Νέα στρατηγική για αναβάθμιση του ναυτιλιακού κλάδου

Σε πορεία υλοποίησης  είναι η νέα Εθνική Στρατηγική για τη Ναυτιλία με τίτλο «Ναυτιλία - Time to Act» (Ώρα για δράση).

Ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Εργων Μάριος Δημητριάδης  είχε αναθέσει στον οίκο ΕΥ την εκπόνηση μελέτης για την αναβάθμιση του κλάδου, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν πρόσφατα από τον Υπουργό. Ο κ. Δημητριάδης  σημείωσε ότι έχει ήδη ξεκινήσει η αναδιάρθρωση του Τμήματος του Υπουργείου, ενώ προσλήφθηκαν Σύμβουλοι από την Ιρλανδία, οι οποίοι μέχρι τον ερχόμενο Νοέμβριο, θα ετοιμάσουν μια ευέλικτη μορφή λειτουργίας του Τμήματος Ναυτιλίας στο Υπουργείο Μεταφορών. 

Σύμφωνα με τις εισηγήσεις της ΕΥ, οι πέντε πυλώνες δράσης για ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής σημαίας είναι:

1)    η ανάπτυξη και εφαρμογή μιας Εθνικής Στρατηγικής για προώθηση της ναυτιλίας

Η παρούσα μελέτη αποκάλυψε δύο ενδιαφέροντα στοιχεία. Το πρώτο είναι ότι υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση στον τομέα του ξηρού φορτίου (περίπου 60% σε όρους dwt) και το δεύτερο ότι υπάρχει παρόμοιο προφίλ στόλου μεταξύ του μητρώου πλοίων στην Κύπρο και των πλοίων που καταπλέουν σε τουρκικά λιμάνια.

 Η EY πιστεύει ότι και τα δύο αυτά τα θέματα μπορούν να μετριαστούν με μια προσπάθεια να προσελκυστούν άλλοι τύποι πλοίων, διατηρώντας παράλληλα την παραδοσιακή δύναμη της σημαίας στον τομέα του ξηρού φορτίου. Ειδικά, προτείνεται ότι το μητρώο πρέπει να στοχεύσει κυρίως σε δεξαμενόπλοια και εταιρείες container και ιδιοκτήτες με μεγαλύτερα μεγέθη πλοίων, όπως VLCCs, Post-Panamax (12 000+ TEUs) εμπορευματοκιβωτίων κ.λπ. 

Με αυτή τη στρατηγική η Κύπρος θα επιτύχει να διαφοροποιηθεί από τον τομέα του ξηρού φορτίου (αλλά  να εξακολουθήσει να διατηρεί δεσπόζουσα θέση στον κλάδο), και να διαφοροποιήσει το προφίλ του στόλου της με πλοία που δεν καταπλέουν σε τουρκικά λιμάνια (καθιστώντας έτσι το εμπάργκο αδιάφορο από εμπορικής σκοπιάς).

Ένας δεύτερος στόχος είναι να αναπτυχθεί μια ειδική οργανωτική δομή με ρόλο και ευθύνη για την εφαρμογή και προώθηση της στρατηγικής και να υιοθετηθεί ένα σύνολο σύγχρονων τεχνικών διαχείρισης και εξυπηρέτησης του πελάτη.

Ο τρίτος στόχος της εθνικής στρατηγικής θα είναι η δημιουργία ενός  επίσημου σχεδίου προώθησης των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία. 
    
2)    η ενίσχυση της συνεργασίας εντός του τομέα της ναυτιλίας

Το προτεινόμενο μέτρο προτείνει τη σύσταση μιας επιτροπής  (Ναυτιλιακή Επιτροπή Κύπρου), όπου οι ενδιαφερόμενοι φορείς του ναυτιλιακού κλάδου θα είναι σε θέση να συνεργαστούν, να μοιραστούν ιδέες και να παρακολουθούν την ανάπτυξη των διαφόρων θαλάσσιων έργων. Επιπλέον, η Ναυτιλιακή Επιτροπή Κύπρου υπό την ηγεσία του Υπουργείου, σε συνεργασία με τους κύριους ενδιαφερόμενους να παρακολουθούν την επιτυχή εφαρμογή της στρατηγικής για το μέλλον της ναυτιλίας στην Κύπρο.

3)    η προώθηση σχεδίων κινήτρων

Η ΕΥ αναγνωρίζει ότι είναι επιτακτική ανάγκη να ενθαρρυνθούν περισσότεροι πλοιοκτήτες να αναλάβουν δράση στην Κύπρο. Η δημιουργία ειδικών φορολογικών και άλλων συστημάτων κινήτρων περιλαμβάνει μια σειρά μέτρων που στοχεύουν στην δημιουργία ενός ελκυστικού φορολογικού περιβάλλοντος για τους πλοιοκτήτες, ευνοϊκού φορολογικού περιβάλλοντος για τη μετεγκατάσταση των ομογενών και στην προσέλυση αριθμού διεθνών τραπεζών που ασχολούνται με την χρηματοδότηση των πλοίων.

4)    ο εκμοντερνισμός της πολιτικής εγγραφής πλοίων 

Τα νηολόγια έχουν μετατραπεί σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό τομέα και η τιμολόγηση είναι ένας βασικός παράγοντας για την προσέλκυση και διατήρηση των πελατών, ιδιαίτερα υπό τις παρούσες συνθήκες ύφεσης. 

Η ΕΥ εισηγείται μια σειρά από μέτρα που θα μπορούσαν να προταθούν στο πλαίσιο της αναθεωρημένης και πιο ευέλικτης τιμολογιακής πολιτικής. Αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν εναλλακτικά σχέδια τιμολόγησης για τους ιδιοκτήτες για να επιλέξουν από π.χ. υψηλά τέλη εγγραφής/ χαμηλά ετήσια τέλη ή αντίστροφα και / ή ειδικές τιμές ή εκπτώσεις στη βάση διαφόρων κριτηρίων, όπως ο συνολικός αριθμός των πλοίων που είναι νηολογημένα από την ίδια εταιρεία και τις συνθήκες της αγοράς. 

Το τελευταίο αυτό μέτρο (δηλαδή η σύνδεση των τιμών με τις συνθήκες της αγοράς ή προσφέροντας ορισμένες εκπτώσεις όταν οι αγορές εμπορευμάτων είναι σε ύφεση) δεν προσφέρεται σήμερα από άλλες σημαίες και θα μπορούσε να σημαίνει μια σημαντική καινοτομία στη βιομηχανία. 

5)    η ανάπτυξη της πολιτικής του one- stop –shipping- shop

Η Κύπρος θα πρέπει να μετατρέψει τις δομές της και να υιοθετήσει ένα πιο φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον. Υπάρχουν πολλές επικρίσεις για την γραφειοκρατία που επικρατεί ενώ συμμετέχουν πολλά τμήματα (πχ  το Τμήμα Φορολογίας, το γραφείο Εργασίας και το Τμήμα Μετανάστευσης ) που κάνουν τη διαδικασία χρονοβόρα με πολλή ταλαιπωρία για τις ξένες εταιρείες που επιλέγουν την Κύπρο για να δραστηριοποιηθούν.