Έτοιμο και το πέμπτο νομοσχέδιο για αφερεγγυότητα

Το πέμπτο και τελευταίο νομοσχέδιο που ολοκληρώνει το νομοθετικό πλαίσιο αφερεγγυότητας φυσικών και νομικών προσώπων και το οποίο εκσυγχρονίζει τον υφιστάμενο νόμο περί Πτωχεύσεως, απέστειλε την  Δευτέρα το Υπουργείο Οικονομικών στους εμπειρογνώμονες των κομμάτων και παράλληλα στην Γενική Εισαγγελία της Δημοκρατίας για νομοτεχνική επεξεργασία, σύμφωνα με πληροφορίες του ΚΥΠΕ.

Στόχος του νομοσχεδίου είναι να ξεπεραστεί η υφιστάμενη δυσκίνητη και χρονοβόρα διαδικασία πτώχευσης η οποία μπορεί να πάρει χρόνια ή και δεκαετίες, για να ολοκληρωθεί, με αποτέλεσμα οι μη βιώσιμοι οφειλέτες να καταλήγουν συχνά "όμηροι" του συστήματος για όσο χρονικό διάστημα συνεχίζεται η διαδικασία πτώχευσης, χωρίς να τους δίνεται μια πραγματική ευκαιρία για μια νέα αρχή.

Μια άλλη “σοβαρή αδυναμία” στο υφιστάμενο σύστημα είναι το γεγονός ότι οι περιουσίες οι οποίες βαρύνονται με υποθήκες δεν συμπεριλαμβάνονται στη διαδικασία πτώχευσης, σε αντίθεση με βέλτιστες πρακτικές σύγχρονων συστημάτων αφερεγγυότητας.

Επιπλέον το τροποποιητικό νομοσχέδιο του περί Πτωχεύσεως νόμου συνδέεται με το τέταρτο νομοσχέδιο του πλαισίου αφερεγγυότητας με τίτλο “Νόμος περί Θέσπισης και Εφαρμογής Προσωπικών Σχεδίων Αποπληρωμής και Σχεδίου Απαλλαγής Οφειλών για Φυσικά Πρόσωπα του 2015”, το οποίο συμπεριλαμβάνει την προστασία της κύριας κατοικίας, έτσι ώστε η αποτυχία ή τερματισμός Προσωπικού Σχεδίου Αποπληρωμής Οφειλών να αποτελεί πράξη πτώχευσης.

Μετά την ολοκλήρωση του νομοτεχνικού του έλεγχου από τη Νομική Υπηρεσία, το νομοσχέδιο που τροποποιεί τον περί Πτωχεύσεως νόμο, θα εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και στη συνέχεια θα κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων για ψήφιση.

Την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου αναμένει και το νομοσχέδιο, με τίτλο «Νόμος που προβλέπει για τη θέσπιση και εφαρμογή προσωπικών σχεδίων αποπληρωμής και σχεδίου απαλλαγής οφειλών για φυσικά πρόσωπα», το οποίο είχε αποσταλεί στα κόμματα και στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο στις 23 Δεκεμβρίου.

Η Κυβέρνηση έχει μέχρι σήμερα καταθέσει στη Βουλή τρία, από τα συνολικά πέντε νομοσχέδια, του πλαισίου αφερεγγυότητας φυσικών και νομικών προσώπων.

Στη Βουλή έχουν κατατεθεί τα νομοσχέδια που αφορούν τον «περί Συμβούλων Αφερεγγυότητας Νόμο του 2014», το οποίο ρυθμίζει το επάγγελμα του Συμβούλου Αφερεγγυότητας, τον «περί Εταιρειών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2014», το οποίο προνοεί για την εισαγωγή σχεδίου αναδιάρθρωσης χρέους βιώσιμων επιχειρήσεων (Εxaminership) και τον “περί Εταιρειών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2014», το οποίο τροποποιεί την υφιστάμενη νομοθεσία σε σχέση με διαδικασία εκκαθάρισης εταιρειών.

Σύμφωνα με το μνημόνιο, το νομοθετικό πλαίσιο αφερεγγυότητας θα έπρεπε να είχε ψηφιστεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων μέχρι το τέλος του 2014.

Ειδικότερα, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, οι κυριότερες πρόνοιες του πέμπτου νομοσχεδίου το οποίο εκσυγχρονίζει τον υφιστάμενο νόμο περί Πτωχεύσεως και οι προτεινόμενες αλλαγές στον υφιστάμενο νόμο περί Πτωχεύσεως είναι οι ακόλουθες:

1. Τόσο ο χρεώστης όσο και ο πιστωτής θα δικαιούνται να υποβάλουν αίτηση πτώχευσης εάν το συνολικό ποσό των χρεών υπερβαίνει το ποσό των 15.000 ευρώ.

2. Για τις παλιές υποθέσεις που βρίσκονται σε εκκρεμότητα (συσσωρευμένες υποθέσεις) θα γίνεται απαλλαγή από το υπόλοιπο χρέος, αλλά η απαλλαγή δεν θα αφορά χρέη που αφορούν υποθηκευμένη περιουσία.

3. Απαλλαγή του οφειλέτη από το καθεστώς του πτωχεύσαντα καθώς και απαλλαγή από τα εναπομείναντα χρέη μετά από περίοδο τριών ετών, έτσι ώστε να δίνεται μια δεύτερη ευκαιρία στον χρεώστη για να επανενταχθεί στην οικονομία και κοινωνία ως ένα παραγωγικό μέλος.  Σε περίπτωση νέα κήρυξης σε πτώχευση η απαλλαγή από τα χρέη θα είναι διαθέσιμη μετά την πάροδο έξι ετών από την τελευταία φορά που πτωχεύσας έχει απαλλαγεί.

4. Σε αντίθεση με την υφιστάμενη νομοθεσία, η οποία παρέχεται στον Επίσημο Παραλήπτη (ΕΠ) ή διαχειριστή η εξουσία να διαχειριστεί τα περιουσιακά στοιχεία του πτωχεύσαντα, πλην της εξασφαλισμένης περιουσίας, το νομοσχέδιο προσθέτει την εξουσία στον ΕΠ ή διαχειριστή να διαχειρίζεται, υπό προϋποθέσεις, οποιαδήποτε εξασφαλισμένη περιουσία του πτωχεύσαντα.

Η τροποποίηση διασφαλίζει, αφενός, τα δικαιώματα των εξασφαλισμένων πιστωτών και, αφετέρου, ότι όλα τα περιουσιακά στοιχεία πτωχεύσαντα διαχειρίζονται προς όφελος όλων των πιστωτών. Η εξουσία διαχείρισης περιουσίας υπό εξασφάλιση παρέχεται με διάταγμα δικαστηρίου. Όπου ο ΕΠ ή διαχειριστής προτίθεται να διαχειριστεί ή διαθέσει εξασφαλισμένη περιουσία, κοινοποιεί την πρόθεση του αυτή στον εξασφαλισμένο πιστωτή, ο οποίος, αν το επιθυμεί, δικαιούται να προσφύγει στο δικαστήριο κατά της απόφασης αυτής του ΕΠ ή διαχειριστή.

5. Απαλείφεται η διαδικασία πτώχευσης των δύο σταδίων που ισχύει σήμερα έτσι ώστε κατόπιν δικαστικού διατάγματος, ο Επίσημος Παραλήπτης να γίνεται ο άμεσος νόμιμος ιδιοκτήτης όλων των περιουσιακών στοιχείων, με εξουσία να τα διαθέσει χωρίς περαιτέρω συμμετοχή από το δικαστήριο (εκτός από τις περιπτώσεις της υποθηκευμένης περιουσίας).

Η υφιστάμενη διαδικασία πτώχευσης απαιτεί δικαστικό διάταγμα έτσι ώστε τα περιουσιακά στοιχεία του πτωχεύσαντος τοποθετούνται στην κατοχή του Επίσημου Παραλήπτη, αλλά στη συνέχεια απαιτεί επίσης διάταγμα πτώχευσης για να εξουσιοδοτήσει τον Επίσημο Παραλήπτη στο να προχωρήσει στη ρευστοποίηση της περιουσίας.

6. Όταν χρεώστης υποβάλλει αίτηση πτώχευσης θα πρέπει να συνοδεύεται από ένορκη δήλωση του ιδίου ότι έχει καταβάλει εύλογες προσπάθειες για δέοντα συμβιβασμό με τους πιστωτές του με την υποβολή σε αυτούς Σχεδίου Αποπληρωμής Οφειλών, δυνάμει του σχετικού νόμου. Το δικαστήριο δύναται να αναστείλει τη διαδικασία αίτησης για έκδοση διατάγματος κήρυξης σε πτώχευση, για περίοδο που δε θα υπερβαίνει του τρεις μήνες, σε περίπτωση που ο χρεώστης αποδεικνύει ότι έχει ήδη υποβάλλει αίτηση για Προσωπικό Σχέδιο Αποπληρωμής.

Επιπλέον, άλλες πρόνοιες του νομοσχεδίου που εκσυγχρονίζει τον περί Πτωχεύσεως νόμο, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, είναι, μεταξύ άλλων, ο Επίσημος Παραλήπτης τηρεί Αρχείο Πτωχεύσεων σε ηλεκτρονική μορφή, η γνωστοποίηση του διατάγματος  που κηρύσσει τον χρεώστη σε πτώχευση και η κοινοποίηση στον Έφορο Φορολογίας, στο Διευθυντή Κτηματολογικού και Χωρομετρικού Τμήματος, στις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων και, εάν ο πτωχεύσας είναι υπάλληλος, στον εργοδότη του, εάν ο τελευταίος είναι γνωστός.

Εξάλλου, οι πρόνοιες για τη περιουσία που δε διανέμεται στους πιστωτές είναι, μεταξύ άλλων, οι ακόλουθες:

1. Βιβλία, εργαλεία και άλλα αντικείμενα ή εξοπλισμός που χρησιμοποιούνται από τον πτωχεύσαντα και είναι λογικά αναγκαία για την απασχόληση ή επιχείρησή του, συνολικής αξίας που δεν υπερβαίνει τις €6.000, ώστε να πραγματοποιεί ο ίδιος τις καθημερινές δραστηριότητές του.

2. Ένα όχημα, αξίας μέχρι €3.000, όταν τούτο είναι εύλογα αναγκαίο, ώστε ο πτωχεύσας να φέρει σε πέρας τις καθημερινές δραστηριότητές του:

3. Οικιακές συσκευές και συσκευές που είναι λογικά αναγκαίες για την διατήρηση ενός ικανοποιητικού βιοτικού επιπέδου για τον πτωχεύσαντα και τους εξαρτωμένους του.