Η ανάγκη για άμεση μείωση της ανεργίας

Το μεγαλύτερο πρόβλημα της Κύπρου είναι η ανεργία που βρίσκεται στο άνω του 16% (Ιούνιος, 2013), και ειδικότερα εκείνη των νέων (κάτω των 30 ετών) που σε ορισμένες περιοχές (βλέπε Πάφο και Αμμόχωστο) πλησιάζει το 45-50%.

Η Κύπρος επωμίζεται την επιδείνωση των συνθηκών του φαύλου κύκλου ‘λιτότητα - ύφεση - αποπληρωμή βοήθειας’, με αποτέλεσμα η ανεργία να αυξάνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς.  Οι δυσμενείς εξελίξεις στην αγορά εργασίας, με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό την αύξηση της ανεργίας των νέων, σηματοδοτούν τη μετεξέλιξη της ανεργίας σε κοινωνικό πρόβλημα. H αρνητική εξέλιξη αυτή σημαίνει περιορισμένη απορρόφηση του αποθέματος της ανεργίας/ ανέργων που θα συσσωρευτεί λόγω της παρατεταμένης ύφεσης κατά το 2013-2015, με αποτέλεσμα να απαιτηθούν αρκετά χρόνια για να μειωθεί.

Η οικονομική και ψυχολογική πίεση που ασκείται στον άνεργο (οποιασδήποτε ηλικίας) από την κοινωνία και συγκεκριμένα από τις ίδιες τις ανάγκες της ζωής στις οποίες αδυνατεί να ανταπεξέλθει είναι τεράστια (π.χ. οικογένειες που δεν θα σχηματιστούν ποτέ, παιδιά που δεν θα γεννηθούν γιατί οι γονείς είναι άνεργοι, πτυχία που ποτέ δεν θα τελειώσουν, ανασφάλιστοι άνεργοι και τα παιδιά τους, κτλ). Όμως, εξίσου σημαντική ζημιά υπόκειται η κοινωνία και ο εργαζόμενος πληθυσμούς, όπου ουσιαστικά ‘χρηματοδοτεί’ την απώλεια εργασίας/ανεργία μέσω απεργιακών επιδομάτων από φορολογίες. Το γεγονός ότι καθημερινά χάνονται στη Κύπρο περισσότερα από 50 χιλιάδες οκτάωρα εργασίας είναι ίσως το μεγαλύτερο έλλειμμα που θα μπορούσε να υποστεί η οικονομία μας.

Η λύση της ανεργίας είναι κυρίως πολιτική υπόθεση.

Η μείωση της ανεργίας δεν εξαρτάται μόνο από τις μεγάλες διεθνής επενδύσεις, αλλά και από την βελτίωση των συνθηκών υπό τις οποίες μια μικρομεσαία επιχείρηση μπορεί να προσλάβει έστω και έναν άνεργο. Αν κάθε μικρομεσαία επιχείρηση ‘διευκολυνθεί’ να προσλάβει ένα άνεργο, τότε η ανεργία στους νέους πιθανότατα να μειωθεί σημαντικά. Αυτό φυσικά θα έχει κόστος στις εισπράξεις του κράτους από φόρους, διότι για να μπορέσουν σήμερα οι μικρομεσαίοι να προσλάβουν νέους εργαζόμενους πρέπει να δοθούν φορολογικά κίνητρα, ώστε να μπορέσουν όχι μόνο να προσλάβουν νέους εργαζόμενους, αλλά και να πληρώνουν εγκαίρως τους υφιστάμενους εργαζόμενους και να διατηρήσουν τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας.

Η Κυπριακή κυβέρνηση σωστά έχει εξαγγείλει ένα έκτακτο σχέδιο παροχής κινήτρων για την εργοδότηση των μακροχρόνια ανέργων και των νέων όπου έχει τεθεί σε εφαρμογή από τον Μάιο 2012. Επίσης, η κυβέρνηση έχει παραχώρηση αυξημένη έκπτωση κατά 25% στις μισθολογικές δαπάνες από το φορολογητέο εισόδημα όταν υπάρχει εργοδότηση επιπρόσθετου ατόμου. Μέσα στα νέα μέτρα τόνωσης της οικονομίας τάσσετε και το διάταγμα που εξέδωσε η Υπουργός Εργασίας με το οποίο κηρύσσεται όλη η Κύπρος ως ‘τουριστική περιοχή’ σε ότι αφορά το ωράριο λειτουργίας καταστημάτων.

Μέτρα σαν και αυτά μπορούν να βοηθήσουν αισθητά την οικονομία μόνο εάν οι επιχειρήσεις έχουν/βρουν τα ρευστά διαθέσιμα και τον απαραίτητο όγκο εργασιών για να μπορούν να προσλάβουν και συνεπακόλουθα να πληρώνουν εγκαίρως τους νέους εργαζόμενους. Κάθε ‘μείωση’ (ή χαλάρωση) της φορολόγησης θα αφήσει περισσότερο διαθέσιμο εισόδημα στις επιχειρήσεις για επενδύσεις, και τους πολίτες για κατανάλωση. Κάθε αύξηση στις επενδύσεις και την κατανάλωση θα γεννήσει νέες θέσεις εργασίας, και θα ανακόψει την απώλεια των υφιστάμενων θέσεων εργασίας.

Η κάθε πολιτική ενέργεια, θα πρέπει να αξιολογείται με βάση τη συνεισφορά της στη δημιουργία ή ‘καταστροφή’ θέσεων εργασίας. Η κυβέρνηση μπορεί να δημιουργήσει εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας σε σύντομο χρόνο, βελτιώνοντας το νομοθετικό περιβάλλον, δίνοντας έναυσμα στην τουριστική και κατασκευαστική βιομηχανία και τα πολλά επαγγέλματα που ζουν από αυτές. Επίσης, το κράτος θα πρέπει να αναλάβει άμεσα πολιτικές για την απασχόληση ανέργων που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. ‘Μελέτες’ από διαφόρους φορείς (βλέπε ΑΝΑΔ) για την δημιουργία πέραν των 5.000 θέσεων εργασίας από την αξιοποίηση των κοιτασμάτων του φυσικού αερίου είναι μεν σημαντικές αλλά αυτές αποβλέπουν στην απορρόφηση ανέργων σε  μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Επιπρόσθετες διορθωτικές και μεταρρυθμιστικές αλλαγές πρέπει να γίνουν άμεσα γιατί το κράτος αιμορραγεί από την συνεχιζόμενη αύξηση της ανεργίας.

Απαιτείται υλοποίηση πολιτικών ουσιαστικής και αποτελεσματικής αντιμετώπισης της ανεργίας δημιουργώντας άμεσα ένα  νέο αναπτυξιακού πρόγραμμα (π.χ. παραγωγική/τεχνολογική ανασυγκρότηση, ποιότητα παραγωγής εργασιακών σχέσεων, διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα, νέες σχέσεις μεταξύ εργάσιμου και ελεύθερου χρόνου, κλπ).

Οι μεταρρύθμισες αυτές πρέπει να γίνουν ‘σήμερα’ εάν πραγματικά θέλουμε να υπάρχει ‘αύριο’.
 

www.leafresearch.com