Arbitrators: Η Κυβέρνηση μας αγνοεί
09:09 - 08 Ιανουαρίου 2014
Σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη και χωρίς να λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι σχετικές οδηγίες της ΕΕ, που προωθούν την εξωδικαστηριακή - εναλλακτική επίλυση διαφορών, τα τελευταία χρόνια ο θεσμός στην Κύπρο υποβαθμίζεται, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του Chartered Institute of Arbitrators - Cyprus Branch, Αντρέα Δημητρίου.
Η κεντρική επιτροπή αλλαγών και απαιτήσεων και οι τεχνικές υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας - που είναι από τους μεγαλύτερους φορείς ανάθεσης έργων του δημοσίου στον κατασκευαστικό τομέα - αφαίρεσαν από τα συμβόλαιά τους, σύμφωνα με τον κ. Δημητρίου, τις πρόνοιες για παραπομπή υποθέσεων με εργολάβους σε διαιτησία για επίλυση διαφορών που έχουν, όταν εκτελούν δημόσιες συμβάσεις.
«Ως αποτέλεσμα, οι διάδικοι αναγκάζονται να καταφεύγουν στα δικαστήρια, η διαδικασία να αρχίζει με καθυστέρηση τριών η τεσσάρων ετών, για να καταλήξει τελικά ο δικαστής να τους προτρέψει να αποταθούν σε κάποιο πιο ειδικό, για να λύσει τη μεταξύ τους διαφορά», σημειώνει. Και προσθέτει: «Από τα κατασκευαστικά συμβόλαια του δημοσίου η πρόνοια για παραπομπή σε διαιτησία υπήρχε, αλλά αφαιρέθηκε τα τελευταία δύο χρόνια. Δυστυχώς, στο δημόσιο τομέα επικρατεί η άποψη ότι το κράτος πάντα χάνει σε διαιτησίες και η εύκολη λύση είναι να πουν πως οι διαιτητές δεν είναι έντιμοι! Η αλήθεια είναι ότι ιστορικά το κράτος χάνει σε αρκετές διαιτησίες, όπως σε κάθε άλλη πρόκληση που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια, λόγω έλλειψης προετοιμασίας, κατάρτισης, εργατικότητας και ετοιμότητας για ανάληψη ευθύνης. Θεωρούμε τη συγκεκριμένη στάση προσβλητική και πλήρως ατεκμηρίωτη τόσο για το σύνδεσμο όσο και για το σύνολο των διαιτητών».
Ο κ. Δημητρίου επισημαίνει ότι η Κυβέρνηση, επιτέλους, θα πρέπει να διορθώσει τα του οίκου της, ώστε να μπορούν να διεξάγονται διαιτησίες στην Κύπρο, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Στον ιδιωτικό τομέα και κυρίως σε σχέση με ασφαλιστικά συμβόλαια διεξάγονται αρκετές διαιτησίες με επιτυχία και χωρίς αιχμές κατά των διαιτητών. Επίσης, ο συνεργατισμός διεξάγει δεκάδες διαιτησίες με δανειολήπτες κάθε χρόνο. Η απόφαση του διαιτητή εγγράφεται στο δικαστήριο και αντιμετωπίζεται σαν δικαστική. «Η συγκεκριμένη πρακτική θα μπορούσε να βοηθήσει και αντίστοιχες περιπτώσεις των εμπορικών τραπεζών. Προς αυτή την κατεύθυνση στρέφεται σχετική πρόνοια του Μνημονίου και πρόσφατη εγκύκλιος της Κεντρικής Τράπεζας προς τις εμπορικές τράπεζες», σημειώνει ο ίδιος.
Για το ενδεχόμενο να καταστεί η Κύπρος διεθνές κέντρο διαιτησίας, ο κ. Δημητρίου επισημαίνει πως ο στόχος υπάρχει από τη θέσπιση του Ν 101 (Ι) / 1987, που αφορά σε διεθνείς διαιτησίες και από την υιοθέτηση του νόμου της Uncitral. Μέχρι σήμερα, όμως, η προσπάθεια αυτή δεν καρποφόρησε, παρά το ότι τα τελευταίως υπάρχει έκρηξη σε διαιτησίες με κυπριακές εταιρείες ρωσικών συμφερόντων, που διεξάγονται σε άλλα κέντρα διαιτησίας, όπως το Λονδίνο.
Ο κ. Δημητρίου εξηγεί ότι μία τέτοια κίνηση χρειάζεται και την ανάλογη κυβερνητική στήριξη. «Τέτοιου είδους μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί χρειάζονται εγκαταστάσεις και προσωπικό κι αυτό δεν μπορεί να γίνει αποκλειστικά από τον ιδιωτικό τομέα». Την ίδια στιγμή, σημειώνει, από τη στιγμή που για τα μεγαλύτερα έργα του δημόσιου δεν υπάρχει ο όρος για διαιτησία, τότε πώς μπορούμε να αναμένουμε ότι η χώρα θα καταστεί κέντρο διαιτησιών. Και καταλήγει λέγοντας πως «ούτε καν στα συμβόλαια των ημικρατικών με εταιρείες από το εξωτερικό, στις πλείστες περιπτώσεις δεν υπάρχει πρόνοια για διαιτησία, στην Κύπρο. Από τη στιγμή, λοιπόν, που στα ανώτερα δώματα της Κυβέρνησης υπάρχει δυσπιστία, δεν μπορούμε να αναμένουμε κάτι περισσότερο».
Chartered Institute of Arbitrators
Το κυπριακό παράρτημα του Chartered Institute of Arbitrators δημιουργήθηκε το 1995 και λειτουργεί υπό την αιγίδα του Chartered Institute of Arbitrators του Λονδίνου. Είναι ο μόνος φορέας που εκδίδει, μετά από εκπαίδευση και εξετάσεις, διεθνώς αναγνωρισμένα πτυχία και έχει τρεις βαθμίδες διαιτητών: Member, fellow και chartered arbitrator. Σε παγκόσμιο επίπεδο ο οργανισμός απαριθμεί 11.000 μέλη σε 100 χώρες.
Το κυπριακό παράρτημα έχει, περίπου, 70 καταρτισμένα μέλη από διάφορους κλάδους, όπως, πολιτικούς μηχανικούς, επιμετρητές ποσοτήτων και άλλους, αρκετοί εκ των οποίων έχουν νομική κατάρτιση. Ανάμεσά τους και δικηγόροι της Δημοκρατίας. Προσφέρει εκπαιδευτικά και επαγγελματικά σεμινάρια είτε μόνο του είτε σε συνεργασία με άλλους φορείς.
Περισσότερα για το σύνδεσμο, πληροφορίες και άρθρα για την εναλλακτική επίλυση διαφορών μπορεί κανείς να βρει στην ιστοσελίδα: www.ciarb.org/cyprus/