Ευρωπαϊκό χρήμα ύψους 1,3 δισ. στην Κύπρο μέχρι το 2020

Κονδύλια ύψους €1,3 δισεκατομμυρίων θα λάβει η Κύπρος από την ΕΕ στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020.

Στις Βρυξέλλες, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) Βίτορ Καλτνέιρα παρουσίασε τον έλεγχο του κοινοτικού προϋπολογισμού, η εφαρμογή του οποίου σηματοδοτεί την έναρξη του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) 2014-2020, στο πλαίσιο του οποίου η Κύπρος θα λάβει κονδύλια ύψους €1,3 δισ. Πρόκειται για την πρώτη φορά που η Κύπρος, εφόσον απορροφήσει όλα τα ευρωπαϊκά κονδύλια, θα καταστεί καθαρός δικαιούχος, δηλαδή η χρηματοδότηση από την ΕΕ θα είναι μεγαλύτερη από τη συνεισφορά της στον κοινοτικό προϋπολογισμό.

Με βάση τους υπολογισμούς, η κοινοτική χρηματοδότηση ανά πολίτη στην Κύπρο ανέρχεται στα €1.560 σε σύγκριση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο των €1.500 ανά πολίτη.

Η κατανομή των κονδυλίων την περίοδο 2014 - 2020

                                                                                          ΠΔΠ 2014-2020 εκατ €
Πολιτική Συνοχής                                                                        788
Κοινή Αγροτική Πολιτική – Άξονας 1 (εισοδ. Ενισχύσεις)         351
Κοινή Αγροτική Πολιτική – Άξονας 2 (Αγροτ. Ανάπτυξη)         132
Θαλάσσια Πολιτική και Αλιεία                                                    40
Σύνολο                                                                                        1.311

Υπό το υφιστάμενο ΠΔΠ 2007-2013, η Κύπρος συνεισέφερε στον κοινοτικό προϋπολογισμό το 2014 συνολικά €160,6 εκατ, δηλαδή που αντιστοιχεί στο 0,12% των συνολικών ιδίων πόρων της ΕΕ. Η χρηματοδότηση του ετήσιου προϋπολογισμού προέρχεται κυρίως από τη συνεισφορά στη βάση του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (€94,9 δισ ή 66%), από τις πληρωμές από τον εισπραττόμενο φόρο προστιθέμενης αξίας (€17,7 δισ ή 12%), καθώς και τους δασμούς και τις γεωργικές εισφορές (€16,4 δισ ή 12%).

Ωστόσο, στο ποσό αυτό προστίθεται μια αύξηση των €54 εκατ, που προέκυψε από την αναθεώρηση των μεθόδων και πηγών του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (ΑΕΕ), με βάση το οποίο προέρχονται οι μεγαλύτεροι πόροι του κοινοτικού προϋπολογισμού. Μετά την αναθεώρηση, η Κύπρος μαζί με την Ολλανδία παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση του ΑΕΕ, που ανέρχεται στο 41%. Κατόπιν τροποποίησης του κανονισμού για τους ίδιους πόρους, η Κύπρος μαζί με άλλα κράτη-μέλη ζήτησαν και έλαβαν αναβολή πληρωμής των εν λόγω ποσών μέχρι το τέλος του 2015.

Εντός μέσου όρου η απορρόφηση
Όπως έχει καταγραφεί από την Κομισιόν, μέχρι τον Οκτώβριο του 2015, η Κύπρος έχει ποσοστό απορρόφησης 90%, λίγο πιο πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 87%. Αξίζει να σημειωθεί ότι το χαμηλότερο ποσοστό απορρόφησης καταγράφει η Ρουμανία με 67% και τα ψηλότερα η Λετονία, Σουηδία και Πορτογαλία με 95%.

Παράλληλα, με βάση τους ελέγχους της Επιτροπής για τις πληρωμές στους ισχυρούς τομείς δαπανών, αυτό της Πολιτικής Συνοχής και των Φυσικών Πόρων, η Κύπρος είχε ποσοστό κονδυλίων «σε κίνδυνο» 1,2%, χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 2,3%, ενώ για τα κονδύλια για τους φυσικούς πόρους το αντίστοιχο ποσοστό ήταν στο 1,3%, επίσης χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 3,1%.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί πως με βάση τα στοιχεία του ΕΕΣ, που αφορούν τον προϋπολογισμό της ΕΕ, το ποσοστό λάθους ανέρχεται στο 4,6%. Λάθος δεν σημαίνει διαφθορά, αλλά πληρωμές που δεν έγιναν με βάση τους οικονομικούς κανόνες της ΕΕ.

Παράδειγμα βέλτιστων πρακτικών το κυπριακό e-procurement
Στην έκθεση του ΕΕΣ και ειδικότερα στην ενότητα Ηλεκτρονική διαδικασία δημοσίων συμβάσεων γίνεται αναφορά στην Κύπρο και ειδικότερα στο ηλεκτρονικό σύστημα σύνταξης δημοσίων συμβάσεων που εφαρμόζει η Κύπρος, το οποίο χαρακτηρίζεται ως παράδειγμα εφαρμογής βέλτιστων πρακτικών.

Όχι απλά να ξοδεύουμε, να επενδύουμε τα κοινοτικά κονδύλια
Πάντως, τόσο ενώπιον της Επιτροπής για τον έλεγχο του κοινοτικού προϋπολογισμού του Ευρωκοινοβουλίου όσο και στην συνέντευξή Τύπου αργότερα, ο Πρόεδρος του ΕΕΣ τόνισε την ανάγκη καλύτερης επένδυσης των κοινοτικών κονδυλίων, αλλά και της επίδειξης μιας ευελιξίας στην κατανομή τους, έτσι ώστε να αντιμετωπίζονται οι διάφορες κρίσεις που μαστίζουν την ΕΕ, όπως το προσφυγικό ζήτημα, το οποίο δημιουργεί οικονομικές πιέσεις κυρίως στις χώρες υποδοχής.

«Πρέπει να αλλάξουμε την κουλτούρα από το απλά να ξοδεύουμε, στο να επενδύουμε τα κονδύλια αυτά», ανέφερε ο κ. Καλντέιρα.

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ το 2013 ανήλθε στα €142,5 δισεκατομμύρια.

Ο κ. Καλτντέιρα ανέδειξε τρία ζητήματα στην συνέντευξη Τύπου. Την ανάγκη για καλύτερη ευθυγράμμιση του κοινοτικού προϋπολογισμού με τις μακροχρόνιες στρατηγικές προτεραιότητες της ΕΕ, έτσι ώστε ο κοινοτικός κορβανάς να μπορεί να ανταποκρίνεται σε μια κρίση, τον ξεκάθαρο καθορισμό των στοχευόμενων αποτελεσμάτων των επενδυτικών σχεδίων, αλλά και του ελέγχου ότι τα χρήματα ξοδεύονται με βάση τους κανόνες και πετυχαίνουν τα αποτελέσματα για τα οποία ξοδεύονται.

Όπως είπε, η ΕΕ και τα κράτη-μέλη αντιμετωπίζουν τρεις βασικές προκλήσεις: Την ανάγκη δημιουργίας θέσεων εργασίας, την αντιμετώπιση των ενεργειακών αναγκών με ταυτόχρονη επίτευξη των στόχων για την κλιματική αλλαγή, καθώς και τη διαχείριση των μεταναστευτικών πιέσεων.

«Τα αποτελέσματα των ελέγχων μας τα τελευταία χρόνια καταδεικνύουν την ανάγκη για μια εντελώς νέα προσέγγιση, προκειμένου ο προϋπολογισμός της ΕΕ να επενδύεται καλύτερα και πιο γρήγορα προκειμένου να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις», συμπλήρωσε.

Σημείωσε δε ότι η ενδιάμεση επισκόπηση του ΠΔΠ που θα γίνει του χρόνου, συνιστά μια καλή ευκαιρία για την εξέταση αυτής της νέας προσέγγισης.

Στο ίδιο μήκος κύματος με τις υποδείξεις Καλντέιρα ήταν και οι αναφορές της Αντιπροέδρου της της Κομισιόν, αρμόδιας για τον προϋπολογισμό και τους ανθρώπινους πόρους, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα.

«Συμφωνώ ότι οι νέες πραγματικότητες απαιτούν νέες δράσεις. Εμείς στην Επιτροπή, εργαζόμαστε προκειμένου να ευθυγραμμίσουμε τον προϋπολογισμό με τις προτεραιότητες, να εστιάσουμε στα αποτελέσματα και να ενισχύσουμε τους ελέγχους», είπε στη συνεδρία της Επιτροπής Ελέγχου Προϋπολογισμού της Ευρωβουλής, τονίζοντας ότι η αλλαγή της δημοσιονομικής διαχείρισης της ΕΕ δεν μπορεί να γίνει εν μια νυκτί.

Το ΕΕΣ δια του Προέδρου του θεωρεί ότι υπάρχει ένα «επίμονα υψηλό» ποσοστό σφάλματος στις επιχειρησιακές δαπάνες της ΕΕ, το οποίο ανήλθε το 2014 στο 4,6%, έναντι 4,9% το 2013. Το ποσοστό αυτό αφορά τις δαπάνες επιμερισμένης διαχείρισης, δηλαδή τα χρήματα που ελέγχονται τόσο από την Κομισιόν όσο και τα κράτη-μέλη.

«Πολλά χρήματα δεν δαπανώνται σύμφωνα με τους οικονομικούς κανόνες της ΕΕ», κατέληξε ο κ. Καλντέιρα