Ακίνητα: Κι όμως κάτι κινείται

Οι αριθμοί δείχνουν πως οι πωλήσεις ακινήτων κινούνται καλύτερα το 2014 σε σχέση με το 2013. Πολύ καλύτερα αφού το 2013 ως βάση είναι πολύ χαμηλό. Σε σχέση με το 2012, για παράδειγμα, παρατηρείται σημαντική μείωση. 
Εκτός από τις πωλήσεις, ότι άλλο σχετίζεται με τον τομέα εξακολουθεί α είναι σε πτωτική πορεία. Άδειες οικοδομής, πωλήσεις τσιμέντου, αλλά και οι αξίες αγοράς, ενοικίασης. 

Παράλληλα, σημαντικό μέρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων αφορά οικιστικά δάνεια αλλά και τον τομέα ανάπτυξης γης και εργολαβιών. Υπερπροσφορά, υψηλή ανεργία και έλλειψη ρευστότητας στην αγορά ακόμα και η μείωση απολαβών στον ιδιωτικό τομέα αλλά και σε δημόσιους και τραπεζικούς είναι οι βασικοί παράγοντες που συνέβαλαν στα νέα δεδομένα. 

Από την άλλη, στη - μετά Eurogroup - εποχή σημειώνονται σημαντικές πράξεις στον τομέα οι οποίες χρηματοδοτούνται από ξένα κεφάλαια πολλά εκ των οποίων βρέθηκαν δεσμευμένα στο κυπριακό χρηματοπιστωτικό σύστημα λόγω των περιοριστικών μέτρων που εισήχθησαν. Από την πώληση μεριδίου στα πεντάστερα ξενοδοχεία της Λεμεσού Amathus και Le Meridien μέχρι την αγορά του κτιρίου President από την Wargaming οι επενδύσεις σε τομείς σχετικούς με τον τουρισμό και γραφειακούς χώρους έδωσαν κάποιες ενέσεις στην αγορά. 

Άλλες σημαντικές πράξεις της τελευταίας περιόδου αφορούν το ξενοδοχείο Alexander the Great της Kanika αλλά και το Kanika International Business Centre τα οποία πωλήθηκαν σε εταιρείες ρωσικών συμφερόντων. Δύο πράξεις πέραν των 10εκ. συνολικά έκανε η Cyfield με Βέλγους ενώ και η πρεσβεία του Κουβέιτ αγόρασε το κτίριο όπου στεγάζεται για περίπου 5εκ. ευρώ.

Στη Λάρνακα και συγκεκριμένα στο παραλιακό μέτωπο των Φοινικούδων Ρώσοι αγόρασαν τη γη όπου προοριζόταν να δημιουργηθεί το έργο Κίμων έναντι 24εκ. ευρώ. Πληροφορίες από τη αγορά αναφέρουν πως εργοληπτική εταιρεία είναι κοντά στο να πωλήσει μεγάλη έκταση γης στη Λευκωσία στην οποία ανέπτυξε μεγάλο κτίριο το οποίο ενοικιάζει πολυεθνική εταιρεία. Στη Λεμεσό, η Τράπεζα Κύπρου είναι κοντά στην πώληση του εμπορικού κέντρου Ορφανίδης ενώ και το ξενοδοχειακό συγκρότημα Κέρμια στην Αγία Νάπα είναι πολύ κοντά σε τελικό αγοραστή από αραβική χώρα. Πολύ κοντά σε κατάληξη είναι και η πώληση του Aphrodite Hills.

Η κάθοδος εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας δίνει περαιτέρω ανάσες στην αγορά γραφειακών χώρων αλλά και αποθηκών ενώ παράλληλα αυξήθηκε η ζήτηση από ξένους για ενοικίαση αλλά και αγορά πολυτελών ακινήτων σε Λευκωσία και Λεμεσό. Αντίθετα η μείωση της αγοραστικής δύναμης των Κυπρίων τα τελευταία χρόνια, δημιούργησε την τάση ενοικίασης μικρότερων ακινήτων για στέγαση το κόστος των οποίων καλύπτεται από το λαμβανόμενο ενοίκιο της προηγούμενης κατοικίας.

Σύμφωνα με την έκθεση Cyprus Real Estate Market της KPMG αποφάσεις της κυβέρνησης όπως η δημιουργία καζίνο, η συμφωνία με την βρετανική κυβέρνηση για αναπτύξεις εντός των βρετανικών βάσεων, η συμφωνία για ανοικτούς αιθέρες με τη Ρωσία αλλά και ενδεχόμενη ανάπτυξη του τεχνολογικού πάρκου μπορούν να συνδράμουν περαιτέρω στην βελτίωση ου τομέα. Καταγράφει επίσης τα κίνητρα που δόθηκαν για πολιτογραφήσεις και άδειες παραμονής. 
Η KPMG θεωρεί τα ψηλά επιτόκια ένα από τους ανασταλτικούς παράγοντες για τον τομέα των ακινήτων ωστόσο δεν αναμένει σύντομα μείωσή τους παρά μόνο μεσοπρόθεσμα ακόμα και μακροπρόθεσμα αφού σταθεροποιηθεί η οικονομία. 

Σύμφωνα με στοιχεία που επεξεργάστηκε η Resolute Asset Management για το δεύτερο τρίμηνο του 2014, οι πράξεις με αγοραστές Κύπριους αυξήθηκαν κατά 81% σε σχέση με την αντίστοιχη «νεκρή» περίοδο του 2013. Για την ίδια περίοδο, οι αγορές από ξένους, που αντιστοιχούν στο 28% των συνολικών πράξεων, αυξήθηκαν 33%. Χαρακτηριστικό είναι πως στη Λευκωσία το δεύτερο τρίμηνο καταγράφηκε αύξηση 438% στις αγορές από ξένους σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013 όταν κατατέθηκαν στα Κτηματολογικά γραφεία μόλις οκτώ πωλητήρια έγγραφα.  

Η Resolute, θεωρεί πάντως πως υπάρχει περιθώριο περαιτέρω μείωσης των τιμών των ακινήτων, αφού οι αποδόσεις σε σχέση με άλλες χώρες είναι πολύ χαμηλές, ειδικά στην περίπτωση σπιτιών όπου είναι μόλις στο 1.9%. 
Η επικείμενη ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, η εφαρμογή της νομοθεσίας για τις εκποιήσεις, κάποιες νέες ξένες επενδύσεις που είναι στα σκαριά δημιουργούν προσδοκίες πως εντός του 2015 θα αρχίσει να κλείνει σταδιακά ο φαύλος κύκλος στον οποίο βρίσκεται ο τομέας τα τελευταία χρόνια. Όπως παραδέχονται άτομα της αγοράς, στόχος δεν είναι η επιστροφή σε επίπεδα 2006-2007, αλλά σε μία σταθερή και λογική πορεία τόσο από πλευράς πωλήσεων όσο και από πλευράς τιμών. Η βελτίωση, έστω και μικρή, του σχετικού δείκτη εμπιστοσύνης για τον τομέα των κατασκευών που εκδίδει η ΕΕ, η μείωση του ρυθμού πτώσης των τιμών και οι μεγάλες πράξεις που καταγράφονται αποτελούν θετικές ενδείξεις. Την Πέμπτη, η Eurostat ανακοίνωσε πως οι τιμές των οικιστικών ακινήτων το δεύτερο τρίμηνο παρουσίασαν άνοδο 1.5% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Ενώ σε ετήσια βάση η μείωση περιορίστηκε σε 1.5% το δεύτερο τρίμηνο σε σχέση με 6.9 το πρώτο τρίμηνο. 

Πληροφορίες από:
InBusinessNews
Cyprus Real Estate Market - KPMG
Cyprus Real Estate Market Q2 2014 UPDATE - Resolute Asset Management 
Eurostat