Κατανοώντας την κρίση μέσω ποδοσφαίρου

Πολύς κόσμος λέει ότι κουράστηκε να ακούει καθημερινά για τις οικονομικές εξελίξεις στην Κύπρο και πως όλα αυτά περί ελλειμμάτων, χρεών και δανείων ακούγονται ακατανόητα στα αυτιά του.

Την ίδια ώρα μεγάλη μερίδα από αυτούς που γκρινιάζουν παρακολουθούν ποδόσφαιρο και ξέρουν πόσα παίρνει ο Οκκάς, τι μπόνους πήρε ο Γιοβάνοβιτς και τι προϋπολογισμό έφτιαξε η Ομόνοια επί Μιλτιάδη Νεοφύτου.
Πολλοί φωνάζουν για το ότι ο Ζουέλα παίρνει πιο πολλά απ’ ότι ο Πάουλο Ζορζ, ενώ ο δεύτερος είναι σαφώς καλύτερος. Παράλληλα, διφορούμενες είναι οι απόψεις σχετικά με το συνολικό χρέος της Ομόνοιας, ενώ στα θετικά εντάσσεται η διαγραφή χρέους ύψους 13 εκ. ευρώ προς τον τέως πρόεδρο του σωματείου, Μιλτιάδη Νεοφύτου.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή για να δούμε πως το ποδόσφαιρο παρουσιάζει με πολύ ξεκάθαρο τρόπο την κατάσταση της Κύπρου εν καιρώ μνημονίου.

Χάριν παραδείγματος θα εξετάσουμε την περίπτωση της Ομόνοιας και τα σημερινά της χρέη. Το σωματείο της Λευκωσίας άλλαξε διοίκηση το 2008 θέτοντας στο τιμόνι της διοίκησης τον Μιλτιάδη Νεοφύτου. Από την πρώτη χρονιά υπογράφηκαν μεγάλα συμβόλαια για παίκτες που θεωρητικά θα ανέβαζαν την Ομόνοια σε άλλο ποδοσφαιρικό επίπεδο, σε σχέση με τις υπόλοιπες ομάδες της Κύπρου. Το πλάνο απέτυχε, η ευρωπαϊκή πορεία που θα απέφερε απόσβεση της επένδυσης εκατομμυρίων δεν ήρθε ποτέ και το μόνο που απέμεινε στην Ομόνοια –σήμερα- είναι πολλά εκατομμύρια χρέος.

Συμπέρασμα; Κακός προγραμματισμός, χαμηλή παραγωγικότητα παικτών, μεγάλες δαπάνες δίχως αντίκρισμα και πολύς κόσμος που βάζει συνεχώς χρήματα σε μια κατάσταση που θυμίζει τον πίθο των Δαναΐδων.

Μάλιστα το μεγαλύτερο λάθος της Ομόνοιας είναι πως μετά τις απανωτές άστοχες κινήσεις (παρά την ενδιάμεση κατάκτηση ενός πρωταθλήματος) συνέχισε να ξοδεύει αλόγιστα μεγάλα κεφάλαια, δίχως ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Ανάλογα έπραξε και η Κύπρος –όχι μόνο την τελευταία τετραετία. Δηλαδή έδωσε πολλά χρήματα σε μια χαμηλής παραγωγικότητας κρατική μηχανή, φορτώνοντας παράλληλα το δημόσιο με όλο και περισσότερους υπαλλήλους ασχέτως της ανάπτυξης στην οικονομία, των διεθνών συνθηκών και των ειδικών σε επί μέρους κομμάτια της κυπριακής μηχανής. Αφού ο ρυθμός ανάπτυξης έπαψε να αυξάνεται και τα πρώτα σημάδια της κρίσης φάνηκαν και στην Κύπρο, η κυβέρνηση επέλεξε να αγνοήσει τα μηνύματα και να θεωρεί ότι το πρόβλημα θα ξεπεραστεί δίχως κινήσεις διόρθωσης.

Η εν λόγω στάση οδήγησε στο Μνημόνιο. Όχι! Δεν αγνοώ την κατάσταση με τις τράπεζες, αφού και αυτές με τον ίδιο τρόπο λειτούργησαν, δίνοντας εύκολα χρήμα σε αμφιβόλου αποδοτικότητας επιχειρήσεις. Όπως ακριβώς έδωσε η Ομόνοια εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ σε παίκτες αμφιβόλου αξίας.

Σήμερα φαίνεται ότι πολλοί –πολιτικοί και ποδοσφαιρικοί παράγοντες- σκύβουν το κεφάλι και σκέφτονται πως θα επιβιώσουν με τα λίγα που παράγουν, αφού ακόμη και τα δανεικά εξαφανίστηκαν.

Και λέω πιο πάνω "πολλοί" και όχι "όλοι" επειδή κάποιοι συνεχίζουν να λειτουργούν με την προ μνημονίου προσέγγιση. Για παράδειγμα οι μισές ομάδες της πρώτης κατηγορίας έχουν προϋπολογισμούς εξόδων μεγαλύτερους από τα έσοδά τους, δημιουργώντας έλλειμμα το οποίο δεν μπορούν να καλύψουν αφού οι χορηγίες συρρικνώθηκαν και ο δανεισμός αποτελεί προνόμιο λίγων. Και όπως το κράτος καλείται να πωλήσει ημικρατικούς για να ρίξει το χρέος του σε βιώσιμα επίπεδα έτσι και οι ομάδες αναζητούν αγοραστές για τα δικά τους περιουσιακά στοιχεία, που είναι κατά κύριο λόγο οι παίκτες τους.

Για να δούμε πόσο μυαλό θα μας βάλει το μνημόνιο και τελικά πόσο μυαλό θα βάλουν και οι διοικήσεις των ομάδων μας. Ίδιες και απαράλλακτες είναι οι περιπτώσεις πολιτικών και ποδοσφαιρικών  παραγόντων.

Υ.Γ. ΓΗ διαγραφή χρέους των 13 εκ. ευρώ της Ομόνοιας προς τον Μιλτιάδη Νεοφύτου ομοιάζει με το haircut των ελληνικών ομολόγων. Το ερώτημα πάντως –όπως και για την Ελλάδα- είναι κατά πόσον το χρέος είναι βιώσιμο ακόμη και μετά το κούρεμα.