Έπονται τολμηρές μεταρρυθμίσεις για το ΓεΣΥ

Την προώθηση τολμηρών μεταρρυθμίσεων στην οικονομία και τις εξελίξεις σ’ ό,τι αφορά στον σχεδιασμό και τη λειτουργία του Γενικού Σχεδίου Υγείας κατά τη διάρκεια του 2016, προανήγγειλε σε συνέντευξή του στον «Ρεπόρτερ» ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, τονίζοντας πως για την κυβέρνηση το ΓεΣΥ και οι αλλαγές στον τομέα της υγείας παραμένουν κορυφαίος στόχος.

Επιπρόσθετα, μιλώντας για τους τομείς που θα τραβήξουν το κουπί της ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας στα επόμενα χρόνια, αναφέρθηκε σε εξαιρετικές προοπτικές που αναμένεται να προκύψουν σε τουρισμό, ναυτιλία, ενέργεια, καθώς επίσης και στη βιομηχανία παιγνίων με την αδειοδότηση για τη λειτουργία καζίνου.

Συνέντευξη στην Αλεξάνδρα Κωνσταντίνου

Ποια η πολιτική της κυβέρνησης σε δύο από τα μεγαλύτερα προβλήματα της κυπριακής οικονομίας, τα υψηλά ποσοστά μη εξυπηρετούμενων δανείων και ιδιωτικού δανεισμού;
Το υψηλό ιδιωτικό χρέος, ασφαλώς, δεν είναι ένα σημερινό φαινόμενο, αλλά δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας εξαιτίας μιας αλόγιστης πιστωτικής επέκτασης και δανεισμού. Οι ενέργειες στις οποίες η κυβέρνηση θα μπορούσε να παρέμβει σχετίζονται: Πρώτον, με την αποκατάσταση της αναπτυξιακής προοπτικής της κυπριακής οικονομίας. Το σημαντικότερο συστατικό που θα υποβοηθήσει τη μείωση των ΜΕΔ, ενισχύοντας τη δυνατότητα επιχειρήσεων και νοικοκυριών να εξυπηρετήσουν τον δανεισμό τους, είναι μια οικονομία που ανακάμπτει και αναπτύσσεται. Για τον λόγο αυτό, ο κορυφαίος στόχος μας υπήρξε η έξοδος από την ύφεση και η επάνοδος σε ρυθμούς ανάπτυξης. Δεύτερον: Ο επόμενος άξονας των προσπαθειών μας σχετιζόταν με τη θέσπιση νέων διαδικασιών και νομοθεσιών που θα υποβοηθήσουν αυτή την προσπάθεια. Για παράδειγμα, το νέο πλαίσιο αφερεγγυότητας, το πλαίσιο των εκποιήσεων, η ρύθμιση του ζητήματος των μη εκδοθέντων τίτλων ιδιοκτησίας, η καθιέρωση του θεσμού της τραπεζικής διαμεσολάβησης, καθώς επίσης και η προώθηση της νομοθεσίας για την πώληση δανείων.

Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η ανακεφαλαιοποίηση των κυπριακών τραπεζών;
Οι κυπριακές τράπεζες το 2013 κατέγραψαν τεράστιες ανεπάρκειες σε σχέση με τα απαιτούμενα κεφάλαια που σε κάποιες περιπτώσεις ήταν και σε αρνητικά επίπεδα. Από τότε, η κεφαλαιουχική επάρκεια ενισχύθηκε. Σήμερα, οι κυπριακές τράπεζες είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες και σε θέση να ανταποκριθούν στις πολύ πιο αυστηρές εποπτικές απαιτήσεις. Ενδεικτικά, να αναφέρω πως στην περίπτωση του Συνεργατισμού και παρά τη δραστική αύξηση των προβλέψεων κατά 500 εκατ. ευρώ, διατηρείται κεφαλαιουχική επάρκεια πέραν του 12%, που ικανοποιεί τόσο τα σημερινά όσο και τα αναμενόμενα πιο αυστηρά εποπτικά κριτήρια που θα καθιερωθούν.

Ένα από τα θέματα τα οποία η Τρόικα τελικά δεν άγγιξε, αποτελεί το Γενικό Σχέδιο Υγείας. Κατά πόσον η κυβέρνηση προτίθεται να συνεχίσει, και στη μετά το Μνημόνιο περίοδο, τον σχεδιασμό του ΓεΣΥ;
Η κυβέρνηση θα προωθήσει μια δραστική μεταρρύθμιση στον τομέα της υγείας, η οποία βεβαίως πρέπει να είναι δημοσιονομικά ουδέτερη. Για το θέμα αυτό, κατά τη διάρκεια του 2016 θα έχουμε εξελίξεις. Οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας που περιλαμβάνονται στο Μνημόνιο θα υλοποιηθούν εντός της επόμενης διετίας, καθώς παραμένουν κορυφαίος στόχος για την κυβέρνηση. Θέλουμε να εφαρμόσουμε ασφαλιστικό σχέδιο υγείας, γνωρίζουμε όμως ότι πριν από κάτι τέτοιο θα πρέπει να υλοποιήσουμε ριζοσπαστικές και τολμηρές μεταρρυθμίσεις σε σχέση με τη δομή, τη διάρθρωση και τη λειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων, τα οποία θα πρέπει να μετατραπούν σε οικονομικά και διοικητικά αυτόνομους οργανισμούς. Κάτι τέτοιο θα αποτελέσει την προϋπόθεση για το επόμενο βήμα, το ασφαλιστικό. Πρέπει να έχουμε συναίσθηση ότι το ΓεΣΥ δεν θα αποτελεί τη μαγική συνταγή που θα επιλύσει όλα τα προβλήματα στον τομέα της υγείας, αλλά αυτά θα λυθούν μέσα από μια πορεία μεταρρυθμίσεων. Το ΓεΣΥ συνεπάγεται την επιβολή τέλους - φορολογίας που θα καταβάλλουν οι εργαζόμενοι και οφείλουμε να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα και αποτελεσματικότητά του.

Βλέπετε την ύπαρξη του ΓεΣΥ κατά την επόμενη πενταετία;
Ελπίζω και νωρίτερα, αλλά δεν εξαρτάται μόνο από την κυβέρνηση, η οποία θα είναι έτοιμη στο επόμενο διάστημα να λάβει αποφάσεις και να προωθήσει τολμηρές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες διαχρονικά όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν τολμούσαμε ποτέ να αγγίξουμε. Εδώ θα κριθεί το πόσο ειλικρινείς είμαστε στη δημιουργία του ΓεΣΥ. Εάν τύχουν στήριξης οι μεταρρυθμίσεις, θα έχουμε ΓεΣΥ, διαφορετικά όχι.

Γενικότερα, ποιες μεταρρυθμίσεις δεν απασχόλησαν την Τρόικα;
Πολλές σημαντικές μεταρρυθμίσεις καταγράφηκαν στο Μνημόνιο, αλλά η υλοποίησή τους τοποθετείται στη μετά το Μνημόνιο εποχή. Για παράδειγμα, η αποκρατικοποίηση της Cyta δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί κατά τη διάρκεια της μνημονιακής περιόδου. Πρέπει να πραγματοποιηθεί ένα σημαντικό βήμα εκσυγχρονισμού στη Cyta με την ίδρυση κρατικής εταιρείας, αλλά η ενδεχόμενη προσέλκυση στρατηγικού συνεργάτη - επενδυτή θα συμβεί το νωρίτερο προς το τέλος του 2016. Οι ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ενέργειας, επίσης, καταγράφονται στο Μνημόνιο, αλλά με προοπτική υλοποίησης τα επόμενα δύο με τρία χρόνια.

EUROGROUP: ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ποιο κλίμα επικρατεί στο Eurogroup για την Κύπρο σήμερα, σε σύγκριση με το 2013, όταν αναλάβατε τα ηνία του Υπουργείου Οικονομικών;
Θεωρώ πως υπήρξε μια ριζική διαφοροποίηση σε σχέση με την αντίληψη των Ευρωπαίων εταίρων μας, αλλά και γενικότερα σε σχέση με τη διεθνή αξιοπιστία που εμπνέουμε ως χώρα και ως οικονομία. Είχαμε οδηγηθεί, όχι μόνο σε μια οικονομική κρίση, αλλά και σε μια διολίσθηση της αξιοπιστίας μας σε ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως είναι το Eurogroup αλλά και οι διεθνείς αγορές. Μέσα από τη συστηματική προσπάθεια όλων μας, αποκαταστήσαμε την εμπιστοσύνη και η Κύπρος θεωρείται πλέον και στα θέματα της οικονομίας ένας σοβαρός και αξιόπιστος εταίρος που αντιμετώπισε με αποτελεσματικότητα μια άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση.

Αυτό είναι το συναίσθημα που εισπράττετε στο Eurogroup από τους ομολόγους σας υπουργούς Οικονομικών;
Με πολύ ξεκάθαρο τρόπο, χωρίς να θεωρώ ότι αυτό σχετίζεται με το πρόσωπό μου. Αυτό αποτελεί ουσιαστικά αντανάκλαση της αποκατάστασης της αξιοπιστίας της χώρας μας και της οικονομίας μας γενικότερα.

ΠΡΟΤΥΠΟ ΜΑΣ Η ΙΡΛΑΝΔΙΑ
Υπάρχει κάποια οικονομία στην Ευρωζώνη που κατά την άποψή σας μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για την Κύπρο;
Θεωρώ ως ένα πολύ καλό παράδειγμα την περίπτωση της Ιρλανδίας. Μια οικονομία που επίσης αντιμετώπισε σοβαρότατα προβλήματα στο πρόσφατο παρελθόν, η οποία όμως έδειξε μια ξεκάθαρη διάθεση λήψης εκείνων των αποφάσεων και προώθησης εκείνων των μέτρων που οδήγησαν ταχύτατα στην αποκατάσταση της αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας, με αποτέλεσμα η Ιρλανδία να είναι σήμερα η χώρα της Ευρωζώνης με τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης.

Ποιοι τομείς της κυπριακής οικονομίας βλέπετε να οδηγούν την ανάπτυξη κατά τα επόμενα χρόνια;
Το ευτύχημα ήταν πως μέσα από την οικονομική κρίση των τελευταίων ετών οι στυλοβάτες της κυπριακής οικονομίας παρέμειναν ανέπαφοι διατηρώντας την προοπτική τους. Αναφέρομαι στον τουρισμό, τις υπηρεσίες, τη ναυτιλία. Αυτοί ήταν οι τομείς που κράτησαν όρθια την κυπριακή οικονομία και την οδηγούν σήμερα στην ανάκαμψη και ανάπτυξη. Την ίδια ώρα, διαβλέπω σημαντικές προοπτικές και σε νέους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, όπως για παράδειγμα τον κλάδο της ενέργειας, που περιλαμβάνει και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που αποτελεί μια αστείρευτη προοπτική για την Κύπρο. Θα μπορούσα ακόμη να αναφέρω τη βιομηχανία παιγνίων (gaming industry), στην οποία αναμένονται σημαντικές πρωτοβουλίες με την αδειοδότηση εντός του 2016 της λειτουργίας καζίνου, αλλά και την παραχώρηση στον ιδιωτικό τομέα της λειτουργίας του Λαχείου.

ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΑΝ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΟΙ ΗΠΑ
Συγκρίνοντας τον τρόπο αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης από ΗΠΑ και Ευρώπη (Ευρωζώνη ειδικότερα), πού πιστεύετε ότι είχαμε τους πιο πετυχημένους χειρισμούς;
Χωρίς αμφιβολία η διόρθωση της οικονομίας των ΗΠΑ ήταν ταχύτερη και πιο αποτελεσματική και αυτό πρέπει να μας οδηγήσει ως Ευρωπαίους σε κάποια συμπεράσματα για τη δομή και τη διάρθρωση των ευρωπαϊκών οικονομιών. Η αμερικανική οικονομία ανταποκρίθηκε ταχύτερα στις διορθωτικές κινήσεις, ακριβώς επειδή είναι μια οικονομία με λιγότερες στρεβλώσεις, πιο ανοικτή και προσαρμοστική, με λιγότερη την αχρείαστη κρατική παρέμβαση. Οι ευρωπαϊκές οικονομίες εξακολουθούν να κουβαλούν βαρίδια υπό τη μορφή στρεβλώσεων, δυσλειτουργικών δομών και διαδικασιών που δεν ενθαρρύνουν την ανταγωνιστικότητα και προσαρμοστικότητα της οικονομίας. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει και σε ευρωπαϊκό επίπεδο να συνεχιστεί με ένταση η προσπάθεια για τις διαρθρωτικές αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις.

Πώς αξιολογείτε το μέλλον του ευρώ, όταν ακόμη και σε μια χώρα όπως η Φινλανδία, που δεν χτυπήθηκε ιδιαίτερα από την κρίση, γίνεται λόγος για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για παραμονή ή όχι στην Ευρωζώνη;
Πιστεύω πως το πρόβλημα δεν είναι το ευρώ ως νόμισμα. Σχετίζεται με την πολιτική διάθεση να υλοποιήσουμε τις απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές στις οικονομίες μας. Εάν είμαστε διατεθειμένοι να τις μετατρέψουμε σε ακόμη περισσότερο παραγωγικές και ανταγωνιστικές, χωρίς στρεβλώσεις και βαρίδια. Είναι ψευδαίσθηση να πιστεύουμε ότι, μέσω της ύπαρξης εθνικού νομίσματος, μπορούν διαρθρωτικές αδυναμίες και στρεβλώσεις να αντιμετωπιστούν. Το εθνικό νόμισμα και προφανώς η δυνατότητα υποτίμησης προσφέρει ασπιρίνη, τη στιγμή που χρειάζεται ριζική επέμβαση και αλλαγή.