Ρ. Γεωργίου: O εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Υπηρεσίας

Για τα οφέλη που απέκτησαν οι οργανισμοί και τα στελέχη της κυπριακής δημόσια διοίκησης που συμμετείχαν στο πρόγραμμα «Ηγετική και Στρατηγική ανάπτυξη της κυπριακής δημόσιας υπηρεσίας» που κατάρτισε η Ακαδημία Δημόσιας Διοίκησης μίλησε η Γενική Λογίστρια της Δημοκρατίας, Ρέα Γεωργίου.

«Πρωταρχικός στόχος του σχεδίου ήταν ο εκμοντερνισμός της λογιστικής και οικονομικής διαχείρισης του δημοσίου», δήλωσε η κ. Γεωργίου ενώ πρόσθεσε πως πριν την εφαρμογή του προγράμματος το 2013, η Υπηρεσία είχε ήδη θέσει από το 2011 τρεις πυλώνες ανάπτυξης: τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας, την αξιοποίηση και αναβάθμιση της υφιστάμενης τεχνολογίας και τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού.

Τέλος, όπως σημείωσε η Γενική Λογίστρια της Δημοκρατίας, η ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας συνδέεται άρρηκτα με την προσέλκυση ξένων επενδυτών. Στόχος του Προγράμματος είναι να βοηθήσει τα Υπουργεία να εντοπίσουν τους κινδύνους αυτούς που περικλείει η αχρείαστη πολλές φορές γραφειοκρατία, και να δώσει τις κατάλληλες λύσεις.

Ποια είναι τα οφέλη για τους συμμετέχοντες οργανισμούς και στελέχη της Κυπριακής Δημόσιας Διοίκησης και πως αυτά συνεισφέρουν στον Εκσυγχρονισμό της Υπηρεσίας;

Με την ενεργό συμμετοχή όλων σχεδόν των μεσαίων, ανώτερων και ανώτατων ιεραρχικά διευθυντικών στελεχών της δημόσιας υπηρεσίας στο Πρόγραμμα για τη Στρατηγική, Ηγετική και Διευθυντική Ανάπτυξη της κυπριακής δημόσιας υπηρεσίας, θεωρώ ότι υπήρξε μια δομημένη και ολοκληρωμένη προσέγγιση από πλευράς της Κυπριακής Ακαδημίας Δημόσιας Διοίκησης, όσον αφορά τη σημασία που παίζει ο σωστός Στρατηγικός Προγραμματισμός στην ανάπτυξη ενός δημόσιου οργανισμού.

Τα οφέλη που αποκομίστηκαν από τη συμμετοχή μας στο εν λόγω Πρόγραμμα, τουλάχιστον στο δικό μου Οργανισμό, το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας, συνοψίζονται στους ακόλουθους άξονες:

Πρώτον - Επικαιροποιήθηκε και εμπλουτίστηκε κατά το μέγιστο δυνατόν βαθμό η μελλοντική κατεύθυνση του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας. Έχοντας πλέον αφουγκραστεί τις αλλαγές που συντελούνται στο εξωτερικό μας περιβάλλον, με την εφαρμογή και υλοποίηση του στρατηγικού μας σχεδιασμού, έχουμε δημιουργήσει μηχανισμούς προσαρμογής στα νέα δεδομένα που θα μας επιτρέψουν να ανταποκριθούμε στις αυξημένες απαιτήσεις των συνεργατών μας, με στόχο την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.

Δεύτερον - Δόθηκε στο προσωπικό μας η δυνατότητα να συμμετέχει στο στρατηγικό προγραμματισμό του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας, γεγονός που είχε πολλαπλές επιδράσεις: από τη μια κατέστησε το προσωπικό ενεργά εμπλεκόμενο στην όλη προσπάθεια, ώστε να νιώθει και να είναι μέρος της διαδικασίας αποφάσεων που λαμβάνονται και από την άλλη του παραδόθηκαν σαφείς στόχοι και επιδιώξεις για να δραστηριοποιηθεί για την επίτευξή τους.

Τρίτον – Εντοπίσαμε και αναπτύξαμε κατάλληλες και αποτελεσματικές θα έλεγα στρατηγικές, βασισμένες στα ισχυρά σημεία του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας, ενώ παράλληλα καταγράψαμε και τα αδύνατα σημεία του οργανισμού μας, για τα οποία οφείλουμε να λάβουμε - και λαμβάνουμε - μέτρα για την αντιμετώπιση τους.
Θεωρώ ότι και οι υπόλοιποι οργανισμοί της δημόσιας υπηρεσίας, έχουν λάβει τα μηνύματα των καιρών και μέσω της διαδικασίας που ακολουθήθηκε από το συγκεκριμένο Πρόγραμμα, έχουν πλέον συνειδητοποιήσει την ολοένα αυξανόμενη αναγκαιότητα της στρατηγικής σκέψης και δράσης για την προσαρμογή τους στα σύγχρονα δεδομένα. Η προσαρμογή όλων των οργανισμών, ιδιωτικών και δημόσιων, στη νέα τάξη πραγμάτων που επέβαλε η οικονομική κρίση στον τόπο μας, είναι απαραίτητη για την επιβίωσή τους. Ως εκ της θέσεων μου, βρίσκομαι καθημερινά σε επικοινωνία με τα πλείστα Υπουργεία και θεσμούς της δημόσιας ζωής του τόπου και έχω την αίσθηση ότι αργά αλλά σταθερά, με τη βοήθεια και των διεθνών εμπειρογνωμόνων που αποκτήσαμε, προσπαθούμε να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά στις αλλαγές που συντελούνται στο πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και τεχνολογικό μας περιβάλλον.

Η καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη, με την ελάχιστη δυνατή γραφειοκρατία, είναι στόχοι που οδηγούν στη μέγιστη δυνατή εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. 

Θα βοηθήσει ο στρατηγικός σχεδιασμός στην ανάπτυξη καινοτομικών λύσεων – προσεγγίσεων;
Στο πλαίσιο της υλοποίησης του Προγράμματος, ο κάθε Οργανισμός κλήθηκε να εντοπίσει όχι μόνο τις στρατηγικές του επιδιώξεις, αλλά και να καταγράψει τα δυνατά και αδύνατά του σημεία, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό του περιβάλλον. Στη βάση αυτή, το κάθε Υπουργείο «αναγκάζεται» να προβληματιστεί και να βρει λύσεις για να αντιμετωπίσει τα αδύνατα του σημεία, είτε ως προς τη συνεργασία του με τα υπόλοιπα Υπουργεία, είτε ως προς την εξυπηρέτηση που το ίδιο παρέχει προς τον πολίτη.

Με το σχεδιασμό και εφαρμογή ενός στρατηγικού προγραμματισμού, ο κάθε δημόσιος φορέας καλείται να αναζητήσει καινοτόμες διαδικασίες για να ανταποκριθεί στα προβλήματα που ο ίδιος ο οργανισμός έχει εντοπίσει ως εσωτερικές αδυναμίες. Στην πράξη έχουμε δει πολλά Υπουργεία ή και Τμήματα / Υπηρεσίες να προβαίνουν σε ριζική αναδιάρθρωση των διαδικασιών τους, ή ακόμη και σε σύμπτυξη με άλλα Τμήματα που δυνατόν να προβαίνουν στην παροχή παρόμοιων υπηρεσιών προς τον πολίτη. Εκτιμώ ότι η πρακτική αυτή υπήρξε επωφελής και για τη δημόσια υπηρεσία και για τον πολίτη που λαμβάνει τις υπηρεσίες αυτές.

Πέραν τούτου, έχω εντοπίσει πολλές περιπτώσεις Υπουργείων, τα οποία πλέον κρίνουν απαραίτητη την τεχνολογική τους αναβάθμιση σε σύγχρονα μηχανογραφικά συστήματα που τους παρέχουν την δυνατότητα πιο εύκολης πρόσβασης στη βάση δεδομένων τους, πιο έγκαιρης διεκπεραίωσης του όγκου εργασίας τους, ενώ παράλληλα αυξάνονται και οι δικλείδες ασφαλείας και ελέγχου των συναλλαγών τους με τους πολίτες.

Οι πρακτικές αυτές είναι αποτελεσματικές μόνο αν γίνονται στο πλαίσιο ενός οργανωμένου σχεδιασμού, όπως είναι ο στρατηγικός προγραμματισμός, ο οποίος θα μπορεί να καταγράφει και να αξιολογεί και τα αποτελέσματα των μεταρρυθμίσεων αυτών, μικρών ή μεγάλων, ώστε να μπορεί και να τα διορθώνει, εκεί όπου διαπιστώνονται αδυναμίες.

Θα βοηθήσει ο στρατηγικός σχεδιασμός στην προσέλκυση νέων επενδύσεων και την ανάπτυξη της οικονομίας; 

Ο στρατηγικός σχεδιασμός είναι δεδομένο ότι βοηθά τη δημόσια υπηρεσία να καθορίσει τους στόχους και τις προτεραιότητες της, οι οποίες θα πρέπει να συνάδουν με τη γενικότερη πολιτική της κυβέρνησης, και να αποσκοπεί στη μέγιστη δυνατή υλοποίηση του κυβερνητικού προγράμματος.

Η προσέλκυση επενδύσεων είναι ένας ευρύτερος στόχος πολιτικής, ο οποίος βέβαια προϋποθέτει αρκετές προϋποθέσεις για να επιτευχθεί. Όμως, δεδομένης της κυβερνητικής πολιτικής για την συνεχή προσέλκυση διεθνών επενδύσεων στην  Κύπρο, σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας, οι οποίες θα υποβοηθήσουν στην περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας του νησιού, θεωρώ ότι τα αρμόδια Υπουργεία και Υπηρεσίες έχουν ήδη κατατάξει στους βραχυπρόθεσμους και μεσοπρόθεσμούς στόχους τους το κεφάλαιο αυτό.

Η μείωση της γραφειοκρατίας συνδέεται άρρηκτα με την προσέλκυση ξένων επενδυτών. Στόχος του Προγράμματος είναι να βοηθήσει τα Υπουργεία να εντοπίσουν τους κινδύνους αυτούς που περικλείει η αχρείαστη πολλές φορές γραφειοκρατία, και να δώσει λύσεις ώστε να παραμένουν μεν όλοι οι απαραίτητοι έλεγχοι για την ποιότητα και την αξιοπιστία των πιθανών επενδύσεων, αλλά από την άλλη να παρέχεται η δυνατότητα ευελιξίας και τάχιστης διεκπεραίωσης των διαδικασιών αυτών, ώστε να νιώσει ο υποψήφιος επενδυτής ότι εμπιστεύεται τα κεφάλαια του σε σταθερό και αξιόπιστο κράτος. 

Το σταθερό οικονομικό περιβάλουν αποτελεί ακόμη ένα σοβαρό παράγοντα προσέλκυσης επενδύσεων. Μετά την κρίση του τραπεζικού τομέα που ζήσαμε στον τόπο μας τα τελευταία δύο χρόνια, φαίνεται ότι δημιουργούνται οι προοπτικές καλύτερης αξιολόγησης των κινδύνων, με περισσότερους και αποτελεσματικότερους ελέγχους από τις αρμόδιες υπηρεσίες, ώστε να αποφεύγονται ή να εκμηδενίζονται τα ενδεχόμενα διαπλοκής ή και διασπάθισης ή και εξαπάτησης του κράτους. Ο στρατηγικός προγραμματισμός του κάθε Υπουργείου οφείλει να λάβει υπόψη του τις παρενέργειες αυτές, ιδιαίτερα μετά τις πρόσφατες εμπειρίες, και να σχεδιάσει διαδικασίες και πολιτικές για την αποτελεσματική αντιμετώπισή του.