Φορολογική Αμνηστία ή Φορολογική Αμνησία;

Το ζήτημα της “φορολογικής αμνηστίας” είναι ένα θέμα που συζητήθηκε έντονα και που θα απασχολήσει τον τύπο αλλά και την κοινή γνώμη στις εβδομάδες που θα ακολουθήσουν.  Ο λόγος όμως, για τον οποίον η φορολογική αμνηστία αποτελεί θέμα συζήτησης (και συχνά αντιπαράθεσης, άλλωστε στην Κύπρο ζούμε), τόσο μεταξύ τεχνοκρατών στα τηλεοπτικά παράθυρα όσο και στο πιο ανθρώπινο και καθημερινό επίπεδο, αυτό μεταξύ φίλων και ηλιοκαμένων “επαϊόντων” στις παραλίες, εύκολα μπορεί να γίνει κατανοητός, αφού η όλη φιλοσοφία που διέπει το εγχείρημα της φορολογικής αμνηστίας αποσκοπεί στο να εξασφαλίσει πλήρη ασυλία από τυχόν ποινική δίωξη στους φοροφυγάδες, προσφέροντας τους την ευκαιρία να δηλώσουν και κατ’ επέκταση να “νομιμοποιήσουν” εισοδήματα και αγαθά τα οποία απόκρυψαν από τις Φορολογικές Αρχές, με πολύ πιο ευνοϊκούς φορολογικούς συντελεστές, απ’ ότι οι υπόλοιποι νομοταγείς φορολογούμενοι.

Δεν χρειάζεται να ανατρέξουμε στο μακρινό παρελθόν για να δούμε ότι φορολογική αμνηστία είχε γίνει και το 2004-05.  Ο σκοπός της αμνήστευσης κεφαλαίων το 2005 ήταν πολύ διαφορετικός από την αμνήστευση που επιχειρείται σήμερα, αφού προτεραιότητα τότε ήταν η τόνωση των δημόσιων ταμείων προσφέροντας την ευκαιρία σε κεφάλαια που είχαν διαφυγή φορολογίας μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του 2002, να “νομιμοποιηθούν” πληρώνοντας ένα οριζόντιο φορολογικό συντελεστή της τάξεως του 5% και χωρίς να οφείλονται (ή να ζητούνται) οποιεσδήποτε άλλες διευκρινίσεις για τα αμνηστευμένα κεφάλαια.

Δυστυχώς, όμως από το 2005 μέχρι το 2013 (βλέπε Μάρτιο) πολλά έχουν αλλάξει με την οικονομική κρίση να μην μας αφήνει τελικά αλώβητους.  Αν συγκρίνουμε την οικονομική ευρωστία της Κύπρου του 2005 και της Κύπρου του 2013, τότε με βεβαιότητα μπορούμε να συμπεράνουμε ότι μιλούμε για εντελώς διαφορετικά οικονομικά μεγέθη και συνθήκες.

Μέσα από αυτό ακριβώς το διαφορετικό πρίσμα, θα πρέπει να δούμε και να κρίνουμε την προσπάθεια της παρούσας κυβέρνησης.  Αν ο σκοπός της σημερινής αμνηστίας ήταν ο ίδιος με αυτόν της αμνηστίας του 2005, τότε είμαι σίγουρος ότι η πρόταση αυτή δεν θα έβρισκε πρόσφορο έδαφος και υποστηρικτές πέραν αυτών που σκόπιμα αποκρύπτουν εισοδήματα και που θα την υποστήριζαν προς εξυπηρέτηση και μόνο του προσωπικού συμφέροντος και ενάντια σε κάθε αρχή δικαίου και κοινωνικής συνοχής.

Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ της αμνηστίας του 2005 και αυτής που επιχειρείται σήμερα, έγκειται στο γεγονός ότι αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση, τα χρήματα που θα αμνηστευθούν να επαναπατριστούν με σκοπό να κατατεθούν ή να επενδυθούν στην Κύπρο.  

Η ανάγκη της σημερινής αμνηστίας και ο σκοπός που πρωτίστως καλείται να εξυπηρετήσει, είναι αναντίρρητα, το αποτέλεσμα της τραγικής οικονομικής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η κυπριακή οικονομία, μετά τα γνωστά γεγονότα των αποφάσεων του Εurogroup και η αδήριτη ανάγκη προσέλκυσης ξένων επενδύσεων και ενίσχυσης της (ανύπαρκτης σήμερα) ρευστότητας.

Παρόμοιας μορφής μέτρα έχουν υιοθετηθεί και από άλλες χώρες με μνημόνιο ή υπό μνημονιακή επιτήρηση, όπως η Ιταλία το 2003, η Πορτογαλία (το 2005 και το 2010), η Ελλάδα το 2010 και η Ισπανία το 2012.

Απαράβατη προϋπόθεση για την επιτυχία της φορολογικής αμνηστίας που επιχειρείται, είναι ο άρρηκτος συνδυασμός του άμεσου επαναπατρισμού των κεφαλαίων με την απόλυτα στοχευόμενη διοχέτευση τους προς (1) την υλοποίηση άμεσων και μετρήσιμων επενδύσεων που τόσο πολύ χρειάζεται η κυπριακή οικονομία, (2) την εξόφληση υποχρεώσεων και μακροχρόνιων καταθέσεων προς τα τραπεζικά ιδρύματα μας τα οποία έχουν χάσει προ πολλού το τεκμήριο της έξωθεν καλής μαρτυρίας, (3) την αγορά κρατικών ομολόγων τα οποία βρίσκονται αγκυροβολημένα στην κατηγορία «σκουπίδια» εδώ και χρόνια, καθώς και (4) οποιανδήποτε άλλη επένδυση στην Κύπρο η οποία κατά τεκμήριο θα βοηθήσει στην επανεκκίνηση της οικονομίας (πχ στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης).

Απαραίτητο συστατικό και μαγιά της επιτυχίας για το εγχείρημα αυτό, αποτελεί η χωρίς εξαιρέσεις, καθολική εφαρμογή των όρων και προϋποθέσεων όπως έχουν εξαγγελθεί ούτως ώστε να ικανοποιηθεί στον ύψιστο βαθμό το λαϊκό αίσθημα και η ολοένα αυξανόμενη (πολύ δικαιολογημένα) δυσπιστία προς το πολιτικό και πολιτειακό σύστημα του τόπου, ότι πάνω απ’ όλα προέχει το συμφέρον και η σωτηρία της οικονομίας της Κύπρου και όχι των διαφόρων μεγαλόσχημων που αφού κατέφεραν να φοροδιαφύγουν, επιβραβεύονται με αμνήστευση αντί να καταλήξουν πίσω από τα σίδερα.