Developers: Μην πυροβολείτε την ανάπτυξη

Θεόδωρος Αριστοδήμου, Παντελής Λεπτός, Λάκης Τοφαρίδης, Ηλίας Ηλιάδης, Μιχάλης Ζαβός, Πανίκος Λειβαδιώτης, Δώρα Ονουφρίου, Γιάννης Τσέντας, Μιχάλης Χατζηπαναγιώτου, Χριστάκης Τζιοβάννης, Κυριάκος Χρυσοχός. Οι 11 μεγαλύτεροι developers της Κύπρου μιλούν για πρώτη φορά για τα λάθη, τις λύσεις, το μέλλον και εξηγούν πώς η αγορά ακινήτων θα στηρίξει ξανά την κυπριακή οικονομία στο ΙΝ Βusiness Iανουαρίου που κυκλοφορεί στις 5 του μήνα.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι εταιρείες ανάπτυξης γης και οι κατασκευαστικές έχουν αυτή τη στιγμή δάνεια ύψους €8.5 δις στην Τράπεζα Κύπρου. Από αυτά, περίπου τα €5,1 δις είναι μη εξυπηρετούμενα
Η έλλειψη ρευστότητας είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στην αγορά ακινήτων και όπως φαίνεται η απάντηση στο πρόβλημα είναι ο χρόνος: «Χρειάζεται χρόνος. Η εκποίηση περιουσιών δεν αποτελεί λύση. Αν προσπαθήσουν να εκποιήσουν περιουσίες θα δημιουργηθεί μεγάλο πρόβλημα στην αγορά. Οι τιμές θα υποχωρήσουν κι άλλο και πέραν του ότι θα πτωχεύσουν οι επιχειρηματίες, θα πτωχεύσουν και οι τράπεζες. Από αυτή την κατάσταση όλοι θα χάσουν. Η εκποίηση ακινήτων δεν συμφέρει κανένα», υπογράμμισε ο εκτελεστικός πρόεδρος της Tofarco, Λάκης Τοφαρίδης.

Όχι στις βραχυπρόθεσμες λύσεις που θα επιφέρουν καίριο πλήγμα στις τιμές των ακινήτων και κατ’ επέκταση στον αλληλοεξαρτώμενο χρηματοπιστωτικό τομέα είπε και ο ιδιοκτήτης και διευθύνων σύμβουλος της Pafilia, Ηλίας Ηλιάδης. Όπως τόνισε, χρειάζεται συντονισμός μεταξύ Κυβέρνησης και ιδιωτικού τομέα στις προσπάθειες που γίνονται στο εξωτερικό για προσέλκυση επενδύσεων και ενίσχυση της αποδοτικότητας στο τμήμα πολεοδομίας και στις σχετικές υπηρεσίες και εξάλειψη της γραφειοκρατίας.

«Μαζί με συναφή επαγγέλματα αποτελεί, περίπου, το 16% του ΑΕΠ, ενώ απασχολεί κάπου 40.000 εργαζόμενους», επεσήμανε και ο διευθυντής του Ομίλου Λεπτός Παντελής Λεπτός, υπογραμμίζοντας ότι μαζί με τον τουρισμό ο κλάδος τον ακινήτων είναι οι βασικές βιομηχανίες του τόπου.

Σύμφωνα με τον CEO του ομίλου Δ. Ζαβός, Μιχάλη Ζαβό για να γίνει βιώσιμο το χρέος των εταιρειών ανάπτυξης γης πρέπει να υπάρξει αναδιοργάνωση των δανείων από τις τράπεζες. Αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει την επιμήκυνση του χρονοδιαγράμματος αποπληρωμής των δανείων και τη μείωση των επιτοκίων.
«Τα δάνεια πρέπει να γίνουν πολυετή όσον αφορά γη που δεν αξιοποιείται στο παρόν στάδιο, ενώ όσα έργα αναπτύσσονται πρέπει να συνδέονται άμεσα με τις πωλήσεις, ώστε και η αποπληρωμή να λαμβάνεται, αλλά και να απαλλάσσονται από βάρη τα ακίνητα που πωλούνται για την εξασφάλιση των αγοραστών», είπε o πρόεδρος του Συγκροτήματος Εταιρειών Aristo Developers Θεόδωρος Αριστοδήμου.

«Απαιτείται σχεδιασμός και εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής, με στόχο τη δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για ανάκαμψη του κλάδου, λόγω της μεγάλης σημασίας του για την ευρύτερη ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας», τόνισε ο πρόεδρος του Ομίλου Πανίκος Λειβαδιώτης, Πανίκος Λειβαδιώτης.

«Τα μεγάλα οικονομικά ανοίγματα, που στόχο έχουν το πρόσκαιρο κέρδος, πρέπει να σταματήσουν. Αυτά οδήγησαν ορισμένους επιχειρηματίες ανάπτυξης γης στον τομέα να είναι βεβαρυμμένοι με μεγάλα δάνεια, σε σημείο που επιφέρουν καθυστερήσεις στην αποπεράτωση των οικοδομών», επεσήμανε η διευθύνουσα σύμβουλος του ομίλου εταιρειών ΚΑΝΙΚΑ, Δώρα Ονουφρίου.

«Οι τράπεζες χρησιμοποιούν λανθασμένη μέθοδο και αναμένουν τα ορθά αποτελέσματα. Η κωλυσιεργία στη λήψη σημαντικών αποφάσεων - ιδίως κατά το 2013 - και η έλλειψη διοικητικής πρωτοβουλίας στις κυπριακές τράπεζες ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη σημερινή κατάσταση του κλάδου. Υπάρχει μεγάλος αριθμός έργων που έμειναν στη μέση, ενώ οι τράπεζες θα μπορούσαν με μικρότερο κόστος να βοηθήσουν στην αποπεράτωση τους κι έτσι να αποκτήσουν πιο χειροπιαστές και ουσιώδεις εξασφαλίσεις. Αντί αυτού αναπτύξεις σε μεγάλες εκτάσεις γης έχουν μείνει στη μέση, γεμάτες με μπετόν και μπάζα», τόνισε ο ιδιοκτήτης της Giovani Developers Χριστάκης Τζιοβάννης

«Τα τελευταία χρόνια οι τιμές των ακινήτων έχουν διορθωθεί σημαντικά, με μειώσεις μεταξύ 15% και 50% αναλόγως περιοχής. Ωστόσο, περαιτέρω μείωση θα πρέπει να ανακοπεί με άμεσα και δραστικά μέτρα από μέρους του κράτους», ανέφερε ο διευθυντή της Tsentas Developers Γιάννης Τσέντας
Όπως είπε και ο CEO της Cybarco Μιχάλης Χατζηπαναγιώτου για να ανακάμψει η χώρα είναι σημαντικό όπως ο τομέας ανάπτυξης γης διατηρήσει τον πρωταγωνιστικό του ρόλο, δημιουργώντας αναπτυξιακά έργα υποδομής, όπως, μαρίνες, γκολφ και γραφεία υψηλών προδιαγραφών, αναβαθμίζοντας το τουριστικό προϊόν και προσελκύοντας εύπορο αγοραστικό κοινό από το εξωτερικό.

«Να δοθούν κίνητρα σε νέους αγοραστές ακινήτων, όπως για παράδειγμα, η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ, που επιβάλλεται στις οικοδομές. Επίσης, να μειωθεί το όριο της επένδυσης €300.000, που απαιτείται για άδεια παραμονής σε ξένους, αφού οι περισσότεροι αγοραστές έχουν τώρα στραφεί στην Ελλάδα, όπου παρέχεται άδεια παραμονής και βίζα Σέγκεν με όριο €250.000», εισηγήθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της Cyfield Κυριάκος Χρυσοχός.

Διαβάστε το εκτενές ρεπορτάζ και όλα όσα είπαν οι ειδήμονες του κλάδου στο ΙN Business στις 5 Ιανουαρίου 2014.