Χούρικαν: Μηδενικά μεταβιβαστικά τέλη

Η επιτυχής έκβαση της άσκησης προσομοίωσης (stress tests) καθώς και η κεφαλαιουχική ενίσχυση αποτελούν για την Τράπεζα Κύπρου την «έξωθεν καλή μαρτυρία», δηλώνει στο ΚΥΠΕ ο Διευθύνων Σύμβουλος, John Patrick Hourican.

Είκοσι μήνες μετά από ένα αμφιλεγόμενο πακέτο οικονομικής στήριξης, και τη μετατροπή του 47,5% των ανασφάλιστων καταθέσεων σε μετοχές, η Τράπεζα Κύπρου ενίσχυσε την κεφαλαιουχική της βάση αντλώντας 1 δις ευρώ από διεθνείς θεσμικούς επενδυτές, περνώντας μάλιστα με κεφαλαιακό πλεόνασμα το πανευρωπαϊκό stress test που διενήργησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

"Θεωρώ ότι η Τράπεζα εξήλθε από την επικίνδυνη ζώνη», είπε σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ κ. Χούρικαν, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι "έχουμε πολλά ακόμη να κάνουμε για να διασφαλίσουμε την αξία και  σταθερότητα της Τράπεζας και κατ` επέκταση της Κύπρου. "

Ο κ. Hourican σημειώνει ότι η Τράπεζα, μαζί με άλλα δύο κυπριακά τραπεζικά ιδρύματα, έχει περάσει τα stress test με το ίδιο τρόπο, όπως και οι υπόλοιπες τράπεζες της ΕΕ, χωρίς οποιεσδήποτε χάρες ή εξαιρέσεις, προσθέτοντας ότι μετά την αύξηση κεφαλαίου κατά 1 δις ευρώ, η Τράπεζα Κύπρου, τοποθετείται ανάμεσα στις "καλύτερα κεφαλαιοποιημένες τράπεζες στην Ευρώπη με το Δείκτη Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 ( Common Equity Tier 1 ratio) να υπερβαίνει το 15%.”

Για τον  κ. Hourican, η αύξηση του κεφαλαίου, καθώς και η επιτυχής έκβαση των Stress Test, αποτελούν «την έξωθεν καλή μαρτυρία» που απαιτείται από τις κυπριακές επιχειρήσεις και καταθέτες για να επιστρέψουν στην τράπεζα και αποτελούν την ένδειξη που αναμένουν οι καταθέτες, οι οποίοι μετά τα γεγονότα του Μαρτίου 2013 έχουν αποσύρει τα χρήματά τους από τις τράπεζες και τα κράτησαν μακριά, κρυμμένα κάτω από στρώματα και μέσα σε ντουλάπια ", όπως είπε.

"Θα ήταν πολύ δύσκολο να εξυπηρετήσουμε πλήρως την οικονομία, δανείζοντας την ενώ την ίδια στιγμή να μην μας εμπιστεύονται με καταθέσεις τους», επεσήμανε.

Αλλαγή πολιτικής για ενίσχυση του δανεισμού

Ερωτηθείς για τα σχόλια που ακούγονται μετά τα αποτελέσματα των Stress Test ότι οι τράπεζες θα πρέπει να ξεκινήσουν να δανείζουν την οικονομία, ο κ. Hourican είπε ότι, ήδη η Τράπεζα Κύπρου  προσφέρει στεγαστικά δάνεια καθώς και δάνεια για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και για αγορά αυτοκινήτων. Σημείωσε όμως ότι "μια όχι τόσο ευχάριστη αλήθεια, είναι ότι σε περίοδο ύφεσης το ύψος του  δανεισμού μειώνεται , λόγω αβεβαιότητας και φόβου για το μέλλον, ενώ παρατηρείται δυστοκία στην επένδυση κεφαλαίων και μειώνεται γενικά η ζήτηση για δανεισμό από αξιόχρεους πελάτες".

«Θέλουμε να δανείζουμε, αλλά πρέπει να βοηθούμαστε και από τις ανάλογες νομοθετικές ρυθμίσεις», είπε, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στο ισχύον νομικό πλαίσιο σχετικά με τις εκποιήσεις, που είπε, "ενθαρρύνει την κακή συμπεριφορά."

Ο κ. Χούρικαν διασκέδασε τους φόβους ότι μετά την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου για τις εκποιήσεις και την ισχύ του από την 1η Ιανουαρίου οι τράπεζες θα αρχίσουν να κατάσχουν σπίτια και να τα πωλούν μέσω ιδιωτικών δημοπρασιών.

"Αν κάποιος έχει χάσει τη δουλειά του ή είναι ευάλωτος για οποιονδήποτε λόγο, έχουμε υποχρέωση προς την κοινωνία να συμπεριφερθούμε σωστά. Αλλά αν κάποιος έχει δανειστεί τεράστια ποσά και είναι ασυνεπής στις υποχρεώσεις του, τότε θα πρέπει να έχουμε τη δύναμη που θα μας παρέχει ο νόμος για να ανακτήσουμε τα χρήματα που δανείσαμε. Με την παρούσα νομοθεσία ενθαρρύνεται η κακή συμπεριφορά ".

Ο κ. Hourican είπε επίσης ότι "πιστεύει ακράδαντα» ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να μειώσει τα τέλη μεταβίβασης ακινήτων με συντελεστή κοντά στο μηδέν και να εφαρμόσει ένα πενταετές ή επταετές σχέδιο ευνοϊκής φορολόγησης των κερδών, ώστε να τονωθεί ο τομέας των επενδύσεων  που με την σειρά του θα βοηθήσει στην ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας.

Θα συνεχιστεί η πίεση στο δανειακό χαρτοφυλάκιο

Σε σχέση με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) που έφτασαν στο 50% του δανειακού χαρτοφυλακίου της Τράπεζας, ο κ. Χούρικαν παρουσιάζεται καθησυχαστικός, λέγοντας ότι η επιδείνωση των ΜΕΔ έχει ληφθεί υπόψη και στα stress test, τα οποία η τράπεζα πέρασε με κεφαλαιακό πλεόνασμα.

«Συνεπώς, πιστεύω ότι έχει ήδη ληφθεί υπόψη μια περαιτέρω επιδείνωση των ΜΕΔ», είπε, υπογραμμίζοντας όμως ότι υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν.

«Έχουμε ακόμη πολλά να κάνουμε για να διορθώσουμε τόσο τη θέση της χώρας όσο και της τράπεζας τη στιγμή που πέραν από το μισό ποσοστό των δάνειων της χώρας βρίσκονται σε καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών. Αυτό είναι μια απαράδεκτη οικονομική κατάσταση που πρέπει να διορθώσουμε μέσω καλών νομοθεσιών, καλών κανονισμών, καλής τραπεζικής πρακτικής και καλής συμπεριφοράς από πλευράς των δανειστών», συνέχισε.

Νέο Διοικητικό Συμβούλιο, νέο κεφάλαιο

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Hourican ανέφερε ότι η επικείμενη Γενική Συνέλευση κατά την οποία θα εκλεγεί το νέο Διοικητικό Συμβούλιο με «παγκοσμίου εκτοπίσματος» υποψηφίους, όπως ο Γιόζεφ Άκερμαν Άκερμαν, πρώην CEO της Deutsche Bank, θα αποτελέσει αφετηρία για το «επόμενο κεφάλαιο» για την ανάπτυξη της τράπεζας.

"Το σπουδαιότερο από όλα είναι η εμπιστοσύνη. Μπορούμε να μιλούμε χωρίς να κάνουμε τίποτε ή να αποδείξουμε στους επενδυτές, τους εργαζόμενους, τους μετόχους, την κοινωνία, τους πελάτες μας και τους δανειολήπτες μας ότι η Τράπεζα έχει αλλάξει πραγματικά. Τοποθετώντας ένα συμβούλιο παγκόσμιας εμβέλειας προσδοκούμε ότι θα έχουμε ένα ανάλογο αποτέλεσμα. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε μια Τράπεζα αναδιαρθρωμένη, που να λειτουργεί σωστά και να δημιουργεί αξία» πρόσθεσε.

Στη συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο κ. Hourican εξήρε τη δουλειά του απερχόμενου Διοικητικού Συμβουλίου χαρακτηρίζοντας την ως «καλή και αποτελεσματική", προσθέτοντας ότι το νέο Διοικητικό Συμβούλιο «είναι απλά το επόμενο κεφάλαιο ανάπτυξης της Τράπεζας».

Δεν ανησυχώ από το ύψος του ELA

Σε σχέση με την υψηλή έκτακτη ρευστότητα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που η τράπεζα φορτώθηκε μετά τα γεγονότα του Μαρτίου 2013, ο κ. Χούρικαν δηλώνει ότι ο ίδιος δεν ανησυχεί για τον ELA, ο οποίος πήρε μια μορφή μακροχρόνιας χρηματοδότησης για την τράπεζα, προσθέτοντας πως ήδη η Τράπεζα βρίσκεται μπροστά από τους στόχους του σχεδίου αναδιάρθρωσης σε αυτό το θέμα, χάριν και στην πώληση στοιχείων ενεργητικού που βρίσκονταν στο εξωτερικό.

«Έχουμε μειώσει τον ELA κατά 3,7 δις ευρώ από τον Απρίλιο του 2013, αλλά η μείωση του ELA πρέπει να αντικαθίσταται από μια άλλη πηγή χρηματοδότησης. Όταν πωλήσουμε περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό μπορούμε να μειώσουμε τον ELA χωρίς να επηρεάζουμε τις κυπριακές δραστηριότητες, αλλά θα έλθει η στιγμή όπου θα πρέπει να αντικαταστήσουμε τον ELA με μια άλλη μορφή χρηματοδότησης. Συνεπώς, το καθήκον μας είναι να βρούμε νέες καταθέσεις για να τον αντικαταστήσουμε και να ομαλοποιήσουμε τη χρηματοδοτική δομή της τράπεζας, είτε με ομόλογα, είτε με καλυμμένα ομόλογα, αξιόγραφα και  κεφάλαιο», είπε.

Όσον αφορά το επιχείρημα ότι το 1 δις ευρώ που προέκυψε από την αύξηση κεφαλαίου θα έπρεπε να διοχετευθεί στην οικονομία και όχι στην αποπληρωμή του ELA, o κ. CEO της Τράπεζας Κύπρου επεσήμανε πως η τράπεζα είχε και πριν την αύξηση κεφαλαίου ρευστά διαθέσιμα ενός δισεκατομμυρίου. «Το να έχεις ρευστά 2 δις ευρώ και υψηλό ELA θα είχε υψηλό κόστος και θα ήταν αχρείαστο», συμπλήρωσε.

«Όλοι δικαιούνται να έχουν τις απόψεις τους για το τι θα έπρεπε να γίνει, αλλά αποπληρώσαμε τον ELA γιατί με αυτό τον τρόπο διαχειριστήκαμε τη ρευστότητα μας και δεν έχει καμία σχέση με το πού διοχετεύουμε την προσπάθειά μας για σωστές δανειοδοτήσεις. Πάντα είχαμε την ικανότητα να παραχωρήσουμε δάνεια και το κεφάλαιο είναι αυτό που σου επιτρέπει να παραχωρείς δάνεια και όχι το ανεβοκατέβασμα του ELA», σημείωσε ο κ. Χούρικαν.

Στο ΧΑΚ τέλος του χρόνου και στο βάθος  LSE και Euronext

Παράλληλα, ο κ. Χούρικαν είπε ότι η μετοχή της Τράπεζας Κύπρου επιστρέφει στο πάτωμα του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου στο τέλος του χρόνου, προσθέτοντας όμως ότι η Τράπεζα εξετάζει το ενδεχόμενο ένταξης σε χρηματαγορές με μεγαλύτερη ρευστότητα.

Καθιστώντας σαφές ότι η Τράπεζα Κύπρου θα παραμείνει στο κυπριακό Χρηματιστήριο, ο κ. Χούρικαν επεσήμανε πως «θα πρέπει να εξετάσουμε κατά πόσον υπάρχουν καλύτερα χρηματιστήρια δεδομένου του μεγέθους της κεφαλαιακής μας βάσης, της τάξης των 3,5 δις, που αντιστοιχεί σε όλη ή σε μεγάλο μέρος της βιομηχανίας ταμείων αντισταθμισμένου κινδύνου της Κύπρου. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα έχουμε ρευστότητα στη μετοχή μας και ότι θα έχουμε πρόσβαση σε καλές δεξαμενές ρευστότητας».

«Ως εκ τούτου θα εξετάσουμε το κατά πόσον η Αθήνα παραμένει κατάλληλη για διαπραγμάτευση της μετοχής μας ή κατά πόσον θα πρέπει να κοιτάξουμε στο Euronext ή στο LSE, ως πιθανές αγορές για διαπραγμάτευση της μετοχής μας στο μέλλον. Αλλά, η αίσθησή μου είναι ότι το μέγεθος του συγκροτήματος δεν εξυπηρετείται καλά από τις σημερινές επιλογές των Χρηματιστηρίων», προσθέτει, σημειώνοντας ότι το θέμα αυτό θα είναι στα ζητήματα που θα εξετάσει το νέο Διοικητικό Συμβούλιο.

«Extend and Pretend»

Αναφορικά με τους μεγάλους δανειολήπτες, ο κ. Χούρικαν είπε ότι λόγω της απουσίας «δοντιών» στο υφιστάμενο πλαίσιο για τις εκποιήσεις, η τράπεζα είναι αναγκασμένη να εισέλθει σε βαθιές διαπραγματεύσεις με τους μεγάλους δανειολήπτες.

«Βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις με αριθμό δανειοληπτών και θα δείτε ότι κάποια ζητήματα θα καρποφορήσουν. Όπως γνωρίζετε, διορίσαμε διαχειριστή στην εταιρεία Aquasol . Είναι δύσκολο έργο αλλά αναμένω θετικές εξελίξεις στα ερχόμενα τρίμηνα», είπε.

Πάντως, ο κ. Χούρικαν έψεξε την παλαιότερη πρακτική του κυπριακού τραπεζικού συστήματος έναντι των μεγάλων επιχειρήσεων την οποία συνόψισε με τη φράση «επέκτεινε και προσποιήσου (extend and pretend)», δηλαδή την πρακτική οι τράπεζες να παρατείνουν δάνεια προς μια επιχείρηση με την ελπίδα ότι αυτή θα γύριζε σε κερδοφορία και θα εξυπηρετούσε τα δάνειά της.

«Το πρόβλημα με μια οικονομία στην οποία οι τιμές των ακινήτων μειώνονται για έξι χρόνια και έχεις ένα επιπρόσθετο κόστος φορολογίας 8% για μια αγορά ακινήτου, τότε αυτό δεν θα δουλέψει ποτέ», κατέληξε.

Να συνεχίσουμε τον «πόλεμο»

Τέλος, ο Ιρλανδός τραπεζίτης επεσήμανε πως, ως μια μικρή και ανοικτή οικονομία, η Κύπρος μπορεί να γυρίσει γρήγορα προς την ανάπτυξη, φτάνει να γίνουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.

«Υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει. Δεν πρέπει να κηρύξουμε εκεχειρία, άλλα πρέπει να συνεχίσουμε τον πόλεμο σε όλες τις πτυχές της οικονομίας, το πλαίσιο για τις εκποιήσεις, την ανεργία. Όλα αυτά πρέπει να εκσυγχρονιστούν για να δημιουργήσουμε ευημερία για τις επόμενες γενιές», κατέληξε.