Αξιοποίηση υδρογονανθράκων για το καλό της Κύπρου

Στις δύσκολες εποχές της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης, οι έρευνες για ανεύρεση υδρογονανθράκων στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας και τα πρώτα αποτελέσματα αποτελούν μεγάλη πηγή αισιοδοξίας. Σίγουρα έγινε αρκετή και αθόρυβη εργασία για να φθάσουμε εδώ σήμερα και θα πρέπει να αποδοθούν τα εύσημα σε όλους όσοι συνέβαλαν ουσιαστικά τόσο σε πολιτικό όσο και υπηρεσιακό επίπεδο.
Με την ανακάλυψη κοιτασμάτων αερίου και πιθανώς πετρελαίου, στην καρδιά της Ανατολικής Μεσογείου, η σημασία της περιοχής αυτής αναβαθμίζεται σημαντικά και, εκτός από σταυροδρόμι τριών ηπείρων, φαίνεται ότι θα καταστεί ενεργειακός και εμπορικός κόμβος με τεράστια γεωστρατηγική, γεωπολιτική και γεωοικονομική σημασία.
Η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας ενισχύεται ουσιαστικά και το μεγάλο στοίχημα παραμένει η ορθολογιστική αξιοποίηση των δεδομένων με αποτελεσματικότητα, διαφάνεια και σύνεση.

Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, μεθοδεύει τη δημιουργία γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο, αμφισβητεί δικαιώματα άλλων χωρών της περιοχής τόσο με τις επεκτατικές της βλέψεις όσο και με την ηγεμονική συμπεριφορά της. Ο ευρύτερος χώρος της Μέσης Ανατολής βρίσκεται σε κατάσταση αστάθειας που επιδεινώθηκε λόγω και των πρόσφατων εξεγέρσεων και αναταραχών σε διάφορες χώρες της περιοχής.

Τα δεδομένα αυτά δημιουργούν κινδύνους αλλά, ταυτόχρονα, και ευκαιρίες.

Επιβάλλεται να αξιολογήσουμε σωστά αυτές τις εξελίξεις και τα δεδομένα και να προχωρήσουμε μεθοδικά και με σύνεση για να αποφύγουμε τους κινδύνους και να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες, σφυρηλατώντας συνεργασίες και συμμαχίες σε διάφορα επίπεδα για την εξασφάλιση της ασφάλειας, της ειρήνης, της ευημερίας και της προόδου.

Η ορθή εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πρόκειται για ένα θέμα ύψιστης σημασίας με τεράστιες οικονομικές, τεχνικές και γεωπολιτικές παραμέτρους. Ένα θέμα που απαιτεί εξειδικευμένη εμπειρογνωμοσύνη σε πολλά και πολύ διαφορετικά μεταξύ τους επιστημονικά πεδία.

Το θέμα είναι εξόχως πολύπλοκο καθώς πέραν του γεγονότος ότι υπάρχουν πολλές πτυχές που θα πρέπει να εξεταστούν υπάρχει αλληλεξάρτηση, συνέργιες και περιορισμοί τόσο σε τεχνοοικονομικό όσο και σε γεωπολιτικό επίπεδο. Για να μιλήσουμε με όρους μηχανικής, ψάχνουμε τη βέλτιστη στρατηγική και λύση σε ένα έντονα μη γραμμικό πρόβλημα!

Το γεγονός αυτό επιβάλλει ότι θα πρέπει άμεσα να στηθούν οι κατάλληλοι μηχανισμοί για τον καθορισμό ενός οράματος για τα θέματα της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης των υδρογονανθράκων που βρίσκονται εντός της ΑΟΖ της Κύπρου που θα υλοποιηθεί στη βάση μίας ολοκληρωμένης και επιστημονικά τεκμηριωμένης ενεργειακής στρατηγικής και πολιτικής.

To ETEK

Ως Τεχνικό Επιμελητήριο επισημάναμε ότι η απουσία των πιο πάνω θεμελιώδους σημασίας συστατικών οδηγεί σε αποσπασματικό και αναπόφευκτα σε μη βέλτιστο ή και μέτριο σχεδιασμό, σε συνεχείς παλινδρομήσεις, αυτοσχεδιασμούς και στην ακύρωση και αναθεώρηση προηγούμενων αποφάσεων με καταστροφικές συνέπειες. Περαιτέρω αποσπασματική αντιμετώπιση των θεμάτων και η έλλειψη στοιχειώδους ενημέρωσης και συμμετοχικότητας στη διαμόρφωση της πολιτικής για την εκμετάλλευση αυτού του εθνικού πλούτου οδηγεί στην αδιαφάνεια και προσφέρει πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης σε ένα θέμα στο οποίο ουσιαστικές παράμετροι και η στρατηγική μας θα έπρεπε να καθοριστούν σε εθνικό και όχι σε κυβερνητικό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη, κυρίως, επιστημονικά τεκμηριωμένα τεχνοοικονομικά κριτήρια αφενός και αφετέρου σταθμίζοντας, αξιολογώντας και αξιοποιώντας τα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα.

Για την αξιοποίηση των κυπριακών κοιτασμάτων, κρίσιμο στοιχείο είναι, ο χειρισμός του θέματος να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει εμπλοκή στον μέγιστο δυνατό βαθμό από την αρχή, και προοδευτικά να αυξάνεται, και κυπριακών επιχειρήσεων, έτσι ώστε να μεγιστοποιηθεί το επιμέρους όφελος το οποίο θα έχει η κυπριακή οικονομία βραχυπρόθεσμα αλλά και κατά τις επόμενες δεκαετίες. Πέραν τούτου, θεωρείται πολύ σημαντικό και δεδομένο ότι οι ρυθμίσεις σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των εσόδων που θα προκύψουν θα διασφαλίσει και τις επόμενες γενεές, αξιοποιώντας άλλες διεθνείς εμπειρίες. Υπάρχει, επίσης, το θέμα της εύρεσης της βέλτιστης λύσης σε ό,τι αφορά τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες της Κυπριακής Δημοκρατίας σε φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή και πώς αυτή εξυπηρετεί και θα ενταχθεί στην ευρύτερη στρατηγική μας, το οποίο φαίνεται να έχει καθυστερήσει πάρα πολύ.

Θέσεις εργασίας
Σε ό,τι αφορά το φλέγον θέμα της δημιουργίας θέσεων εργασίας, γενικά η βιομηχανία φυσικού αερίου, όπως και του πετρελαίου, είναι σε μεγάλο βαθμό μια διεθνής βιομηχανία, ενώ η απασχόληση σ’ αυτή θεωρείται εξειδικευμένη και απαιτεί ειδική εμπειρία. Κρίσιμη είναι και η πιστοποίηση των προσόντων των εργαζομένων. Στα αρχικά στάδια οι μεγαλύτερες ανάγκες απασχόλησης προκύπτουν από τη δημιουργία των απαραίτητων αναγκαίων υποδομών και σε μικρότερο βαθμό κατά τη λειτουργία και συντήρηση των υποδομών αυτών. Σε πιο μακροχρόνια βάση σημαντικές θα δημιουργηθούν προοπτικές για την απασχόληση σε παρεμφερείς και συμπληρωματικούς τομείς, όπως χημικών προϊόντων, λιπασμάτων, κατασκευή αγωγών κλπ. Αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι σύμφωνα και με τη μελέτη της ΑνΑΔ με τίτλο «Έγκαιρος Εντοπισμός Αναγκών Απασχόλησης και Κατάρτισης για Αποτελεσματική Διαχείριση του Φυσικού Αερίου στην Κύπρο (Νοέμβριος 2012)» η συντριπτική πλειοψηφία των θέσεων εργασίας αφορά τεχνικό και εξειδικευμένο εργατικό προσωπικό και όχι κατ’ ανάγκην σε διευθυντικό - επιστημονικό προσωπικό.
Ως Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου θεωρούμε ότι λέξεις και φράσεις κλειδιά, τα οποία θα πρέπει να καθορίσουν τις επόμενες κινήσεις μας, είναι
    Ολοκληρωμένη μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη και καλά μελετημένη προσέγγιση η οποία να λαμβάνει υπόψη όλες τις παραμέτρους του θέματος
    Ουσιαστική αξιολόγηση των δεδομένων, τεχνική ανάλυση και επιστημονική τεκμηρίωση
    Εθνική συναίνεση
    Συμμετοχικότητα και διαφάνεια στη διαμόρφωση της στρατηγικής μας με γνώμονα το εθνικό συμφέρον.

Θεωρώ ότι η συζήτηση και η αχρείαστη τριβή που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα για την αξιοποίηση ή όχι του λιμανιού της Λάρνακας, όπως και άλλων περιοχών, αναφορικά με την αδειοδότηση και τη χωροθέτηση / φιλοξενία υποστηρικτικών δραστηριοτήτων προς τις κύριες δραστηριότητες ερευνών και εξόρυξης θα αποφεύγονταν αν τηρούνταν τα όσα προαναφέρθηκαν για σχεδιασμό, προγραμματισμό, διαφάνεια και συμμετοχικότητα στις αποφάσεις.

Οι πολίτες θα πρέπει να τηρούνται ενήμεροι, το απαιτούν και το δικαιούνται, μόνο έτσι θα δώσουν την αμέριστη υποστήριξη στην εθνική προσπάθεια.