ΥΠΟΙΚ: Το Μνημόνιο δεν είναι ούτε ανάθεμα, ούτε ευλογία
09:56 - 19 Οκτωβρίου 2015
Τον προϋπολογισμό για το 2016, ο οποίος θα είναι ο πρώτος για την Κύπρο εκτός Μνημονίου, παρουσίασε στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, ο Χάρης Γεωργιάδης.
Αρχικά ο υπουργός Οικονομικών παρουσίασε τα κυριότερα στοιχεία του επόμενου προϋπολογισμού, ενώ στη συνέχεια ακολούθησαν ερωτήσεις από τα μέλη της Επιτροπής Οικονομικών.
«Είχαμε καλή συνεργασία αυτά τα χρόνια εντός Μνημονίου, αλλά είναι σημαντική η δουλειά που ξεκινούμε σήμερα με τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2016. Πριν όμως πάμε στην επόμενη χρονιά να αναφερθώ σε κάποια γεγονότα που προηγήθηκαν. Πέρσι λέγαμε ότι το 2015 μπορούσε να είναι χρονιά ανάκαμψης. Και όντως φέτος εξερχόμαστε από τη σοβαρότερη ύφεση που είχαμε ποτέ. Το έλλειμμα έχει πλήρως περιοριστεί και το χρέος για πρώτη φορά μετά το 2008 θα καταγραφεί πτώση. Στον τραπεζικό τομέα καταγράφεται σταθεροποίηση. Αυτές οι θετικές εξελίξεις έχουν επιτρέψει περαιτέρω αναβαθμίσεις από οίκους αξιολόγησης αλλά και βήματα ανάκτησης της αξιοπιστίας μας» τόνισε ο κ. Γεωργιάδης.
Εκτός Μνημονμίου, σε λίγους μήνες από σήμερα, είπε ότι θα τεθεί η Κύπρος ο κ. Γεωργιάδης ενώ αναφέρθηκε στην ανάγκη για περαιτέρω βήματα ανάκαμψης. «Σταδιακά επιδιώκουμε να περιοριστεί η ανεργία μέσω βιώσιμης και διατηρήσιμης ανάπτυξης. Δεν είναι αυτοσκοπός αλλά μέσω αυτής θια δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και νέες επενδύσεις, αλλά χωρίς τα φαινόμενα υπερθέρμανσης και τις φούσκες του παρελθόντος. Για παράδειγμα όπως ήταν η φούσκα των ακινήτων που έφερε οικονομική καταστροφή. Υγιές τραπεζικό σύστημα και υγιές πλαίσιο μεταρρυθμίσεων και βελτιώσεων είναι οι βασικοί στόχοι μας» είπε ακόμη ο Χάρης Γεωργιάδης.
«Η επάνοδος σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης περιλαμβανόταν στις προβλέψεις που καταθέσαμε πέρσι. Προβλέψαμε ανάπτυξης 0,4% για φέτος αλλά δεν συμφωνούσαν όλοι. Η τρόικα μετέβαλε προς τα κάτω τις εκτιμήσεις της για ανάπτυξη το 2015, κάνοντας πρόβλεψη για ύφεση ακόμη και για φέτος. Οι δικές μας εκτιμήσεις ήταν διαφορετικές και έχετε στα χέρια σας λεπτομέρειες για τις εκτιμήσεις μας» τόνισε ο υπουργός Οικονομικών, συμπληρώνοντας ότι οι επιδόσεις και οι αντοχές της οικονομίας έχουν επιβεβαιώσει τις απαισιόδοξες εκτιμήσεις της τρόικας και άλλων.
Μάλιστα, ο κ. Γεωργιάδης τόνισε ότι οι τομείς που δίνουν ανάπτυξη είναι ο τουρισμός, οι υπηρεσίες, η ναυτιλία ενώ ακόμη και τα ακίνητα παρουσιάζουν κάποια θετικά σημάδια ανάκαμψης. «Καταγράφεται αύξηση στις πωλήσεις ακινήτων τόσο σε ντόπιους όσο και ξένους αγοραστές» συμπλήρωσε ο κ. Γεωργιάδης.
Παράλληλα, ο Χάρης Γεωργιάδης τόνισε ότι το 2016 μπορεί να καταγραφεί ανάπτυξη της τάξης ακόμη και του 1,8% ενώ από το 2017 εκτιμάται ότι θα καταγραφεί σοβαρός ρυθμός ανάπτυξης της τάξης του 2,5%.
Η ανεργία δεν προέκυψε από τα μέτρα λιτότητας
Ο κ. Γεωργιάδης σημείωσε ότι η ανεργία δεν προέκυψε από τα μέτρα λιτότητας του Μνημονίου, αλλά αποτελεί απόρροια των προηγούμενων ετών. «Λαμβάνουμε μέτρα για περαιτέρω μείωση του επώδυνου αυτού φαινομένου. Θα ήθελα να απαντήσω και σε κάτι που ακούω συχνά, ότι δηλαδή η ανεργία μειώνεται επειδή περιορίζεται ο αριθμός των εργαζομένων. Αυτό δεν ισχύει αφού από το 2014 αυξάνεται ο αριθμός της απασχόλησης, δηλαδή αυξάνεται ο αριθμός των εργαζομένων στην αγορά εργασίας. Βλέπουμε διάφορα σχόλια και αναλύσεις. Αλλά πρέπει να πω άλλο ο δείκτης ανεργίας και άλλο οι εγγεγραμμένοι άνεργοι. Προφανώς οι άνεργοι είναι περισσότεροι. Η πιο ακριβής εικόνα αποτυπώνεται μέσω της τριμηνιαίας έρευνας απασχόλησης. Η τελευταία είναι αυτή που καταγράφει ανεργία 14,7% και είναι χαμηλότερη από το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο».
Υπό έλεγχο τα δημόσια οικονομικά
«Τα δημόσια οικονομικά είναι υπό έλεγχο και πλέον λειτουργούμε με ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Πέρσι είχαμε οριακό έλλειμμα και φέτος θα καταγράψουμε πρωτογενές πλεόνασμα. Έχετε ενώπιόν σας μια πρόταση προϋπολογισμού, ισοσκελισμένου, χωρίς να χρειάζεται οποιοδήποτε επιπρόσθετο μέτρο ή επιβαρύνσεις. Μάλιστα, με μια λελογισμένη αύξηση δαπανών κυρίως των αναπτυξιακών μπορούμε να πάμε καλύτερα το 2016» τόνισε ο υπουργός Οικονομικών.
Την ίδια ώρα ο κ. Γεωργιάδης τόνισε ότι ο κρατικός προϋπολογισμός δεν περιλαμβάνει μόνο τα δημόσια οικονομικά σε επίπεδο δαπανών και εξόδων, αλλά περιλαμβάνονται πολλά άλλα στοιχεία. «Σε επίπεδο δημοσίων οικονομικών θα καταγράψουμε οριακό δημοσιονομικό πλεόνασμα, το οποίο σε συνδυασμό με τη συγκράτηση των εξόδων μας δίνει τη δυνατότητα να διοχετεύσουμε σε άλλους τομείς τους πόρους μας».
Μισθολόγιο και κοινωνικές παροχές
Οι πιο σημαντικές δαπάνες κατά τον κ. Γεωργιάδη αφορούν το δημόσιο μισθολόγιο αλλά και τις κοινωνικές παροχές. «Και στα δύο θεωρώ ότι κάνουμε σημαντικά βήματα. Θεωρώ ότι σύντομα θα εξετάσετε τα ν/σ για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας. Έχει μειωθεί σημαντικά το δημόσιο μισθολόγιο σε σχέση με το ΑΕΠ και αποτελεί κοινή ευθύνη να διασφαλίσουμε ότι το μισθολόγιο σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα θα παραμείνει σε πλαίσια βιωσιμότητας, αντοχών και αποδόσεων της οικονομίας».
Αναφερόμενος στις κοινωνικές δαπάνες ο κ. Γεωργιάδης τόνισε στόχος είναι η παροχή ενός αξιόπιστου δικτύου ασφαλείας για τις αδύναμες ομάδες. «Πλέον 13 χιλιάδες συμπολιτών μας απολαμβάνουν στήριξης ενώ δεν είχαν προηγουμένως αυτή τη στήριξη» συμπλήρωσε ο υπουργός ΟΙκονομικών.
Μνημόνιο χωρίς επιπλέον μέτρα
«Αυτοματοποιημένοι μηχανισμοί διόρθωσης, καταρτισμός από όλα τα υπουργεία για προϋπολογισμούς με συγκεκριμένα σχέδια είναι στόχοι του νέου προϋπολογισμού. Παράλληλα, η φορολογική πολιτική θα συνεχίσει στην κατεύθυνση που έχουμε χαράξει. Βεβαίως, πολλοί φόροι έχουν τεθεί από το 2013. Είμαστε ίσως το μοναδικό κράτος που υλοποίησε το πρόγραμμα χωρίς καμία επιπλέον επιβάρυνση. Πάντοτε σε συνεργασία με τη Βουλή και με τρόπο προσεκτικό και λελογισμένο προχωρούμε σε σταδιακή μείωση του φορολογικού βάρους. Ήδη έχουν προωθηθεί στοχευμένες μειώσεις στα ακίνητα, κίνητρα που θα ενθαρρύνουν τις επενδύσεις» τόνισε ο κ. Γεωργιάδης.
Παράλληλα, ο Χάρης Γεωργιάδης αναφέρθηκε στον περαιτέρω εκσυγχρονισμό του Τμήματος Φορολογίας, μέσω τεχνολογικής αναβάθμισής του με σκοπό την ενίσχυση της φοροεισπρακτικής ικανότητας του κράτους. «Το δημόσιο χρέος της Κύπρου είναι ψηλό, αλλά είναι βιώσιμο και διαχειρίσιμο. Θέλουμε όμως να περιορίσουμε περαιτέρω το βάρος του δημόσιου χρέους επί του κρατικού προϋπολογισμού και στην οικονομία ευρύτερα. Εκτιμούμε ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι κάτω του 100%. Σημαντική παράμετρος είναι η διάρκεια του χρέους αλλά και το κόστος του. Όπως σας διαβεβαιώνουμε η διάρκεια του χρέους έχει τα τελευταία δύο χρόνια, σημαντικά, επεκταθεί και πιο συγκεκριμένα από τα τέσσερα στα οκτώ χρόνια, ενώ το μέσο σταθμικό επιτόκιο από 4,2% το 2012 έχει πάει στο 3,2% σήμερα. Αυτό επιφέρει εξοικονόμηση εκατοντάδων εκατομμυρίων στον κρατικό προϋπολογισμό, τα οποία διοχετεύουμε σε έναν αναπτυξιακό προϋπολογισμό».
Αποκατάσταση πιστοληπτικής ικανότητας
Μάλιστα, ο υπουργός Οικονομικών τόνισε ότι στα θετικά για την Κύπρο εντάσσεται και η αποκατάσταση της Κύπρου στις διεθνείς αγορές και η επιστροφή της χώρας στις εν λόγω πηγές χρηματοδότησης. «Οι προσπάθειές μας συνεχίζονται και αυτή η αποκατάσταση μας επιτρέπει σε λίγους μήνες να ολοκληρώσουμε το πρόγραμμα στήριξης. Το Μνημόνιο δεν ήταν ούτε ανάθεμα, ούτε ευλογία αλλά ανάγκη η οποία σύντομα δεν θα υφίσταται» τόνισε χαρακτηριστικά ο Χάρης Γεωργιάδης, προκαλώντας σχόλια από βουλευτές στην Επ. Οικονομικών.
Πάντως, ο υπουργός τόνισε ότι ενώ σε λίγο η ανάγκη για πρόγραμμα στήριξης δεν θα υφίσταται η ανάγκη για τήρηση μεταρρυθμίσεων και αλλαγών δεν έχει ημερομηνία λήξης. «Είναι μια ανάγκη για την οικονομία προκειμένου να διατηρείται το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα» είπε ακόμη ο κ. Γεωργιάδης.
Η εικόνα στις τράπεζες
Τα υψηλά δανειστικά επιτόκια αποτελούν σημαντικό παράγοντα κατά της αναγκαίας ανάπτυξης, τόνισε ο κ,. Γεωργιάδης συμπληρώνοντας: «Βεβαίως δεν είναι ζήτημα στο οποίο μπορεί να παρέμβει, ωστόσο, η εικόνα σήμερα είναι καλύτερη απ’ ότι στο τέλος του 2012. Πάντως, παραμένουν ψηλά σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και η προσπάθεια αποκλιμάκωσης πρέπει να συνεχιστεί. Η Κύπρος δεν πρέπει να συνεχίσει να διατηρεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη».
Η δεύτερη σημαντική παράμετρος στις τράπεζες αφορούν τα NPLs, ένα πρόβλημα για το οποίο απαιτούνται κι άλλα μέτρα κατά τον κ. Γεωργιάδη. «Απαιτείται μια εργαλειοθήκη, η οποία τελευταία έχει ενισχυθεί με τους συμβούλους αφερεγγυότητας, την αλλαγή του σχετικού κώδικα από την ΚΤΚ, το σχέδιο που ρυθμίζει την πώληση δανείων. Όλα αυτά έχουν ενισχύσει την εργαλειοθήκη την οποία χρειάζονται τράπεζες και δανειολήπτες για να προχωρήσουν σε βιώσιμες αναδιαρθρώσεις» τόνισε ο ΥΠΟΙΚ.
Η ΚΤΚ, τόνισε ο κ. γεωργιάδης, πρέπει να είναι ένα αξιόπιστο σώμα για την οικονομία. «Δυστυχώς αυτή η εικόνα τα τελευταία χρόνια έχει διαβρωθεί. Σε μια €ποχή που όλα αλλάζουν δεν μπορεί η Κεντρική να έχει παραμείνει στις ίδιες δομές, με την ίδια εταιρική διακυβέρνηση και την ίδια διάρθρωση που είχε σε περασμένες δεκαετίες. Έχω επικοινωνήσει γραπτώς με τη Διοικήτρια για να συνεργαστούμε, κυρίως σε ρυθμίσεις νομοθετικού χαρακτήρα, αλλά στα πλαίσια αλλαγών και μεταρρυθμίσεων πρέπει να περιληφθεί και η ΚΤΚ, προκειμένου να αποκατασταθεί η αξιοπιστία αυτού του νευραλγικού οργανισμού» είπε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ο Χάρης Γεωργιάδης.
Το ΓεΣΥ, τα στοιχήματα και οι αποκρατικοποιήσεις
Στρατηγικής σημασίας θα είναι και οι αλλαγές στον τομέα της Υγείας, όπως τόνισε ο κ. Γεωργιάδης. «Θέλω να τονίσω έντονα ότι η πραγματική μεταρρύθμιση θα είναι η διοικητική και η οικονομική αυτονόμηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Είναι κόκκινη γραμμή για την προώθηση του αναγκαίου του ΓεΣΥ. Την επόμενη χρονιά θα επιδιώξουμε να έχουμε επενδυτικό ενδιαφέρον σξτα δύο λιμάνια, στη Cyta αλλά και στο άνοιγμα της αγοράς παιγνίων (gaming industry) μέσω αδειοδότησης καζίνο, της παραχώρησης σε διαχειριστή το κρατικό λαχείο αλλά και να ρυθμίσουμε την αγορά στοιχημάτων και τον ΟΠΑΠ» σημείωσε μεταξύ άλλων ο υπουργός Οικονομικών.
«Μεγαλύτερος κίνδυνος θα προκύψει εάν προκύψει επανάπαυση και εφησυχασμός αλλά και ανεύθυνες νοοτροπίες που οδήγησαν στον οικονομικό εκτροχιασμό. Επαναλαμβάνω ότι παρά την ξεκάθαρη βελτίωση της οικονομίας μας υπάρχουν ακόμη να γίνουν πολλά. Ο προϋπολογισμός του 2016 και το νέο ΜΔΠ αποτελούν δείγμα συνετούς διαχείρισης. Είναι ένα προϋπολογισμός χωρίς νέους φόρους ή νέα μέτρα λιτότητας και που επιδιώκει να στηρίξει την ανάπτυξη» συμπλήρωσε καταληκτικά ο κ. Γεωργιάδης.