Ποιά είναι όμως η λύση για την περίπτωση της Κύπρου;

Ενώ έχουν περάσει μερικοί μήνες (8 για την ακρίβεια) από την εξαγγελία της συμφωνίας κατανόησης (M.O.U.) μεταξύ της Κυπριακής Κυβέρνησης και των  δύο εμπλεκομένων εταιρειών (NOBLE και TOTAL) στην κυπριακή Α.Ο.Ζ. για την κατασκευή τερματικού υγροποίησης. Tις τελευταίες μέρες παρατηρείται ένας σκεπτικισμός κατά πόσο θα ήταν η καταλληλότερη λύση. Τελευταία επιλογή ήρθε να προστεθεί το τερματικό υγροποίησης στην Αίγυπτο, που το εξετάζει και η Noble αλλά και η Κυπριακή Δημοκρατία. Με δηλώσεις και αναφορές τόσο η εταιρεία όσο και το Υπουργείο Εμπορίου βλέπουν μια τέτοια επιλογή. Γιατί όμως καταφεύγουμε στη λύση του υγροποιημένου φυσικού αερίου με αρκετό κόστος και ρίσκο;

Περιοχές που είναι απομακρυσμένες (Αυστραλία, Ινδονησία, Κύπρος) από τις ηπείρους αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα και έτσι καταφεύγουν σε αυτή την τεχνολογία. Ο κύριος λόγος είναι οι αγοραστές, καθώς τα νησιά έχουν περιορισμένη αγορά  και πρέπει να πουλήσουν το προϊόν αυτό ανά το παγκόσμιο. Αφού οι αγωγοί είναι ασύμφοροι να κατασκευαστούν(λόγω μήκους συνήθως) τότε μια λύση είναι η υγροποίηση του. Το φυσικό αέριο όντας… αέριο καταλαμβάνει μεγάλο όγκο και η μεταφορά του καθίσταται δύσκολή και με την υγροποίηση επιτυγχάνεται η μείωση όγκου και αύξηση βάρους και γίνεται πιο εύκολη μεταφορά με ειδικά δεξαμενόπλοια. Η εικόνα πιο κάτω αντικατοπτρίζει τη διαφορά του υγροποιημένου φυσικού αερίου με το φυσικό αέριο ως αέριο και όχι σε υγρή μορφή.


Διαφορά μεταξύ LNG και Φυσικού Αερίου (ως προς τον όγκο)

Η υγροποίηση του φυσικού αερίου μπορεί να γίνει εν πλω ή σε ένα τερματικό. Το τερματικό είναι μια λύση που ακόμη και μεγάλες εταιρείες αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό λόγω του τεράστιου οικονομικού ρίσκου. Η δανειοδότηση για τις εταιρείες είναι μεγάλο πρόβλημα καθώς θα πρέπει να βρουν κάποιο επενδυτικό οργανισμό (ή Τράπεζα) που να πιστέψει σε αυτό. Ακόμα και για μεγάλες εταιρείες αυτά τα χρήματα είναι μια σημαντική επένδυση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο ολλανδό-αγγλικός κολοσσός SHELL ο οποίος  πώλησε το μερίδιο του από το τερματικό υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αυστραλία.

Στην Κύπρο, μέσα από μια έρευνα του Cyprus Institute και του M.I.T (Αύγουστος 2013) καταδυκνύεται πως η πλέον ενδεδειγμένη λύση είναι η κατασκευή τερματικού  υγροποίησης. Δεν εξετάζεται μόνο ως προς το αρχικό κόστος αλλά προς όλες τις πτυχές του (ελευθερία πώλησης, θέσεις εργασίας).  Άλλες πιθανές λύσεις που εξετάστηκαν ήταν οι αγωγοί (Κύπρος-Ελλάδα και Κύπρος-Τουρκία) και το συμπιεσμένο φυσικό αέριο.

Μια λύση που δεν εξετάστηκε είναι αυτή του αγωγού προς την Αίγυπτο και απ’ εκεί να υγροποιείται στο δικό τους τερματικό για εξαγωγή. Κάτι που φαίνεται να εμπεριέχει περισσότερο ρίσκο, ακόμη και από ένα αγωγό προς την Τουρκία. Η τελευταία ανακοίνωση του βρετανικού κολοσσού BG GROUP που έχει αναθεωρήσει τις προβλέψεις προς τα κάτω, λόγω μειωμένης παραγωγής από οικόπεδα που βρίσκονται στην Αίγυπτο, έρχεται την κατάλληλη στιγμή. Κύρια αιτία ήταν η πολιτική αστάθεια και οι αναταραχές που σημειώθηκαν. Ένας παράγοντας τον οποίο θα πρέπει να εξετάσουμε διεξοδικά και να κατανοήσουμε το ρίσκο που έχει μια τέτοια κίνηση.

Ποιά είναι όμως η λύση για την περίπτωση της Κύπρου;

Τα αποτελέσματα της τελευταίας επιβεβαιωτικής γεώτρησης θεωρούνται καλά ωστόσο είναι δύσκολο να καταστήσουν ένα τερματικό βιώσιμο. Είναι δεδομένο πως ένα τερματικό θα μας έβαζε στη θέση ενός σημαντικού παίκτη του παιχνιδιού αλλά για την ώρα πρέπει να το ξεχάσουμε.

Ενώ το Ισραήλ καθυστερεί να αποφασίσει τι θα κάνει με τα δικά του κοιτάσματα, μια λύση είναι της πλωτής μονάδα υγροποίησης (F.L.N.G.) . Πρόκειται για μέθοδο παρόμοια με αυτή του χερσαίου τερματικού με μικρότερες δυνατότητες. Η υγροποίηση γίνεται στην θάλασσα και από εκεί το υγροποιημένο φυσικό αέριο μεταφέρεται σε όλο τον κόσμο. Είναι ωστόσο κάτι για το οποίο δεν υπάρχει σχετική εμπειρία και με πολύ λίγα διαθέσιμα πλοία (έως καθόλου). Άρα ο χρόνος κατασκευής ενός πλοίου για την Κύπρο θα είναι περίπου ο ίδιος με αυτόν του τερματικού και δια της ατόπου απαγωγής αποκλείεται και αυτή η λύση. Οι επόμενες γεωτρήσεις στα υπόλοιπα οικόπεδα θα καταστήσουν το τερματικό βιώσιμο. Οι συνομιλίες όμως με εταιρείες που ενδέχεται να δραστηριοποιηθούν στην ευρύτερη περιοχή ίσως να καταστήσουν το τερματικό βιώσιμο από σήμερα. Χώρες όπως είναι η Συρία, και ο Λίβανος έχουν αδειοδοτήσει μερικές εταιρείες οι οποίες μπορούν να εμπλακούν σε ένα τερματικό στην Κύπρο που θα τους προσφέρει ασφάλεια. Όπως αναφέρεται πιο πάνω αλλά και στην έρευνα του MIT το τερματικό εμπεριέχει μεγάλο ρίσκο για την Κύπρο ως κράτος. Με την είσοδο ωστόσο περισσότερων κρατών το ρίσκο για την Κυπριακή Δημοκρατία μειώνεται και ταυτόχρονα αυξάνεται η σταθερότητα στην περιοχή. Μια παράμετρος που προσμετρούν οι εταιρείες στην βιομηχανία του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Πρέπει να δούμε όλες τις πιθανές επιλογές που έχουμε ως Κύπρος και όχι τι μας προτείνουν οι εταιρείες. Να έχουμε ένα δικό μας πλάνο με αρχή, μέση και τέλος με ολοκληρωμένο σχεδιασμό, μέσα στον οποίο θα έχουμε και τους πιθανούς αγοραστές του φυσικού αερίου αλλά και τι θα γίνει στην περίπτωση ανεύρεσης πετρελαίου. Να είμαστε έτοιμοι και να μην κάνουμε τον σχεδιασμό με αποκλειστική έγνοια το φυσικό αέριο γιατί στην περίπτωση ύπαρξης πετρελαίου τότε όλα θα αλλάξουν.