Στάση Τσίπρα, απόσταση Ευρωπαίων

Η σκληρή γραμμή Τσίπρα που ενθουσιάζει τους Έλληνες, τρομάζει τους Ευρωπαίους και στρεσάρει την τρόικα, με διαφορετικές αναγνώσεις καταλήγει σε ένα βασικό συμπέρασμα: Η Ελλάδα θα περάσει από δυσμενείς συνθήκες για να πετύχει αυτά που η νέα κυβέρνηση έχει βάλει ως στόχους. Και ποιοι είναι αυτοί οι στόχοι; Ερώτημα το οποίο έχουν και οι Ευρωπαίοι εταίροι της χώρας, οι οποίοι θεωρούν πως δεν τυγχάνουν σοβαρής ενημέρωσης από την Ελλάδα.

Μεγαλύτερο δημόσιο, πάταξη της φοροδιαφυγής, κοινωνικές παροχές είναι βασικές παράμετροι στις θέσεις Τσίπρα, θέσεις οι οποίες δεν εκφράζονται μέσω συγκεκριμένου πλάνου, χρονοδιαγραμμάτων με ταυτόχρονη εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας αλλά μέχρι στιγμής σε επίπεδο ρητορικής. Κάπου εδώ είναι που Ελλάδα και δανειστές αναζητούν λύσεις μετά το απρόσμενο, όπως εξελίχθηκε η βραδιά, ναυάγιο στο Eurogroup.

Εάν το πρόγραμμα θα ονομάζεται Μνημόνιο, επέκταση συμφωνίας, νέο συμβόλαιο και εάν οι δανειστές θα αποκαλούνται τρόικα που εξετάζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα ή εάν η Ελλάδα θα συζητά με οργανισμούς (ΔΝΤ, ΕΚΤ και ESM) ανεξάρτητα, αποτελούν μάλλον επουσιώδη ζητήματα μπροστά στα μεγάλα και δυσεπίλυτα προβλήματα που η Ελλάδα αντιμετωπίζει.

Υπάρχει, την ίδια ώρα, ένα μεγάλο δεδομένο: Η ελληνική κοινωνία υποφέρει. Εάν η σημερινή κατάσταση είναι αποτέλεσμα των πολιτικών της τρόικας ή λογικό επακόλουθο των όσων για χρόνια η Ελλάδα δεν έκανε προκειμένου να θωρακιστεί είναι μια άλλη, μεγάλη συζήτηση. Παρόλα αυτά ένα άλλο βασικό δεδομένο είναι πως η χώρα για να ακολουθήσει την όποια πολιτική, κοινωνική ή όχι, πρέπει να έχει χρήματα. Χρήματα όμως που η χώρα δεν παράγει άρα πρέπει να δανειστεί. Πέραν τούτου, η χώρα πρέπει σταδιακά να αποπληρώνει το χρέος της εάν σε κάποια στιγμή μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμο.

Το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος της χώρας και πως αυτός θα κατανέμεται είναι ουσιαστικά η μεγάλη διαφωνία μεταξύ Ελλάδας και δανειστών. Το λεκτικό της όποιας ανακοίνωσης μοιάζει ασήμαντο μπροστά στη μεγάλη πρόκληση της ανάπτυξης, της μείωσης της ανεργίας και της υγιούς ανάπτυξης. Σημαντικό είναι να συνεχίσει η χώρα να καταγράφει πρωτογενή πλεονάσματα τα οποία στη συνέχεια θα διοχετεύει αφενός εντός συνόρων, για κοινωνικές παροχές και αφετέρου για αποπληρωμή χρέους.

Θα πρέπει ωστόσο η Ελλάδα να συγκεκριμενοποιήσει το πλάνο με το οποίο επιδιώκει να δράσει κι έπειτα να πείσει τους εταίρους της, οι οποίοι δείχνουν έτοιμοι να ακούσουν την κυβέρνηση Τσίπρα, την ώρα μάλιστα που όλο και περισσότερες φωνές εκφράζονται κατά των μέτρων λιτότητας. Το πρόγραμμα-γέφυρα, δηλαδή αυτό με το οποίο η Ελλάδα πρέπει να πορευθεί μέχρι τη νέα σύμβαση στην οποία θα καταλήξει με τους δανειστές της αποτελεί και το κλειδί επίλυσης ζητημάτων ανάμεσα σε Ευρώπη και Ελλάδα, σε έναν κύκλο πέντε –ήδη- ετών που δεν φαίνεται να έχει δώσει ουσιαστικές λύσεις στη χώρα.