‘Μείωση’ των επιτοκίων;

Την πτωτική πορεία συνέχισαν τα επιτόκια στεγαστικών δανείων στην Κύπρο το Δεκέμβριο 2013, υποχωρώντας στο χαμηλότερο επίπεδο από τα μέσα του 2011, ενώ στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας διετίας υποχώρησαν τα επιτόκια για καταναλωτικά δάνεια (ΚΤΚ, 2014). Αξίζει να σημειωθεί ότι τα δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέχρι ενός €1εκατ. αυξήθηκαν μετά τη πτωτική πορεία που κατέγραφαν από τον Ιούλιο 2013.

Συγκεκριμένα, τα επιτόκια για στεγαστικά δάνεια μειώθηκαν το Δεκέμβριο 2013 στο 4,66%, από 4,71% το Νοέμβριο. Μείωση επίσης παρουσίασαν τα επιτόκια για καταναλωτικά δάνεια το Δεκέμβριο 2013 στο 6,00%, από 6,56% το Νοέμβριο. Αντίθετα, αύξηση παρουσίασαν το Δεκέμβριο 2013 τα επιτόκια για δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέχρι €1εκατ., καθώς ανήλθαν στο 6,00%, από 5,61%. Τα επιτόκια για δάνεια πέραν του €1εκατ. αυξήθηκαν στο 5,23%, από 4,26% το Νοέμβριο 2013.

Σε αντίθεση με την Κύπρο, στην ευρωζώνη το επιτόκιο στεγαστικών δανείων παρέμειναν στο 3,37% όσο ήταν και το Νοέμβριο. Πέραν των στεγαστικών επιτοκίων, η Κύπρος έχει τα ψηλότερα επιχειρηματικά επιτόκια στην ΕΕ όπου ανήλθε στο 3,28% από 3,26% το Νοέμβριο 2013.

Μέσα από τα πιο πάνω στοιχεία, ακόμη φαίνεται ότι τα υψηλά επιτόκια που σήμερα καλούνται να καταβάλουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις αποτελούν την ‘αχίλλειο πτέρνα’ της κυπριακής οικονομίας. Για ακόμη μια φορά, όλες ανεξαιρέτως οι τοπικές τράπεζες (εμπορικές και συνεργατικές) θα πρέπει να μειώσουν περαιτέρω τα δανειστικά επιτόκια, ώστε τα δάνεια να καταστούν οικονομικά προσιτά και να ευθυγραμμιστούν έτσι με τα αντίστοιχα επιτόκια στην ΕΕ. Ωστόσο, όπως και σε κάθε ‘ανοιχτή και ελεύθερη’ αγορά, θα πρέπει να ‘αποφευχθεί’ μια νομοθετική επιτοκιακή ρύθμιση αφού μια τέτοια παρέμβαση θα είχε αρνητικές επιπτώσεις.

Από ότι φαίνεται, ακόμη και σήμερα, όταν μια τράπεζα ‘αναδιαρθρώνει’ ένα συγκεκριμένο δάνειο, η αναδιάρθρωση αυτή συνοδεύεται από αύξηση στο επιτόκιο. Πρόκειται για τη λεγόμενη ‘αναπροσαρμογή’, που συχνά αφορά μια αύξηση μεταξύ 1.0% και 3.0% στο επιτόκιο ανάλογα βέβαια με το ύψος του υπάρχοντος επιτοκίου. Οι τράπεζες θα πρέπει επιτέλους να σταματήσουν την πρακτική αυτή (αν και υπάρχει μια τάση για αλλαγή)! Πρόκειται, αφενός μεν, για ανήθικη συμπεριφορά, αφετέρου δε δεν βοηθά ούτε την οικονομία (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) αλλά ούτε και τις ίδιες τις τράπεζες (αφού συνιστά τεχνητή διόγκωση της κερδοφορίας) και καθιστά την αποπληρωμή του δάνειου περεταίρω ‘μη- βιώσιμη’.

Εάν οι τράπεζες και η Κεντρική Τράπεζα δεν λύσουν άμεσα το θέμα αυτό, τότε θα χρειαστεί να παρέμβει η πολιτεία και θα χρειαστούν νομοθετικές ρυθμίσεις που μπορεί αφενός να είναι ‘αποτελεσματικές’, αφετέρου όμως θα προκαλέσουν παρενέργειες, πλήττοντας περαιτέρω την εικόνα της χώρας ως ‘διεθνούς χρηματοπιστωτικού κέντρου’.