Το Σκανδιναβικό μοντέλο παράδειγμα προς μίμηση για την Ευρώπη

Οι σκανδιναβικές  χώρες και πιο συγκεκριμένα η Σουηδία, Δανία , Νορβηγία και Φινλανδία έχουν καταφέρει σύμφωνα με επιφανείς οικονομολόγους το ακατόρθωτο. Να συνδυάσουν φορολογικούς συντελεστές που αντικειμενικά θεωρούνται από τους πιο ψηλούς παγκοσμίως και ένα υπερτροφικό Κράτος Πρόνοιας με πολλά και γενναιόδωρα ωφελήματα προς τους πολίτες, με οικονομίες πρότυπα, οι οποίες παρουσιάζουν σταθερά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης ακόμα και σε περιόδους κρίσης ή και παρατεταμένης ύφεσης παρόμοιας με αυτή που παρουσιάζει σχεδόν χωρίς εξαίρεση όλη η υπόλοιπη Ευρώπη.  

Οι οικονομίες συλλεκτικά των πιο πάνω χωρών, συναποτελούν το «Σκανδιναβικό μοντέλο», όπως είναι ευρέως γνωστό. Το σκανδιναβικό μοντέλο είναι η ζωντανή απόδειξη ότι μια στέρεα και υγιής οικονομία μπορεί να αναπτύσσεται και να συνυπάρχει αρμονικά με τις αρχές που διέπουν ένα αποτελεσματικό  Κράτος Προνοίας.

Ποιο είναι όμως το μαγικό συστατικό το οποίο κάνει το Σκανδιναβικό μοντέλο να ξεχωρίζει και να αποτελεί φωτεινό παράδειγμα προς μίμηση εντός και εκτός Ευρώπης;  Η απάντηση εκ πρώτης δεν είναι καθόλου ευφάνταστη ή μαγική.  Κάθε άλλο, είναι απλή, λιτή και απέριττη.  Οι Σκανδιναβικές χώρες χρηματοδοτούν το γενναιόδωρο και υπερτροφικό Κράτος Προνοίας που έχουν δημιουργήσει επιβάλλοντας βαριές φορολογίες που ξεπερνούν κατά πολύ το τον μέσο όρο χωρών με παραδοσιακά ψηλούς φορολογικούς συντελεστές όπως οι Η.Π.Α (39%) και η Γερμανία (35%), η Ιαπωνία (37%) και η Γαλλία (34%).  Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι στην Σουηδία ο μέσος όρος αγγίζει το 52% , στην Δανία το 46% ενώ Φινλανδία και Νορβηγία ακολουθούν με 43% και 33% αντίστοιχα.

Εύλογα λοιπόν κάποιος μπορεί να διερωτηθεί και ακόμα να αμφισβητήσει το γεγονός ότι υπάρχουν εργαζόμενοι πολίτες και κατ’ επέκταση φορολογούμενοι που είναι διατεθειμένοι να «επιστρέψουν» αδιαμαρτύρητα πίσω στα κρατικά ταμεία κάτι πιο πάνω από το μισό των εισοδημάτων τους.  Η απάντηση πολύ φοβούμαι πολλούς από εμάς και πάλι θα μας ξενίσει.

Οι Σκανδιναβικές χώρες φημίζονται για το ότι έχουν καταφέρει  να περιορίσουν σε πολύ μεγάλο βαθμό φαινόμενα διαφθοράς και κατασπατάλησης δημοσίων πόρων ( οι Σκανδιναβικές χώρες βρίσκονται χωρίς εξαίρεση ανάμεσα στις 10 πρώτες χώρες παγκοσμίως από τις 176 που έχουν αξιολογηθεί σύμφωνα και με τον αντίστοιχο δείχτη όπως τον δημοσιεύει το Transparency International ) ενώ το “όλα υπό τον Ήλιο” στυλ διακυβέρνησης που υιοθετείται στις χώρες αυτές είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.  

Μελέτες που έχουν γίνει κατά καιρούς καταδεικνύουν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι οι πολίτες στις χώρες αυτές νιώθουν το Κράτος Προνοίας δίπλα τους και όχι απέναντι τους, προσφέροντας σε αυτούς και την οικογένεια τους δωρεάν πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση , δωρεάν υψηλού επιπέδου ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ίσες ευκαιρίες εργοδότησης και ανέλιξης (αφού η ισότητα των φύλων θεωρείται δεδομένη), πολύ υψηλό βιοτικό επίπεδο και φυσικά ως απότοκο όλων των πιο πάνω, ένα απαράμιλλο επίπεδο ποιότητας ζωής.

Το μάθημα λοιπόν που θα πρέπει να αντλήσουμε από τις χώρες αυτές, είναι καθόλα εφαρμόσιμο και δοκιμασμένο στην πράξη.  Η οικονομική ανάπτυξη μπορεί να συνυπάρξει αρμονικά και δημιουργικά με ένα Κράτος Προνοίας, αν αυτό είναι δίκαιο, σέβεται τα χρήματα των φορολογουμένων και τα διαχειρίζεται με απόλυτη διαφάνεια και σύνεση με απώτερο στόχο να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο και την ποιότητα ζωής για τους ίδιους τους πολίτες και τις οικογένειες τους . Κάτω από αυτές τις συνθήκες σύμφωνα και με το παράδειγμα του Σκανδιναβικού μοντέλου, οι πολίτες είναι έτοιμοι να δώσουν πίσω στην κοινωνία στην οποία ζουν και εργάζονται απλόχερα.

Δεν θα πρέπει λοιπόν να αποτελεί έκπληξη πλέον το γεγονός ότι οι πολίτες των Σκανδιναβικών χωρών παρουσιάζουν τα υψηλότερα επίπεδα φορολογικής συνείδησης και συμμόρφωσης παγκοσμίως, φιγουράροντας μονίμως στη λίστα χωρών με το ψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα και εβρισκόμενοι επί σειρά ετών στις πρώτες θέσεις της λίστας των χωρών όσον αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς, την διάρκεια και την ποιότητα ζωής αλλά και ευτυχίας που απολαμβάνουν.

Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που το έγκριτο οικονομικό περιοδικό “ The Εconomist” θεωρεί πως αν ο μέσος πολίτης είχε σήμερα την ευκαιρία της επιλογής της χώρας γέννησης του, τότε η επιλογή θα ήταν ξεκάθαρη. Να γεννηθεί  Viking.