Το Σύστημα και η Απονομή της Δικαιοσύνης

Λόγο της οικονομικής κρίσης και οι αδικίες που συνεπάγονται με αυτή, η απονομή της δικαιοσύνης επανέρχεται έντονα στο προσκήνιο. Κατά καιρούς εχω ασχοληθεί με το επίπεδο απονομής της δικαιοσύνης τόσον στα δικαστήρια όσον και σε διαιτησίες και επειδή θεωρώ ότι το θέμα είναι πολύ σοβαρό και η απονομή της δικαιοσύνης έχει φτάσει οριακά στο χαμηλότερο επίπεδο, σε βαθμό που πολύ να επιλέγουν επίλυση των διαφορών τους εκτός δικαστηρίων, με αναμφίβολη διαδικασία και προφανώς πολλάκις εκτός του νόμου, επιβάλλεται το παρόν σύστημα απονομής της δικαιοσύνης να αλλάξει και σε αυτό το θέμα φέρει μεγάλη ευθύνη η νομική οικογένεια και σε επέκταση οι δικηγορικοί σύλλογοι. Ως εκ τούτου τον παρόν άρθρο εντάσσεται σε αυτήν την προσπάθεια ως καλόπιστη κριτική για το καλόν της δικαιοσύνης ευρύτερα.

Επιβάλλεται πλέον για όλους τους επαγγελματίες, είτε αυτοί είναι δικηγόροι, είτε αρχιτέκτονες, είτε μηχανικοί, να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ιατρικής Οικογένειας.

Είναι κοινά αποδεκτό πλέον στην ιατρική, ότι υπάρχει διάκριση μεταξύ τους γενικούς ιατρούς (παθολόγους, general practitioners) και ειδικούς (specialists). Είναι πλέον αδύνατο κάποιος να εμπιστευτεί τον γενικό γιατρό (παθολόγο) ή τον οικογενειακό ιατρό όπως καλύτερα έγιναν γνωστοί, σε μιαν σοβαρή χειρουργική επέμβαση ή σε μια εξειδικευμένη διάγνωση. Εντούτοις δεν είναι πριν πολλά χρόνια που οι γενικοί παθολόγοι ή οικογενειακοί ιατροί ( generalpractitioners) ανελάμβανα την ευθύνη ή τον ρόλο του χειρούργου ή του ειδικού σε εξειδικευμένες διαγνώσεις.

Τέτοιοι καιροί έχουν πλέον παρέλθει, διότι το κοινό γενικότερα και ο ιατρικός κόσμος, έχει αποφασίσει ότι θα πρέπει να κατατάξει τους ιατρούς σε ιδιοκτήτες. Ο πιο πάνω παραλληλισμός είναι για να γίνει κατανοητό ότι επιβάλλεται πλέον να γίνουν τέτοιες διατάξεις/τομές και σε άλλες επαγγελματικές οικογένειες, όπως Νομικούς ,Αρχιτέκτονες/Μηχανικούς και άλλους.

Ο οικογενειακός ή προσωπικός δικηγόρος θεωρείτο κάποτε ικανός να διεξάγει όλων των ειδών δικαστικές υποθέσεις, αλλά είναι πλέον εκτός πρακτικής και δεν έχει την απαραίτητη κατάρτιση για να επιβιώσει στον ανταγωνισμό ή στην ραγδαία και δύσκολη σύγχρονη εξέλιξη της απονομής της δικαιοσύνης.

Φαίνεται ή λέγεται συχνά, κυρίως σε προοδευμένες χώρες, ότι πολλοί από τους καλύτερους δικηγόρους έχουν αποσυρθεί από την μάχιμη πρακτική του Δικαστηρίου επειδή αλλάζει ή έχει αλλάξει η φύση τον επίδικων θεμάτων. Αυτή η αλλαγή που πραγματοποιείται είναι σε τέτοιο βαθμό, που σε ορισμένες χώρες, οι πιο σημαντικές εμπορικές υποθέσεις σπάνια καταλήγουν σε απόφαση του Δικαστηρίου. Οι εμπορευόμενοι προτιμούν να συμβιβαστούν με την άλλη πλευρά, ή να αποσβέσουν τις απώλειες τους, αντί να τεθούν σε αντιδικία που θα πρέπει να παραμείνει ανενεργός ενώπιον των δικαστηρίων για αρκετά χρόνια εν αναμονή της σειράς τους για ακρόαση στα υπερπλήρεις ημερολόγια των Δικαστηρίων, αυτό ένα σύνηθες φαινόμενο και στα Κυπριακέ δικαστήρια.

Αυτή η συμφόρηση δεν οφείλεται εξ ολοκλήρου στην έλλειψη δικαστών, (που υπάρχει), ή ότι δεν είναι ικανοί και εργατικοί, (που μερικώς είναι πραγματικότητα ), αλλά θεωρώ ότι σε μεγάλο βαθμό οφείλεται σε σφάλμα του συστήματος, διότι σε όλα τα κυπριακά δικαστήρια επιτρέπεται οποιοσδήποτε δικηγόρος, δεόντως εγγεγραμμένος ως μέλος του δικηγορικού συλλόγου( ένα χρόνο μετά που θα μαθητεύσει ως ασκούμενος), να εμφανίζεται στο ανώτατα δικαστήριο ή ανώτατα δικαστήρια. Στη Κύπρο δεν αναγνωρίζεται καμία διάκριση μεταξύ barrister και solicitor, και θεωρούνται όλοι δικηγόροι και barrister με την σειρά. Κάποιος θα πρέπει να εξετάσει τις στατιστικές του Ανωτάτου Δικαστηρίου για να πιστή ότι, εφόσον οι χιλιάδες εγγεγραμμένοι δικηγόροι στη Κύπρο τείνουν να επωφεληθούν από το προνόμιο που τους παρέχει το σύστημα να εμφανίζονται στο Δικαστήριο και να αντιπροσωπεύουν τους πελάτες τους, τότε η μεγάλη πλειοψηφία των εμφανίσεων διενεργείται φτωχά και αναποτελεσματικά και πιο ουσιαστικά χάνεται πολύς πολύτιμος χρόνος, προφανώς εις βάρος της δικαιοσύνης.

Επειδή δεν φαίνεται να λαμβάνοντα οποιεσδήποτε πρωτοβουλίες από αυτούς που θα έπρεπε να πάρουν ώστε να αλλάξουν αυτό το απαράδεκτο σύστημα, φαίνεται ότι αυτό εκ των πραγμάτων θα αλλάξει όταν το κοινό ευρύτερα αντιληφτεί και συνειδητοποιήσει τους κινδύνους που δημιουργούνται με το να εμπιστεύεται τις υποθέσεις τους σε αυτό που αποκαλείται δικηγόρος του γραφείου "office δικηγόροι" με ελάχιστη ή καμία εμπειρία στο Δικαστήριο.

Όταν το κοινό ευρύτερα αντιληφτεί ότι ένας ικανός δικηγόρος είναι αυτός που έχει την πείρα και ικανότητα να τον αντιπροσωπεύει στα δικαστήρια, που ενημερώνεται και επικουρούνται από πεπειραμένους δικηγόρους(attorneys), τότε όταν αυτό προκύψει τα βεβαρημένα ημερολόγια των δικαστηρίων θα αποσυμφορηθούν. Σε τέτοια περίπτωση ένα από τα κύρια μειονεκτήματα του σημερινού συστήματος θα επιλυθεί. Οι αποφάσεις θα διεκπεραιώνονται σε εύλογο χρονικό πλαίσιο, οι εμπορευόμενου θα επιστρέψουν πίσω στην δικαιοσύνη, θα αντιπροσωπεύονται από ικανούς δικηγόρους γρήγορα και εποικοδομητικά.