Έξοδος από το Μνημόνιο; Καλύτερα όχι

Η κακή πορεία δημοσιονομικών, οι διογκωμένες και δύσκολα διαχειρίσιμες καταστάσεις στις τράπεζες αλλά και η αναβλητικότητα σε συνδυασμό με την αναποφασιστικότητα των πολιτικών οδήγησαν στο Μνημόνιο. Χαμηλότοκος δανεισμός, μακροπρόθεσμη αποπληρωμή αλλά και δεσμεύσεις για τήρηση προγράμματος διαρθρωτικών αλλαγών, μειώσεων σε παροχές και βεβαίως πλάνου αποκρατικοποιήσεων αποτελούν τα βασικά κομμάτια που προγράμματος Κύπρου-δανειστών. Το κούρεμα το βάζω σε μια άλλη κατηγορία, θεωρώ πως αποτελεί από μόνο του περίπτωση για πολλή συζήτηση, η οποία ήδη γίνεται εδώ και δυο χρόνια σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Μεγάλη κουβέντα γίνεται όμως και μετά από την περσινή, πειραματική έκδοση ομολόγου από την Κύπρο αναφορικά με τον χρόνο εξόδου της χώρας από το Μνημόνιο. Τι σημαίνει όμως έξοδος από το συμβόλαιο με την τρόικα; Μήπως συνεπάγεται αύξηση μισθών των δημοσίων υπαλλήλων ή ίσως αύξηση του αριθμού εργαζομένων στο δημόσιο; Μήπως σημαίνει πασχαλινά ή άλλα επιδόματα σε φτωχούς, μεσοαστούς και επιχειρηματίες με εκατομμύρια χωρίς καμία στόχευση ή έστω μια λογική στα πλαίσια του κράτους δικαίου, το οποίο πολλοί επικαλούνται για τις αλόγιστες σπατάλες τους; Εξάλλου, ορισμένοι θεωρούν πως με την αποχώρηση της τρόικας και τους τακτικούς ελέγχους θα ξαναφορτώσουν τους ημικρατικούς με κομματικά χρωματισμένα άτομα ή ότι τα κόμματα θα κερδίζουν ψήφους τάζοντας μια θέση στο δημόσιο;

Μάλλον οι περισσότεροι με τις πιο πάνω σκέψεις είναι αλλού ξημερωμένοι, δεν αντιλαμβάνονται γιατί και πώς η Κύπρος έφτασε στο χείλος της καταστροφής, ούτε εντοπίζουν ότι τα πλείστα από όσα η τρόικα επιβάλλει ήταν απαραίτητα για να σταθεί η χώρα στα πόδια της και ήταν αυτά που απέτυχε μόνη της να εφαρμόσει.

Το καθοριστικό σημείο στη μετά Μνημονίου εποχή δεν είναι να σκεφτούμε πόσα θα ξοδέψουμε αλλά πώς θα θωρακίσουμε τη χώρα έναντι μελλοντικών περιόδων με κρίσεις. Ο κοινωνικός ιστός, το κράτος πρόνοιας και οι παροχές σε άνεργους, φτωχούς και άλλες ευπαθείς –με οικονομικούς όρους- ομάδες θα πρέπει να διασφαλιστούν μέσα από τη συνετή, οικονομική διαχείριση από πλευράς κράτους.

Και σε ένα πεντάχρονο παιδί να δώσεις πέντε ευρώ μπορεί να τα ξοδέψει, άρα θα έχουμε κατανάλωση. Αυτό που δεν μπορεί να κάνει είναι να σκεφτεί που να δώσει τα χρήματα, πότε να τα ξοδέψει και ακόμη περισσότερο τι δυνατόν να του αποφέρουν. Η λογική της σπατάλης δεν αποτελεί οικονομική πολιτική. Η διαχείριση των πόρων του κράτους, η αύξηση της παραγωγικότητας, οι συνθήκες ανάπτυξης και το μακροπρόθεσμο πλάνο είναι τα στοιχεία που θα προστατεύσουν και όσους έχουν ανάγκες. Πολύ πιο σημαντικό βέβαια είναι να κτίζεις τέτοιες δομές που να μην υπάρχουν άτομα με έλλειψη βασικών οικονομικών πόρων.

Άρα η έξοδος από το Μνημόνιο υπό κανονικές συνθήκες δεν θα σημάνει και μια νέα εποχή σπατάλης, αλλά επανασχεδιασμού του κράτους της επόμενης μέρας πάνω σε υγιείς βάσεις. Άλλωστε νέοι που βρίσκονται στην ανεργία ή έχουν εγκαταλείψει την Κύπρο έχουν ήδη πληρώσει βαρύ τίμημα από τις επιπτώσεις της κρίσης, αλλά και των λαθών, των παραλείψεων ή όλων όσα λάθος έχουν γίνει μέχρι σήμερα. Αν πρέπει πάντως να κάνω πρόβλεψη αυτή δεν πρόκειται να είναι αισιόδοξη, αφού η συμπεριφορά κομμάτων, πολιτικών προσώπων, αξιωματούχων αλλά και επιχειρηματιών δεν δείχνει να έχει αλλάξει προς το καλύτερο. Μάλλον προς το χειρότερο βλέπω να οδηγούνται τα πράγματα, χάνοντας παράλληλα τη μεγάλη ευκαιρία για διόρθωση δομών, συμπεριφοράς, διαδικασιών επομένως και κουλτούρας μετά το μεγάλο σοκ της οικονομικής κρίσης.