Ζητείται δανειστής χωρίς απαιτήσεις αποπληρωμής

Αρκετά χρόνια πριν, μας επισκέφτηκαν συγγενείς από την Ελλάδα και θυμάμαι εντυπωσιάστηκαν από τις επαύλεις που αντίκριζαν στους δρόμους της Κύπρου. Εντυπωσιάστηκαν από το μέγεθος, από τον αριθμό τους αλλά και από το γεγονός ότι δεν ανήκαν σε εφοπλιστές ή πρέσβεις αλλά στον ταμία κάποιας τράπεζας ή στον μπακάλη της γειτονιάς. Εδώ θα μου πει κανείς «καλά, ο μπακάλης γιατί να μην δικαιούται έπαυλη» και φυσικά όλοι δικαιούνται να επιδιώξουν το καλύτερο για την οικογένειά τους. Το ερώτημα είναι «το εισόδημά τους το επιτρέπει;».

Ο πατέρας μου τους εξήγησε ότι τα περισσότερα από αυτά δεν ανήκουν στους ίδιους αλλά στις τράπεζες και αν δεν πληρώσουν τη δόση τους η τράπεζα θα τους το πάρει. «Στη Κύπρο  ο κόσμος δανείζεται με μεγάλη ευκολία… έχουν δουλεία και δεν φοβούνται», τους είχε πει και φοβήθηκα εγώ! «Λες να μας πάρουν το σπίτι αν δεν πληρώσουμε μια δόση», σκέφτηκα. Ευτυχώς, ο πατέρας δανείστηκε ως εκεί που τον έπαιρνε η τσέπη του και έτσι μεγάλωσα σε ένα διαμέρισμα.

Δεν ξέρω αν ήταν ο πόλεμος ή το μικρό μέγεθος του νησιού και επικράτησε αυτή η μεγαλομανία, η ακόρεστη δίψα για όλο και περισσότερα, για όλο και μεγαλύτερα, όλο και ακριβότερα. Αυτή η ανάγκη πολλών να εξασφαλίσουν κάτι παραπάνω από το γείτονα και ας είναι με δανεικά. ΔΑΝΕΙΚΑ! Δανείζομαι, λοιπόν με μια εξασφάλιση και ο δανειστής έχει απαιτήσεις αποπληρωμής. Πως είναι δυνατόν να θεωρούμε ότι μια τράπεζα θα μας δανείσει και μετά δεν θα απαιτήσει τα χρήματά της πίσω. Που είναι η ηθική μας;

Συμφωνώ ότι οι τράπεζες για πολλά χρόνια είχαν βάλει το γλυκό μπροστά μας και ήταν πολύ δύσκολο να μην μπει κάποιος σε πειρασμό. Όμως πρέπει να ξέρουμε πόσο σηκώνει η τσέπη μας. Το 2013 ο ιδιωτικός τομέας στην Κύπρο ήταν ο πλέον υπερχρεωμένος σε όλη την Ευρώπη. Το ιδιωτικό χρέος έφτασε στο 288% του ΑΕΠ, ξεπερνώντας κατά πολύ το Λουξεμβούργο που ήταν δεύτερο με χρέος στο 185% του ΑΕΠ. Κοινώς, ξεφύγαμε!
Τα δάνεια έφτασαν τα €47,6 δις από τα οποία το 45% είναι μη εξυπηρετούμενα. Δανεικά και αγύριστα δηλαδή, που θέτουν τις τράπεζες προ των πυλών για πιθανή χρεοκοπία, παρασέρνοντας μαζί όλη την οικονομία.

«Δεν θα τους ξαναδώσω σεντ. Αφού θα χρεοκοπήσουν ούτως ή άλλως» άκουσα κάποιον να λέει...που πιθανόν του διαφεύγει ότι ακόμα και αν χρεοκοπήσει μια τράπεζα το δάνειο δεν διαγράφεται αλλά μεταφέρεται. Αυτό που θα διαγραφεί είναι οι καταθέσεις και τότε να δείτε κλάματα, ξενιτεμούς και αυτοκτονίες.
Ναι, όσο και αν ακούγεται λάθος σε μερικούς οι εκποιήσεις πρέπει να προχωρήσουν. Πρέπει να προχωρήσουν τόσο για τον ηθικό λόγο ότι δεν μπορείς να δανείζεσαι και ο δανειστής να μην έχει απαιτήσεις αποπληρωμής,  αλλά και για λόγους «επιβίωσης» της οικονομίας.

Κανείς δεν θέλει να δει κόσμο έξω από τα σπίτια του όπως λαϊκίζουν πολλοί, ούτε πιστεύω ότι θα γίνει κάτι τέτοιο. Η δημόσια κατακραυγή θα είναι τέτοια που καμία τράπεζα δεν τολμά να βγάλει από το σπίτι της μια άνεργη οικογένεια που αδυνατεί να πληρώσει τις δόσεις της. Αυτές οι ομάδες δεν είναι ο στόχος της τράπεζας. Στόχος είναι οι «έξυπνοι» που διατηρούν τα έσοδά τους χωρίς να πληρώνουν τις δόσεις τους.

Ας τεθούν πρόνοιες για τις ευάλωτες ομάδες και ας προχωρήσει άμεσα το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις. Να μπορεί η τράπεζα να εκποιήσει περιουσίες αν κάποιος δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του αλλιώς αλήθεια, ποια τράπεζα θα δεχθεί να ξαναδανείσει;

Γιατί να μας δανείσει αν όποτε μας καπνίσει σταματάμε να πληρώνουμε δόσεις χωρίς επιπτώσεις. Ποιος επενδυτής θα έρθει σε αυτή τη χώρα για να επενδύσει και πώς θα εμπιστευτεί μια τράπεζα που δανείζει από τις καταθέσεις της αλλά δεν μπορεί να απαιτήσει την αποπληρωμή της; Ποιος θα αφήσει τις καταθέσεις του σε μια τέτοια τράπεζα;
Για να μην δούμε λοιπόν τις καταθέσεις να κάνουν φτερά ας προχωρήσουμε με το νομοσχέδιο και ας πληρώσει ο καθένας το μερίδιο της ανευθυνότητας που του αναλογεί.   

Ναι, εγώ νοικιάζω ακόμα και πιθανότατα θα νοικιάζω μια ζωή. Υπό τις παρούσες οικονομικές συνθήκες δεν νομίζω κάποια τράπεζα να μου δανείσει για να χτίσω. Ούτε εμένα ούτε πολλούς άλλους της γενιάς μου, κάτι που με λυπεί πολύ, όμως πιο πολύ με λυπεί ότι κάποιοι πολιτικάντηδες λαϊκίζουν και φουσκώνουν τα μυαλά του κόσμου με κενές υποσχέσεις με κίνδυνο να τιναχτούμε όλοι στον αέρα.