονομία από το κλείσιμο των τραπεζών και την έλλειψη ρευστότητας.

Όπως υποδεικνύει ο κ. Αποστολίδης υπάρχουν νομικά εμπόδια στην υιοθέτηση της δραχμής. «Το ζήτημα δεν είναι αν θα πάει η Ελλάδα στη δραχμή αλλά πώς θα πάει. Η ελληνική κυβέρνηση έχει υποχρεώσεις ως προς τους δανειστές της. Αν η Ελλάδα προχωρήσει με την επιστροφή σε εθνικό νόμισμα θα πρέπει να πείσει τους δανειστές της να την αφήσουν να χρεοκοπήσει και να επιστρέψει πιο ομαλά στη δραχμή», εξήγησε.

«Για να δεχτεί και να εμπιστευτεί το νέο νόμισμα ο κόσμος πρέπει να έχει πίσω του ένα αποθεματικό που να τον στηρίζει, κάτι που δεν διαθέτει η Ελλάδα και για να το αποκτήσεις ίσως να πρέπει να προχωρήσει σε κούρεμα καταθέσεων, αλλιώς η αγοραστική του δύναμη θα πέφτει συνεχώς», πρόσθεσε.

«Όταν υπάρχει πληθωρισμός, πολύ γρήγορα οι τιμές των προϊόντων και υπηρεσιών δεν θα είναι ανταγωνιστικές και θα πρέπει να προχωρούν σε τακτά διαστήματα σε υποτίμηση του νομίσματος , συνεχίζει ο κ. Αποστολίδης.

Παράλληλα, υποδεικνύει πως μέρος της συμφωνίας πρέπει να είναι και η εύκολη αποπληρωμή του χρέους, να επιτρέπεται δηλαδή στην Ελλάδα να πληρώνει πιο μικρά ποσά σε μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, αλλιώς θα βρεθεί ξανά στην ίδια βάση που βρίσκεται και τώρα.