Χαμηλότερα επιτόκια για νέες φούσκες;

Δημοσιεύονται τα στοιχεία για το ύψος των επιτοκίων. Η εικόνα για πολλούς που είχαν ελπίδα πως θα κατέβαιναν απογοητευτική. Κυρίως για τις επιχειρήσεις, μικρές και startups που περιμένουν με αγωνία ευκολότερο δανεισμό για το επόμενό τους βήμα.

Την ίδια ώρα μια κοινωνία που διψά για αίμα και «χαϊδεύει» τις εξελίξεις ακούγοντας απλώς τίτλους ειδήσεων, ζει μέσα από τα λαϊκιστικά media και ατάκες όπως: «οι τράπεζες δεν μειώνουν αλλά αυξάνουν τα επιτόκια. Οι κλέφτες, οι λωποδύτες» και άλλα παρόμοια ακόμη και… γαλλικά.

Ωστόσο, δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Να μειωθούν τα επιτόκια, να χαλαρώσουν οι όροι παραχώρησης δανείων (μικρών και μεγάλων) και να δημιουργήσουμε και πάλι νέες φούσκες, κακά δάνεια και τη νύφη να πληρώσουν κάποτε οι μέτοχοι, καταθέτες και κάτοχοι ομολόγων;

Ήδη οι τιμές των προϊόντων είναι αδύνατον να προσεγγιστούν από τους καταναλωτές, πολύ απλά επειδή βιώνουν την ανεργία, ψαλιδισμένο μισθό και πιέσεις από κάθε πλευρά για αποπληρωμή των όποιων οφειλών.

Οι μεγαλύτερες αγορές όπως αυτές ενός αυτοκινήτου ή ακόμη και ενός ακινήτου είναι επίσης απρόσιτες, λόγω ακριβής πρόσβασης σε δανεισμό. Και βεβαίως όλα αυτά αποτελούν καρκίνωμα της αρρωστημένης κατάστασης που δημιουργήθηκε τα προηγούμενα χρόνια.

Και επειδή η κοινωνία δείχνει ανώριμη να ανταποκριθεί σωστά στις εξελίξεις και να διαμορφώσει υγιείς συνθήκες. Και επειδή πολλές (ακόμη και τεράστιες) επιχειρήσεις δεν έμαθαν ακόμη τι πάει να πει να είσαι συνετός (και δεν εννοώ να κόβεις απλώς μισθούς των εργαζομένων). Και επειδή η πολιτεία μάλλον παραμένει αδύναμη μπροστά στις εξελίξεις, έχουμε οδηγηθεί στον φαύλο κύκλο της ακριβής και δύσκολης πρόσβασης σε δανειοδότηση, την ώρα που ο πληθωρισμός, η ανεργία και η ύφεση έχουν δημιουργήσει perfect storm στο περιβάλλον της κυπριακής οικονομίας.

Τα επιτόκια θα μειωθούν όταν και εφόσον ομαλοποιηθούν οι συνθήκες σε όλα τα επίπεδα. Αρχή για την κάθε αλλαγή είναι ο καθένας από εμάς, που επηρεάζει την εργασία του, τη δική του επιχείρηση (ανεξαρτήτως μεγέθους) αλλά και τους μηχανισμούς ολόκληρης της πολιτείας. Μόνο με λιακάδα θα δούμε χαμηλότερα επιτόκια και σίγουρα δεν θα τη φέρουν οι τράπεζες, οι οποίες δεν αποτελούν ευαγή ιδρύματα αλλά οργανισμούς με σκοπό το κέρδος. Οπότε η δανειοδότηση θα χαλαρώσει όταν πεισθούν πως τα λεφτά των καταθετών που θα δανείσουν θα επιστρέψουν κανονικά και με τον τόκο τους.

Για χρόνια ο εύκολος δανεισμός και η ξέφρενη πορεία των επιτοκίων εκτόξευσε την ανάπτυξη αλλά και δημιούργησε τις στρεβλώσεις που σήμερα πληρώνουμε και μάλιστα πολύ ακριβά. Έφτασε πλέον η στιγμή για την αντίστροφη διαδικασία. Δηλαδή, οι αξιόπιστοι δανειολήπτες να αποδείξουν ότι έχουν και την ικανότητα και την αξιοπιστία να διαχειριστούν συνετά και βεβαίως να αποπληρώσουν το δάνειό τους.
Και για να εξηγούμαστε οι τράπεζες για χρόνια επωφελήθηκαν από την εξωπραγματική  πορεία των κερδών που δημιούργησαν και τα υψηλά επιτόκια. Σήμερα κατέληξαν στο να ενεργούν απόλυτα συντηρητικά έως και φοβικά προκειμένου να αποφύγουν νέες περιπέτειες.