Κομισιόν: Σε στασιμότητα η βελτίωση του οικονομικού κλίματος στην Κύπρο

Παρ'ότι η χειμερινή έκθεση της Κομισιόν για την κυπριακή οικονομία δεν περιέχει νούμερα καθώς αυτά υπόκεινται στην ολοκλήρωση της έκτης επιθεώρησης (review) του Οικονομικού Προγράμματος, εντούτοις η οικονομία του νησιού παρουσιάζει ενδείξεις σταθεροποίησης.

Οσον αφορά την εξέλιξη του ΑΕΠ, η έκθεση σημειώνει πως η ύφεση κατά το τρίτο τρίμηνο του 2014 κινήθηκε στο -1,7%, παρουσιάζοντας ελαφρά βελτίωση σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο, λόγω των εξελίξεων στην ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις. Η ετήσια αύξηση στην ιδιωτική κατανάλωση είναι μια εξέλιξη αξιοσημείωτη, ενώ οι επενδύσεις στηρίχθηκαν κυρίως στην εφάπαξ μεγάλης κλίμακας αγορά εξοπλισμού για μεταφορές, που ενίσχυσε επίσης τις εισαγωγές. Εάν εξαιρεθεί αυτή η συναλλαγή, η δυναμική ανάπτυξης τόσο στις πραγματικές εισαγωγές όσο και στις πραγματικές επενδύσεις παραμένει υποτονική. Οι πραγματικές εξαγωγές εξασθένισαν σημαντικά το τρίτο τρίμηνο, σημειώνοντας πτώση - 4,5% σε ετήσια βάση - γεγονός που εάν συνδεθεί με την προσωρινή άνοδο των εισαγωγών έχει χειροτερεύσει το τρέχον ισοζύγιο.

Η έκθεση προσθέτει επίσης πως η ανεργία έχει παραμένει σταθερή κινούμενη περί το 16%, με συνεχιζόμενη - αν και με αργότερους ρυθμούς - μείωση στην απασχόληση, η οποία εξισορροπείται από περαιτέρω μείωση του εργατικού δυναμικού. Σε αυτό το πλαίσιο χαμηλής χρήσης και συνεχιζόμενων μισθολογικών προσαρμογών, οι πληθωριστικές πιέσεις παρέμειναν ασθενείς. Ο πληθωρισμός το 2014 ενισχύθηκε από τις τιμές των αγαθών που καταναλώθηκαν από τους τουρίστες. Οι τιμές των αγαθών που καταναλώνονται κυρίως από κατοίκους συνέχισαν να πέφτουν κι οι τιμές της ενέργειας σημείωσαν μεγάλη πτώση επίσης στα τέλη του 2014.

Σε στασιμότητα η βελτίωση του οικονομικού κλίματος

Κατά την έκθεση της Κομισιόν για την κυπριακή οικονομία στο πλαίσιο των Χειμερινών Προβλέψεων, το οικονομικό κλίμα στην Κύπρο παρέμεινε ως επί το πλείστον αμετάβλητο στο δεύτερο εξάμηνο του 2014, οδηγώντας σε στασιμότητα τη βελτίωση που είχε παρατηρηθεί από τον Απρίλιο του 2013. Ενώ η εμπιστοσύνη των καταναλωτών συνέχισε να βελτιώνεται, το επιχειρηματικό κλίμα στους περισσότερους τομείς εξασθένισε, με την εξαίρεση του τομέα των υπηρεσιών, όπου η εμπιστοσύνη βελτιώθηκε κάπως. Αν και οι δείκτες για το λιανικό εμπόριο δείχνουν μια βελτιωμένη δυναμική ανάπτυξης βραχυπρόθεσμα, αυτή ακυρώνεται από την αδυναμία στους βραχυπρόθεσμους δείκτες δανείων και τουριστικών αφίξεων, ιδιαίτερα Ρώσων τουριστών, αντικατοπτρίζοντας τις αρνητικές εξελίξεις στη Ρωσία.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 2015 και το 2016 η ανάπτυξη προβλέπεται να ανακάμψει σταδιακά μόνον, καθώς η ιδιωτική κατανάλωση θα αυξάνεται σιγά σιγά, υποστηριζόμενη από τις χαμηλότερες τιμές στην ενέργεια. Αυτό θα πρέπει να συνοδευτεί από μια σταδιακή αποσυμπίεση τόσο των νοικοκυριών όσο και των επιχειρήσεων και μια μείωση του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων (τώρα κινούνται στο 50%), σε επίπεδα πιο βιώσιμα.

Η μετριοπαθής αύξηση στην εσωτερική ζήτηση αναμένεται να αντικατοπτρισθεί σε βελτιωμένες συνθήκες στην αγορά εργασίας, με την ανεργία να αρχίσει να μειώνεται σταδιακά. Ο πληθωρισμός αναμένεται επίσης να παραμείνει χαμηλός, συγκρατούμενος από τις πρόσφατες μειώσεις στην τιμή του πετρελαίου.

Κίνδυνοι

Οι κίνδυνοι - σημειώνει η Κομισιόν - για την ανάκαμψη κινούνται στη κάτω μεριά της κλίμακας. Στο εσωτερικό μέτωπο, μια αποτυχία να μειωθεί το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πιο παρατεταμένη περίοδο σφιχτών συνθηκών για την παροχή δανείων, οδηγώντας σε στασιμότητα την ανάκαμψη των επενδύσεων. Στο εξωτερικό μέτωπο, οι αρνητικές οικονομικές εξελίξεις στη Ρωσία,  κατά πάσα πιθανότητα θα επιβαρύνουν την ανάπτυξη των εξαγωγών το 2015, δεδομένων των υπολογίσιμων εμπορικών δεσμών μεταξύ Ρωσίας και Κύπρου. Αυτή η αρνητική επίδραση κατά πάσα πιθανότητα θα ισοσκελίσει τη θετική επίδραση από τη μειωμένη τιμή του πετρελαίου, οδηγώντας σε κίνδυνο αναθεώρησης προς τα κάτω της πρόβλεψης για την ανάπτυξη το 2015. Οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμοί επίσης παραμένουν προς τα κάτω, κυρίως λόγω των χαμηλότερων τιμών στην ενέργεια.

Προβλέψεις

Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 2014 το ισοζύγιο του γενικού προϋπολογισμού αναμένεται να βελτιωθεί πολύ, κατά 2% περίπου, οφειλόμενο κυρίως σε περαιτέρω μέτρα προσαρμογής. Τα έσοδα αναμένεται να βελτιωθούν συγκριτικά με το 2013, οφειλόμενα σε μέτρα προσαρμογής, υψηλά μερίσματα από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και βελτίωση στην είσπραξη των φόρων. Από κοινού, αυτοί οι παράγοντες θα πρέπει να εξισορροπήσουν και με το παραπάνω την αρνητική επίπτωση από την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας στους φόρους εισοδήματος και κεφαλαίου. Η συνολική δαπάνη αναμένεται να παραμείνει σε πτωτική πορεία, παρά την αντίθετη επίδραση από τις κυβερνητικές εγγυήσεις. Αυτό αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό σφιχτό έλεγχο επί των δαπανών, μέτρα του οικονομικού προγράμματος προσαρμογής της Κύπρου για τον περιορισμό του κονδυλίου για τις αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων και μια επιβράδυνση του ρυθμού των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων στο δημόσιο τομέα, που μείωσαν το κόστος των εφάπαξ συνταξιοδοτικών καταβολών.

Το έλλειμμα του προϋπολογισμού αναμένεται να σταθεροποιηθεί το 2015 και να μειωθεί σημαντικά το 2016, καθώς οι καλύτερες οικονομικές συνθήκες θα έχουν μια θετική επίδραση στα έσοδα. Οι περαιτέρω προσπάθειες προσαρμογής που χρειάζονται βάσει του οικονομικού προγράμματος προσαρμογής θα πρέπει να υποστηρίξουν αυτές τις εξελίξεις. Οι προβλέψεις περιλαμβάνουν εισόδημα από μερίσματα από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (CBC) που αναμένεται να φτάσει το 0,6% του ΑΕΠ και το 2015 και το 2016, που θα διανεμηθεί σύμφωνα με τα καθήκοντα της CBC βάσει των Συνθηκών (για την Ευρωπαϊκή Ενωση και τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης) και τα οριζόμενα από το καθεστώς της ECB.

Ο δείκτης του δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ της Κύπρου αναμένεται να σημειώσει κορύφωση το 2015 και να μειώνεται από κει και πέρα, υποστηριζόμενος από την οικονομική ανάκαμψη και τη δημοσιονομική πορεία. Συγκριτικά με την προηγούμενη πρόβλεψη της Κομισιόν, ο δείκτης του δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ επηρεάζεται θετικά με την αναθεώρηση προς τα πάνω του ονομαστικού ΑΕΠ κατά 10%, λόγω της μετάβασης στο ESA2010 κι άλλες στατιστικές προσαρμογές.

ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ