Πρόεδρος: Επιδιώκουμε πολιτικές ανάπτυξης

Η επανεκκίνηση της οικονομίας θα αποτελεί γεγονός το 2015, προαναγγέλλει σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, ενώ αναφέρεται σε ψηλές προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί σε σχέση με το φυσικό αέριο, δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι μπορεί μεν να μην ανταποκρίνονται στις προσδοκίες τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει όντως φυσικός πλούτος και επιμένει ότι αυτό το ενδεχόμενο αποτελεί κίνητρο για λύση του Κυπριακού, διευκρινίζοντας ότι δεν θα πρέπει ποτέ αυτό το κίνητρο να το μετατρέψουμε σε αντικίνητρο.

Απαντώντας σε ερωτήσεις για θέματα που άπτονται της οικονομίας, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δηλώνει ότι αυτό που η Κυβέρνηση υποστηρίζει είναι την πολιτική που θα βοηθήσει ώστε να υπάρξουν οι προϋποθέσεις ανάπτυξης, δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και αντιμετώπισης της κρίσης όχι μόνο μέσα από μέτρα εξυγίανσης και λιτότητας, αλλά και μέσα από μέτρα που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη των οικονομιών της Ευρώπης, σημειώνοντας ότι αυτό απασχολεί την ΕΕ.

Παράλληλα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απορρίπτει τους φόβους ότι οι εκποιήσεις ακινήτων ενδέχεται να οδηγήσουν σε δημιουργία αστέγων, επικαλούμενος το ό,τι δεν υπήρξαν μαζικές εκποιήσεις σε άλλες χώρες όπου εφαρμόζεται ανάλογο πρόγραμμα και αποκαλύπτει ότι οι Κανονισμοί που απαιτούνται προκειμένου να υλοποιηθεί ο Νόμος έχουν εγκριθεί από τη Γενική Εισαγγελία από τις 13 του Γενάρη, αλλά δεν κατατίθενται προκειμένου να συζητηθούν και να υιοθετηθούν ταυτόχρονα με το πλαίσιο αφερεγγυότητας του οποίου το 5ο νομοσχέδιο εκκρεμεί.

Ως αρνητική εξέλιξη για το τρέχον έτος, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης καταγράφει την επιβολή το 2014 κυρώσεων από την ΕΕ στη Ρωσία ως αποτέλεσμα της ρωσο-ουκρανικής κρίσης και εντοπίζει το πλήγμα στο γεωργικό και τον τουριστικό τομέα πρωτίστως. Αποκαλύπτει, επίσης, ότι δεν είναι άσχετη με το ζήτημα η επικείμενη επίσκεψη του στη Ρωσία.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Προέδρου Αναστασιάδη στο ΚΥΠΕ που αφορά θέματα οικονομίας:

Ερ: Μια από τις βασικές σας εξαγγελίες ήταν η επανεκκίνηση της οικονομίας. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται, πώς επιτυγχάνεται;

Απ: Βεβαίως είχα εξαγγείλει την επανεκκίνηση της οικονομίας, με προαπαιτούμενο πάντοτε την αποκατάσταση της αξιοπιστίας πρώτον του κράτους και δεύτερον του τραπεζικού συστήματος. Είναι καλά γνωστό κάτω από ποιες συνθήκες ανέλαβα την Προεδρία του κράτους. Ένα κράτος, το οποίο ευρίσκετο στα πρόθυρα άτακτης χρεοκοπίας. Να ενθαρρύνεις επενδύσεις δεν αρκούν κίνητρα, όπως έπραξε η Κυβέρνηση τον Απρίλη του 2013, μετά τις αποφάσεις του Eurogroup. Για να επενδύσουν κάποιοι χρειάζονται την εμπιστοσύνη που δημιουργεί το κράτος, που έχει αξιοπιστία, αλλά που ταυτόχρονα έχει ένα τραπεζικό σύστημα με εξίσου αποκαταστημένη την αξιοπιστία.

Στα δύο χρόνια που μεσολάβησαν μπορώ να πω με ικανοποίηση ότι τόσο η αξιοπιστία του κράτους – που αποδεικνύεται μέσα από τις θετικές εκθέσεις των δανειστών μας σε τέσσερις διαδοχικές αξιολογήσεις, η αναβάθμιση από τους οίκους αξιολόγησης, αλλά και η έξοδός μας σε 1,5 χρόνο μετά την κρίση στις αγορές με απόλυτη επιτυχία - έχει αποκατασταθεί. Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και η επιτυχία στα τεστ αντοχής έχουν αποκαταστήσει και την εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα. Επομένως, η αναμενόμενη επανεκκίνηση τοποθετείται ακριβώς μετά από την αποκατάσταση της αξιοπιστίας των σημαντικότερων παραγόντων που μπορεί να ενθαρρύνουν επενδυτές, είτε Κυπρίους είτε ξένους ιδιαίτερα, στο να προχωρήσουν σε επενδύσεις, στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και, βεβαίως, στην ανάπτυξη. Έχω την απόλυτη πεποίθηση ότι ευρισκόμαστε σε ένα στάδιο που η επανεκκίνηση της οικονομίας θα αποτελεί γεγονός για τη χρονιά που διανύουμε.

Ερ: Στο μεσοδιάστημα προέκυψαν οι κυρώσεις ΕΕ σε βάρος της Ρωσίας, που κατά γενική ομολογία συνιστούν πλήγμα και για την κυπριακή αγροτική οικονομία και τουρισμού. Ποιος είναι ο χειρισμός που γίνεται; Τίθεται θέμα επανεξέτασης των κυρώσεων;

Απ: Αποτελεί αναμφισβήτητο γεγονός ότι αρνητική εξέλιξη, τουλάχιστον για το τρέχον έτος, αποτελούν οι κυρώσεις που επέβαλε η ΕΕ στη Ρωσία ως αποτέλεσμα της ρωσο-ουκρανική κρίσης και χωρίς αμφιβολία δεν είναι μόνο ο γεωργικός τομέας που πλήττεται, αλλά και ο τουριστικός τομέας – που είναι σημαντικός - όπως και ο τομέας των υπηρεσιών, σε μικρότερο βαθμό, οφείλω να ομολογήσω. Συνεπώς, η προσπάθεια που καταβάλλεται είναι πώς περιορίζονται οι αρνητικές επιπτώσεις από τις κυρώσεις που η ΕΕ επέβαλε στη Ρωσική Ομοσπονδία. Εξάλλου, δεν είναι άσχετη η εντός των ημερών επίσκεψη μου στη Ρωσία προκειμένου μεταξύ των άλλων να μελετηθούν και τρόποι αντιμετώπισης των αρνητικών επιπτώσεων.

Θέλω να πω ότι από τις κυρώσεις της ΕΕ δεν είναι μόνο η Κύπρος που πλήττεται. Αν αναλογιστεί κανένας ότι οι ετήσιες συναλλαγές μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ρωσίας υπερέβαιναν προ των κυρώσεων τα 300 δισεκ. ευρώ το χρόνο. Και είναι γι` αυτό το λόγο που αυτή τη στιγμή υπάρχει μια ομάδα κρατών - της Κύπρου συμπεριλαμβανομένης – που αντιδρούν στο να προχωρήσει η ΕΕ στο επόμενο στάδιο των αυστηρότερων κυρώσεων. Ακόμα και η Γερμανία και η Άγκελα Μέρκελ, με πολύ σκεπτικισμό δέχονται πιέσεις, προκειμένου να προχωρήσουν σε αυστηρότερα μέτρα κατά της Ρωσίας.

Θέλω να πιστεύω και να ελπίζω ότι η πρόσφατη εκεχειρία θα βοηθήσει ώστε να γίνει συνείδηση σε όλους ότι ο μόνος τρόπος επίλυσης της ρωσο-ουκρανικής κρίσης είναι η διπλωματική οδός και όχι τα στρατιωτικά μέσα, όπως η συμφωνία της 6ης του Σεπτέμβρη και η πρόσφατη στο Μινσκ.

Ερ. Μέχρι στιγμής οι εξελίξεις σε σχέση με το φυσικό αέριο δεν φαίνεται να δικαιώνουν τις υψηλές προσδοκίες. Μειωμένα μέχρι στιγμής κοιτάσματα, το θέμα που προέκυψε με την ΕΝΙ... Σε πολιτικό επίπεδο, ενώ θεωρείτο ως μοχλός και κίνητρο προς την Τουρκία και Τ/κ για λύση βλέπουμε να δημιουργήθηκαν προβλήματα, που οδήγησαν σε αναστολή των διαπραγματεύσεων. Ποιοι οι μελλοντικοί σχεδιασμοί;

Απ: Όντως έχετε δίκαιο ότι έχουν καλλιεργηθεί υψηλές προσδοκίες, αλλά το γεγονός ότι οι μέχρι στιγμής έρευνες ενδεχομένως δεν απέδωσαν ή δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει όντως φυσικός πλούτος πέραν αυτού που καταγράφεται με τις πρώτες έρευνες. Χωρίς να θέλω να καλλιεργήσω τις ίδιες ψηλές προσδοκίες που άλλοι είχαν καλλιεργήσει, λέω ότι ο φυσικός πλούτος και η πιθανότητα να υπάρχει επαρκής για να δημιουργεί προσδοκίες ευημερίας αποτελεί κίνητρο για λύση του Κυπριακού και δεν θα πρέπει ποτέ αυτό το κίνητρο να το μετατρέψουμε σε αντικίνητρο. Τι εννοώ; Οι πρόσφατες ενέργειες της Τουρκίας με πρόσχημα την προστασία των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων και με αξίωση οι Τ/κ να καταστούν συνέταιροι προ της λύσεως ή να έχουν λόγο στη διαχείριση προ της λύσεως, ακριβώς ανατρέπει αυτό που έχω αποκαλέσει κίνητρο για λύση του κυπριακού προβλήματος. Διότι, εάν θα έχουν το δικαίωμα συναπόφασης θα έχουν και το δικαίωμα της άσκησης πίεσης στις συνομιλίες προκειμένου να συναινέσουν για τη διαχείριση του φυσικού πλούτου στην ικανοποίηση αξιώσεων που προβάλλουν στο κυπριακό πρόβλημα.

Αυτό που προέχει κατά την άποψή μου και που θα αποτελούσε την απάντηση εις όλους όσοι κόπτονται και ενδιαφέρονται για σύντομη λύση αλλά παραγνωρίζουν τα προβλήματα που δημιουργούνται μέσα από τη στάση, μέσα από γεγονότα που αντιμετωπίζουμε μετά τις 3 του Οκτώβρη, είναι η βοήθεια έτσι ώστε το ταχύτερο να επαναρχίσει ο διάλογος αλλά και το ταχύτερο να εξευρεθεί μια λύση που δεν θα αφήνει ούτε νικητές ούτε ηττημένους. Που θα είναι προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού και που θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις μιας λύσης που θα οδηγεί σε ένα ευρωπαϊκό κράτος για προστασία του συνόλου των δικαιωμάτων των πολιτών, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, στη βάση πάντα των όσων έχουν συμφωνηθεί και στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα.

Ερ: Ένα ζήτημα με κοινωνικές πέραν των οικονομικών προεκτάσεων είναι αυτό των εκποιήσεων. Σε άλλες χώρες είδαμε τις εκποιήσεις να ακολουθεί η δημιουργία αστέγων. Μπορεί αυτό να αποφευχθεί στην Κύπρο; Και συναφώς πού βρίσκεται το θέμα με το 5ο Νομοσχέδιο, που ολοκληρώνει το πλαίσιο αφερεγγυότητας;

Απ: Κατ` αρχήν πρέπει να πω το εξής: Μαζικές εκποιήσεις δεν είχαμε πουθενά σε βαθμό που να επικαλούμαστε ότι σαν αποτέλεσμα των μαζικών εκποιήσεων υπήρξε σωρεία αστέγων. Προβλήματα σίγουρα προκαλούνται, αλλά πουθενά σε όλες τις άλλες χώρες που είναι σε πρόγραμμα ανάλογο με το δικό μας δεν υπάρχει το πρόβλημα στην εκτέλεση των αποφάσεων που αφορούν τα ακίνητα. Δηλαδή, δεν μπορεί να ισχυρίζεσαι ότι αποτελεί κατοχύρωση των δικαιωμάτων του δανειστού το γεγονός ότι μπορεί να ελήφθη μια απόφαση το `97 και ακόμα να μην έχει εκτελεστεί. Αυτό προκαλεί αλυσιδωτές επιπτώσεις.

Την ίδια ώρα πρέπει να τονίσω ότι από οικονομικής άποψης καμία των τραπεζών δεν θα διανοείτο σε περίοδο κρίσης και έλλειψης αγοραστών να προχωρήσει σε μαζικές εκποιήσεις. Θα ήτο καταστροφή των ιδίων των τραπεζών. Πέραν τούτου, υπάρχει επαρκής προστασία για τις ευάλωτες ομάδες και ιδιαίτερα της πρώτης κατοικίας. Τόσο στο νόμο εκποιήσεων όσο και σε προγράμματα που έχει εξαγγείλει η Κυβέρνηση, αλλά το πιο σημαντικό που θα ήθελα να πω είναι ότι ναι, με το 5ο νομοσχέδιο περί αφερεγγυότητας, το οποίο είναι έτοιμο, αλλά υπάρχει μια διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, θα παρέχεται επαρκής προστασία όχι μόνο για την κατοικία, αλλά και για την επαγγελματική στέγη, βεβαίως με προκαθορισμένα κριτήρια.

Αυτό στο οποίο θέλω να κάνω αναφορά είναι στις αναστολές εφαρμογής του Νόμου Περί Εκποιήσεων, οι οποίες δυστυχώς μας εμφανίζουν ασυνεπείς στην υλοποίηση των προνοιών της δανειακής μας σύμβασης. Ο Νόμος Περί Εκποιήσεων δεν μπορεί να εφαρμοστεί γιατί ενσυνείδητα η Κυβέρνηση δεν έχει καταθέσει τους Κανονισμούς που απαιτούνται προκειμένου να υλοποιηθεί ο Νόμος παρά το γεγονός ότι από τις 13 του Γενάρη έχουν εγκριθεί από τη Γενική Εισαγγελία. Και ο λόγος που δεν το πράττουμε είναι γιατί θα θέλαμε, εισακούοντας και τις εύλογες ανησυχίες των πολιτικών κομμάτων της Βουλής να συζητηθούν ή να υλοποιηθούν ταυτόχρονα, μετά την κατάθεση και του 5ου νομοσχεδίου του πλαισίου αφερεγγυότητας, ώστε να υπάρξει μια ικανοποίηση του κοινού αισθήματος, ότι δεν πρόκειται να επιτρέψουμε να θυματοποιηθούν οι ευάλωτες ομάδες, οι ιδιοκτήτες πρώτης κατοικίας ή και επαγγελματικής στέγης αν και εφόσον και όταν θα καθοριστεί τι εστί επαγγελματική στέγη για τους μικρομεσαίους.

Ερ: Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία στην Ελλάδα οδήγησε στους δρόμους δεκάδες χιλιάδες πολίτες σε διάφορες χώρες που διαδηλώνουν κατά της λιτότητας. Βλέπετε να έρχεται και στην Κύπρο με ανάλογη ένταση το κύμα της αντίδρασης στις ακολουθούμενες πολιτικές; Απασχόλησε την ΕΕ αυτό σε ανώτατο επίπεδο; Είναι εφικτή η επανεξέταση κάποιων πολιτικών;

Απ: Στην Ευρώπη απασχολεί το θέμα της αυστηρής λιτότητας και ορθότερα το πρόγραμμα που εξήγγειλε και υλοποιεί ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Ζαν Κλοντ Γιούνγκερ για τη διάθεση 300 δισεκ. προκειμένου να υπάρξουν επενδύσεις και ανάπτυξη. Τώρα, όσον αφορά την Κύπρο, βεβαίως οι δημόσιες εκδηλώσεις είναι περιορισμένου βαθμού, αλλά αυτό δεν θα έλεγα ότι αποτελεί και την πραγματική εικόνα. Μπορεί οι Κύπριοι να μην λαμβάνουν μέρος σε δημόσιες εκδηλώσεις καταδίκης πολιτικών κ.λπ., αλλά δεν παύουν να είναι ενεργοί πολίτες, να σκέπτονται και να διαφωνούν ακόμα και αν παραμένουν αδρανείς. Συνεπώς, αυτό που εμείς υποστηρίζουμε είναι την πολιτική που θα βοηθήσει ώστε να υπάρξουν οι προϋποθέσεις ανάπτυξης, δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και αντιμετώπισης της κρίσης όχι μόνο μέσα από μέτρα εξυγίανσης και λιτότητας, αλλά και μέτρα που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη των οικονομιών της Ευρώπης.