2011-2014: Ο ανηφορικός δρόμος προς στις αγορές

Από τον Μάιο του 2011, όταν η Κύπρος τέθηκε σε μη αξιόχρεη κατάσταση και εκτός αγορών μεσολάβησαν πολλά, τόσο σε δημοσιονομικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο αγοράς και δη χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Μετά του αποκλεισμού της Κύπρου από τις αγορές το 2011 προέκυψε η τραγωδία στο Μαρί, η οποία λόγω κυρίως της καταστροφής του Σταθμού της ΑΗΚ στο Βασιλικό, επιδείνωσε ακόμη περισσότερο την οικονομική κατάσταση στη χώρα.

Το ταραχώδες δεύτερο μισό του 2011
Ο τότε υπουργός Οικονομικών, Κίκης Καζαμίας που διαδέχτηκε τον πρώτο ΥΠΟΙΚ της κυβέρνησης Χριστόφια, τον Χαρίλαο Σταυράκη, προχώρησε σε λήψη δύο πακέτων μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής αλλά και σε εξασφάλιση του γνωστού –πλέον- δανείου από τη Ρωσία, ύψους 2,5 δισ. Οι εν λόγω κινήσεις αποδείχθηκαν τελικώς μικρές απέναντι στα προβλήματα της κυπριακής οικονομίας, που εστιάζονται σε δύο βασικές κατηγορίες:
1. Δημοσιονομικά
2. Χρηματοπιστωτικός κλάδος

Ο Σιαρλής εν μέσω τραπεζικής
αβεβαιότητας και Μνημονίου
Ένας άλλος τραπεζίτης επίσης από την Τράπεζα Κύπρου, όπως και ο Χαρίλαος Σταυράκης, ο Βάσος Σιαρλής ανέλαβε το Υπουργείο Οικονομικών αρχές του 2012 και ενώ ήδη αποχώρησαν από την Λαϊκή Τράπεζα οι Βγενόπουλος και Μπουλούτας και προ των πυλών της Κεντρικής βρισκόταν ο Πανίκος Δημητριάδης. Μερικούς μήνες αργότερα η αποτυχία της Λαϊκής να εξεύρει τα απαραίτητα κεφάλαια οδήγησαν στην κρατική ενίσχυση με 1,8 δισ. ωστόσο είναι η ακόμη μεγαλύτερη αποτυχία, αυτή της Τράπεζας Κύπρου, να ενισχύσει τα κεφάλαιά της που οδήγησε την Κύπρο να ζητήσει πακέτο στήριξης από την τρόικα. Όλα αυτά το καλοκαίρι του 2012.

Οι πολύμηνες διαπραγματεύσεις Σιαρλή, Δημητριάδη-τρόικας οδήγησαν σε αρχική συμφωνία τον Νοέμβριο του 2012. Το Μνημόνιο ωστόσο δεν υπεγράφη ποτέ από την κυβέρνηση Χριστόφια.

Εντός του 2012 μεσολάβησαν μαζικές αποχωρήσεις από Λαϊκή και Τράπεζα Κύπρου, ανέλαβε τα ηνία της Κεντρικής ο Πανίκος Δημητριάδης, καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Λέστερ μέχρι τότε αλλά και πολλές επισκέψεις κλιμακίων της τρόικας στην Κύπρο.

Μνημόνιο από
την κυβέρνηση Αναστασιάδη
Ήταν βράδυ Παρασκευής, 15 Μαρτίου, προς ξημερώματα Σαββάτου. Μετά από πολύωρες συζητήσεις με τον τότε υπουργό Οικονομικών, Μιχάλη Σαρρή το Eurogroup κατέληξε στην λύση καθολικού κλιμακωτού κουρέματος στο κυπριακό, χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Η εβδομάδα που ακολούθησε επέφερε ραγδαίες εξελίξεις για την κυπριακή οικονομία. Η Βουλή απέρριψε το πακέτο στήριξης που συνδέθηκε με κούρεμα καταθέσεων. Διαβουλεύσεις επί διαβουλεύσεων ακολούθησαν στο Προεδρικό Μέγαρο από πολιτικούς αρχηγούς, τραπεζίτες, τον Διοικητή της Κεντρικής αλλά και εκπροσώπους της τρόικας.

Ευφάνταστες ιδέες όπως το περιβόητο Ταμείο Αλληλεγγύης δεν εφαρμόστηκαν ποτέ. Τελικώς στις 25 Μαρτίου –επίσης μετά από πολύωρες επαφές- το Eurogroup έλαβε σαφώς πιο επώδυνες αποφάσεις αναφορικά με την περίπτωση της Κύπρου.

Η Λαϊκή οδηγήθηκε σε λουκέτο, τα μισά χρήματα της Τράπεζας Κύπρου κουρεύτηκαν, οι τράπεζες έκλεισαν, τέθηκαν περιοριστικά μέτρα διακίνησης κεφαλαίων. Ο δρόμος προς την ομαλοποίηση φάνταζε τότε εξαιρετικά ανηφορικός και επίπονος.


Επιστροφή στις αγορές
Ένα και πλέον χρόνο αργότερα η Κύπρος επιχειρεί την επάνοδό της στις αγορές με την έκδοση πριν δύο μήνες ομολόγου 100 εκ. ευρώ και με το σαφώς πιο αποφασιστικό βήμα της έκδοσης ομολόγων 500 εκ. ευρώ.

Η κυβέρνηση ευελπιστεί πως κινήσεις όπως η έκδοση χρέους νωρίτερα απ’ ότι υπολογιζόταν βάζει την Κύπρο σε καλύτερη θέση σχετικά με την πορεία της εντός Μνημονίου. Την ίδια ώρα η αντιπολίτευση τονίζει πως τα προβλήματα στο εσωτερικό, όπως η ανεργία και ύφεση, δεν επιλύονται και η κοινωνία περνά δύσκολες στιγμές.