Στον Συνεργατισμό το κλειδί ανάπτυξης της Ευρωζώνης

Ανθεκτικό, ισχυρό και σοβαρό χαρακτηρίζει τον Συνεργατισμό ο γενικός διευθυντής της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας, Νικόλας Χατζηγιάννης, χωρίς να παραλείπει να τονίσει πως, παρ’ όλη την πρόοδο, υπάρχουν ακόμη πολλά να γίνουν για το μέλλον του κυπριακού Συνεργατισμού. Ειδικότερα, σε συνέντευξή του στον «Ρεπόρτερ», ο κ. Χατζηγιάννης αναφέρεται στις μεγαλύτερες προκλήσεις που αναμένεται να κληθεί να αντιμετωπίσει ο Συνεργατισμός στην Κύπρο εντός του 2016. Συναφώς, σε σχέση με την Ευρωζώνη, εκτιμά πως το κλειδί για την ανάπτυξη βρίσκεται στην ενίσχυση του Συνεργατισμού.

Πριν από μερικούς μήνες ακουγόταν ότι ο Συνεργατισμός δεν χρειαζόταν κρατική ενίσχυση, τελικά προέκυψε η ανάγκη. Ποιο το σχόλιό σας;
Ολόκληρο το κυπριακό χρηματοπιστωτικό σύστημα εντός του 2015, απρόβλεπτα και σε αντίθεση με τα τεστ αντοχής του 2014, χρειάστηκε περίπου 2 δισ. ευρώ πρόσθετο κεφάλαιο. Μας ζητήθηκε, δηλαδή, να λάβουμε πρόσθετες προβλέψεις με τη μορφή αυξημένου δείκτη κεφαλαίου . Ορισμένα δεδομένα άλλαξαν δραστικά, λόγω της τάσης που υπάρχει στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα να υπάρχει η δυνατότητα απορρόφησης σημαντικών ζημιών, όσον αφορά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, μέσω των προβλέψεων και των κεφαλαίων. Εκεί μας οδήγησαν οι αριθμοί και μας ζητήθηκαν εν μιά νυκτί περίπου 700 εκατ. ευρώ πρόσθετα κεφάλαια. Υπό κανονικές συνθήκες, για έναν μικρό οργανισμό όπως είναι ο Συνεργατισμός, αυτό αποτελεί ένα τεράστιο ποσό. Ωστόσο, καταφέραμε και απορροφήσαμε σχεδόν το σύνολό του, μπορέσαμε δηλαδή και ανεβάσαμε τον δείκτη κεφαλαίου μας στο 12% και ικανοποιήσαμε την καινούργια ανάγκη που προέκυψε. Όμως, καλό είναι να υπάρχει και ένα επιπλέον μαξιλάρι. Στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, για χώρες οι οποίες αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα προβλήματα, όπως η Κύπρος με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, θα πρέπει να τρέχουμε με έναν δείκτη κεφαλαίου 14% - 15%.

Πιστεύετε ότι θα προκύψει ξανά η ανάγκη για κρατική ενίσχυση στον Συνεργατισμό;
Δεν έχω κάτι μπροστά μου, ώστε να προβλέψω τι άλλο μπορεί να έρθει. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει οτιδήποτε το οποίο να δείχνει ότι ο Συνεργατισμός, με τα μεγέθη που έχει, δεν θα καταφέρει να χειριστεί τον ισολογισμό του. Θέλω να αναφέρω πως, πέρα από αυτή την έκτακτη ανάγκη που προέκυψε, ο Συνεργατισμός έχει μια σταθερή κερδοφορία, η οποία ωστόσο δεν είναι αρκετή. Το να καλύψει ο Συνεργατισμός με την κερδοφορία του αυτές τις απαιτήσεις θα έπαιρνε δύο χρόνια. Εμείς έπρεπε άμεσα να δείξουμε πώς θα το καλύψουμε.

Μέχρι σήμερα, πόσο ικανοποιητικά λειτούργησε για τον Συνεργατισμό η συγχώνευση των καταστημάτων;
Έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας. Ωστόσο, κοιτάζοντας πίσω θα έλεγα ότι το εγχείρημα το οποίο κάναμε ήταν πρωτόγνωρο, καθώς επίσης πρωτόγνωρες ήταν και οι συνθήκες μέσα στις οποίες πραγματοποιήθηκε. Άρα, θεωρώ τον Συνεργατισμό ανθεκτικό, καθώς πέρασε ταυτόχρονα τόσες πολλές ανακατατάξεις και μεταλλάξεις, παραμένοντας ισχυρός και διατηρώντας τον σοβαρό ρόλο του στην κυπριακή οικονομία και κοινωνία. Με εντυπωσίασε η ανθεκτικότητα του Συνεργατισμού, το πώς μπόρεσε και λειτούργησε αυτή η πρωτοφανής και βίαιη συγχώνευση σε ένα δύσκολο οικονομικό πλαίσιο και μέσα σε μια δύσκολη φάση για την κυπριακή οικονομία.

Ποια αναμένετε να είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που θα αντιμετωπίσει ο Συνεργατισμός κατά τη διάρκεια του 2016;
Είναι δύσκολο να αναφέρω μία πρόκληση, θα έλεγα ότι αναμένεται να υπάρξουν προκλήσεις σε διάφορα επίπεδα. Είναι οι εποπτικές απαιτήσεις, οι οποίες παρατηρούμε ότι συνεχώς είναι περισσότερες, άρα εμείς για να ανταποκριθούμε χρειάζεται να κάνουμε σωστή κατανομή πόρων. Υπάρχουν οι λειτουργικές προκλήσεις, δηλαδή η τράπεζα θα πρέπει να γίνεται καθημερινώς καλύτερη και πιο αποδοτική και να βρίσκεται σε μια φάση λειτουργικής δημιουργίας. Επιπλέον, αναμένεται να υπάρχουν προκλήσεις σε σχέση με θέματα διαχείρισης έργων, όπως για παράδειγμα η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και οι νέες χορηγήσεις.

Στο πλαίσιο του φετινού Banking Forum κάνατε αναφορά στην ανάγκη δημιουργίας ενός διαφορετικού τραπεζικού μοντέλου στην Κύπρο, περισσότερο ανθρωποκεντρικού και προσβάσιμου στους νέους. Τι ακριβώς έχετε στο μυαλό σας;
Το μήνυμα το δικό μας είναι πως η τραπεζική αγορά θα διαμορφωθεί από τις ανάγκες του πελάτη και όχι το αντίθετο, δηλαδή οι πελάτες να προσαρμοστούν στις ανάγκες των τραπεζών. Σε μια χώρα η οποία χτυπήθηκε τόσο πολύ από την οικονομική κρίση και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, οι καλοί πελάτες είναι λίγοι και αυτοί έχουν επιλογές, θα έλεγα. Το πιο σημαντικό είναι ότι οι πελάτες που έχουν προβλήματα χρειάζεται να στηριχθούν όσο το δυνατόν περισσότερο, για να μπορέσουν να επανενταχθούν στην αγορά. Διότι, ένας στους δύο βρίσκεται εκτός τραπεζικού συστήματος αυτή τη στιγμή, είναι αποκλεισμένοι. Γι’ αυτό εμείς οφείλουμε να οργανώσουμε και να στηρίξουμε τη στρατηγική μας πάνω στις ανάγκες των πελατών, να τους βοηθήσουμε να αναβιώσουν, να επανενταχθούν, και αυτό θα έχει μακροπρόθεσμο όφελος για το τραπεζικό σύστημα.

ΣΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ RABOBANK
Μήπως, υπάρχει κάποια τράπεζα στο εξωτερικό την οποία θα μπορούσε ο Συνεργατισμός στην Κύπρο να αντιγράψει ως μοντέλο;
Συμμετέχουμε ενεργά στον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Συνεργατικών Τραπεζών. Μία τράπεζα του Συνδέσμου την οποία χρειάζεται να μιμηθούμε σε πολλά σημεία είναι η Rabobank. Γενικά, όλες οι μεγάλες συνεργατικές τράπεζες της Ευρώπης κατάφεραν να μείνουν κοντά στην τοπική κοινωνία και οικονομία και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Πιστεύουμε ότι αυτό το μοντέλο, δηλαδή του Συνεργατισμού –το οποίο γενικά στη σημερινή τραπεζική Ευρώπη δεν στηρίζεται–, είναι αυτό που λείπει για να φέρει την ανάκαμψη στην Ευρωζώνη. Ο λόγος είναι ότι απουσιάζει η σωστή χρηματοδότηση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ο Συνεργατισμός είναι σε θέση να προβεί σε αυτού του είδους τον δανεισμό.

Σε σχέση με το διαδίκτυο και την ψηφιακή τεχνολογία, πιστεύετε ότι ο Συνεργατισμός κέρδισε το στοίχημα; Μια ματιά στις ιστοσελίδες των ΣΠΙ δείχνει ότι υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να διανυθεί…
Σίγουρα, το στοίχημα δεν κερδήθηκε. Δεν κάναμε κάποιες ιδιαίτερες ενέργειες για το θέμα αυτό, το οποίο παραμένει στις προτεραιότητές μας. Να αναφέρω ότι στην καινούργια οργανική δομή που φτιάχνουμε, δημιουργήσαμε ειδική υπηρεσία, η οποία θα εργάζεται για το θέμα αυτό. Δίνουμε σημασία, ωστόσο στον Συνεργατισμό τρέχουν τόσα πολλά έργα την ίδια στιγμή. Ο σχεδιασμός υπάρχει και θα αναβαθμίσουμε την ηλεκτρονική λειτουργία μας, απλώς δώσαμε μία παράταση το τελευταίο εξάμηνο.

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ ΑΠΟ ΕΜΑΣ ΟΙ ΞΕΝΟΙ
Ποιες εμπειρίες αποκομίσατε από την περίοδο εργασίας σας στην BNP Paribas και στη Merrill Lynch;
Σίγουρα, με βοήθησε το γεγονός ότι εργάστηκα σε ξένες τράπεζες στο εξωτερικό, ώστε να έχω μια περισσότερο σφαιρική εικόνα. Αυτοί οι οργανισμοί ήταν και είναι φοβερά αποτελεσματικοί και υπάρχει η νοοτροπία να βρεθεί ο τρόπος να γίνουν οι αλλαγές, να ακουστούν διάφορες απόψεις και τα λοιπά. Είμαι υπέρ του να κάνουμε ελέγχους, να βλέπουμε πώς λειτουργούν στο εξωτερικό, να φέρνουμε τεχνογνωσία. Αισθάνομαι ότι οι εμπειρίες που αποκόμισα βγαίνουν προς τα έξω στον τρόπο χειρισμού των διαφόρων θεμάτων. Βεβαίως, μετά θα πρέπει αυτές οι εμπειρίες να προσαρμοστούν στην κυπριακή πραγματικότητα. Δεν είναι καλύτεροι στον τομέα των τραπεζών οι συνάδελφοι στο εξωτερικό από εμάς. Ωστόσο, λειτουργούν σε ένα πολύ πιο οργανωμένο και ήρεμο περιβάλλον, χωρίς τα προβλήματα που μέχρι πρόσφατα είχε η κυπριακή οικονομία, και αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να αναδείξουν το έργο τους, ενώ εμείς για να φτάσουμε στο ίδιο σημείο πρέπει να καταβάλουμε πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια.

ΟΥΔΕΤΕΡΗ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟ 2016
ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΥΡΩ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ
Ποια μηνύματα λαμβάνετε από τους ομολόγους σας για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας κατά τη διάρκεια του 2016;
Κοιτάξτε, γενικότερα η Ευρώπη ψάχνει να βρει τα πόδια της. Στα θέματα τραπεζών και οικονομίας, η Ευρώπη μπήκε σε αχαρτογράφητες και δύσκολες περιοχές. Ζουν και στην Ευρώπη σε δύσκολες συνθήκες και δεν υπάρχει κάποια χώρα η οποία να μην αντιμετωπίζει είτε προβλήματα ανάπτυξης της οικονομίας της είτε θέματα ασφάλειας λόγω τρομοκρατίας. Άλλαξε η ζωή τους και στην Ευρωζώνη υπάρχει η δυσκολία να βρεθεί ένας ρυθμός. Για την Ευρωζώνη και το σύστημα του ευρώ χρειάζεται η αναλογικότητα, η διαφορετικότητα και η περιφέρεια, δηλαδή να μην αντιμετωπίζονται όλοι με τον ίδιο τρόπο. Αυτό ήταν το μεγάλο πλεονέκτημα της Ευρώπης, η διαφορετικότητα. Πιστεύω ότι το 2016 θα είναι μια ουδέτερη χρονιά για την οικονομία του ευρώ. Υπάρχουν τα θέματα της ασφάλειας και προβλήματα διαφορετικών ταχυτήτων.

Ειδικότερα για την κυπριακή οικονομία, πώς αναμένετε να κυλήσει η νέα χρονιά;
Χρειάζεται να συνεχίσουμε με ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια. Ούτε ένα λεπτό αποπροσανατολισμού, να κρατούμε την τύχη μας στα χέρια μας και να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε την οικονομία να συνεχίσει να αναπτύσσεται, γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος που έχουμε για την αντιμετώπιση των θεμάτων που έχουμε στο τραπεζικό σύστημα. Σίγουρα, είναι μακρύς ο δρόμος.