Απαιτείται άμεση μείωση των επιτοκίων

Βασικός πυλώνας της ανάπτυξης, που όλοι διατυμπανίζουν, είναι η διοχέτευση ρευστότητας στην αγορά μέσω των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (τράπεζες) σε λογικά επίπεδα επιτοκίων. Ενώ, λοιπόν, όλοι συμφωνούν στην παραπάνω διαπίστωση, βλέπουμε ότι τόσο τα καταθετικά όσο και τα δανειστικά επιτόκια παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.

Με αυτά τα δεδομένα είναι σίγουρο ότι η πολυπόθητη ανάπτυξη θα καθυστερήσει με αποτέλεσμα τη συνέχιση της κρίσης και την διατήρηση της ανεργίας σε ψηλά επίπεδα.

Πώς αναμένεται, για παράδειγμα, να προχωρήσει κάποιος στην αγορά ακινήτου τη στιγμή που αν τα καταφέρει να εξασφαλίσει δάνειο, το επιτόκιο θα είναι απαγορευτικό μέχρι τιμωρητικό;

Εκείνο που είναι καθαρά κυπριακό φαινόμενο και δημιουργεί εντύπωση είναι η τεράστια απόσταση μεταξύ των καταθετικών επιτοκίων από τα δανειστικά.

Στις αναπτυγμένες αγορές, να αναφέρουμε ότι η ψαλίδα αυτή μεταξύ καταθετικών και δανειστικών επιτοκίων κυμαίνεται γύρω στο 2%. Αντίθετα, στην Κύπρο, υπολογίζουμε την απόσταση αυτή γύρω στο 5%.

Η μεγάλη ψαλίδα που υπάρχει λειτουργεί προς όφελος των τραπεζών, αυξάνοντας την κερδοφορία τους. Τα ψηλά καταθετικά επιτόκια ενεργούν ως αντικίνητρο για επενδύσεις αφού οι καταθέτες έχουν καλό λόγο να μην επενδύσουν τα κεφάλαια τους. Τα ψηλά δανειστικά επιτόκια επίσης ενεργούν ως αντικίνητρο για επενδύσεις, αφού οι επίδοξοι δανειζόμενοι πρέπει να είναι σίγουροι ότι η επένδυση που θα κάνουν με τα δάνεια θα είναι αρκετά αποδοτική ώστε να υπερκαλύπτει το κόστος δανεισμού.

Άρθρο των Γ. Μουσκίδη και Γ. Μαυρέα

Διατηρώντας την μεγάλη ψαλίδα των επιτοκίων, καλούνται, όλοι οι δανειζόμενοι, είτε εξυπηρετούν τα δάνεια τους είτε όχι, να πληρώσουν την τρύπα των τραπεζών. Κανονικά, οι τράπεζες, αν χρειάζονται κεφάλαια, θα πρέπει να τα αναζητήσουν είτε από τους υφιστάμενους είτε από νέους μετόχους και όχι να τιμωρούν τους δανειζόμενους και να τους οδηγούν οι ίδιες στο να μην μπορούν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους.

Αντιλαμβανόμαστε ότι, αφού υπάρχει ελεύθερη αγορά και σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες, δεν μπορεί το θέμα να ρυθμιστεί νομοθετικά.

Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να προσφέρει άλλοθι στους αρμοδίους, τη στιγμή μάλιστα που η κυπριακή αγορά δε λειτουργεί ελεύθερα λόγω των διαφόρων στρεβλώσεων που δημιουργήθηκαν από το κούρεμα κλπ.

Θέση μας είναι ότι θα πρέπει να ζητήσουμε από τις ευρωπαϊκές αρχές να μας επιτρέψουν, για ένα μικρό χρονικό διάστημα (π.χ. ένα χρόνο), να καθορίσουμε το μέγιστο καταθετικό και δανειστικό επιτόκιο, το οποίο δεν πρέπει να υπερβαίνει το 1.75% για τα καταθετικά και 4% για τα δανειστικά επιτόκια. Αυτό θα επιτρέψει στην επιτοκιακή ψαλίδα να είναι ως ελάχιστο 2.25% (στην πραγματικότητα θα είναι ψηλότερη αν αναλογιστεί κανείς τα κεφάλαια σε τρεχούμενους και άλλους λογαριασμούς που δεν απολαμβάνουν το μέγιστο καταθετικό επιτόκιο).  

Να τονίσουμε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα των τραπεζών είναι το ψηλό ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Με τη μείωση των δανειστικών επιτοκίων, θα δοθεί κίνητρο σ’ αυτούς που δυσκολεύονται σήμερα να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους, να προσπαθήσουν να πληρώνουν κανονικά.

Πολλοί, με τις ρυθμίσεις αυτές, που σήμερα έχουν σημαντικά εισοδήματα από τους τόκους των καταθέσεών τους, είναι φυσικό να σκεφτούν να επενδύσουν αυτά τα χρήματα είτε σε ακίνητα είτε σε άλλους τομείς που θα φέρουν και την πολυπόθητη ανάπτυξη.

Κουραστήκαμε να βλέπουμε τα πάντα να προσανατολίζονται προς την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των τραπεζών. Είναι καιρός να σκεφτούμε και την οικονομία και τους δανειζόμενους.