Φυσικό αέριο, μνημόνιο και πολιτική

Καθώς γράφεται το άρθρο αυτό δεν είναι γνωστό αν κατέληξαν σε μνημόνιο στις Βρυξέλλες. Για το σκοπό όμως του άρθρου αυτού, με ή χωρίς συμφωνία μνημονίου, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Το θέμα που θα παραθέσουμε αφορά την επικοινωνιακή συμπεριφορά προβεβλημένων πολιτικών που επιχειρούν να πείσουν πόσο υπεύθυνα και σοβαρά αντιμετωπίζουν την κρίσιμη κατάσταση. Και ειδικότερα, πως αντιμετωπίζουν το μέγα κεφάλαιο του φυσικού αερίου καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη δύο πολιτικές εκκρεμότητες, η διαπραγμάτευση για το μνημόνιο και οι προεδρικές εκλογές.

Τα πρωτοκλασάτα αυτά κομματικά στελέχη παρουσιάζονται στα ΜΜΕ να επιχειρηματολογούν εδώ και μήνες προβάλλοντας φυσικά, ότι «πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα θέματα με σοβαρότητα», «με υπευθυνότητα ενόψει του μέλλοντος», και ότι οι ίδιοι λειτουργούν «με απόλυτο κριτήριο το καλό του τόπου ενώπιον των κρίσιμων καταστάσεων». Όντως έτσι λειτουργούν; Ή πρόκειται για λόγια του αέρα που ικανοποιούν τους φανατικούς που αδημονούν να ελέγξουν την εξουσία και πείθουν τους αφελείς και ανυποψίαστους; Πρόκειται για ασυγχώρητα επικοινωνιακά παιγνίδια με πολιτικές σκοπιμότητες ή όντως επικρατεί «το καλό του τόπου»; 

Όλοι συμφωνούν σήμερα (μαζί και εκείνοι που το 2004 αλληθώριζαν) πως το φυσικό αέριο και ευρύτερα ο ενεργειακός πλούτος της Κύπρου είναι η ιστορική ευκαιρία για μια νέα εποχή. Και όμως! Αυτό το υπέρτατο ζήτημα που αφορά όντως το μέλλον του τόπου είναι το πρώτο θύμα μιας ανελέητης και αδίσταχτης επικοινωνιακής κοκορομαχίας όπου οι σκοπιμότητες καθοδηγούν τους αντιμαχόμενους, όπως φανερώνει το πιο κάτω δείγμα πολιτικής συμπεριφοράς. 

Τον Απρίλη του 2012 ένας ανώτατος κομματικός αξιωματούχος παρουσίασε την εισήγησή του σε συνέδριο επίσημα και γραπτώς για τη «στρατηγική διαχείριση της ιστορικής πρόκλησης», του φυσικού αερίου. Στην πρόταση εκείνη προβλήθηκαν, ανάμεσα σε πολλά, και τα εξής δύο. Πρώτον, ότι θα ήταν λάθος «να προχωρήσουμε σε δεύτερο γύρο αδειοδοτήσεων για το σύνολο των ενεργειακών μας οικοπέδων». Και δεύτερον, ότι θα έπρεπε να δημιουργηθεί Κυπριακή εταιρεία για «να προβαίνει σε Δημόσια Πρόταση (IPO) … και να αντλεί κεφάλαια μερικών δισεκατομμυρίων». Και όπως συνεχίζει στο κείμενο/εισήγησή του, «με τον τρόπο αυτό θα παρεχόταν η δυνατότητα σε ντόπιες επιχειρήσεις και ιδιώτες επενδυτές, καθώς και σε ξένους στρατηγικούς επενδυτές να συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας και να … εμπλέκονται στην ενεργειακή εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου της χώρας μας». Το μεν πρώτο έχει ήδη κριθεί στην πράξη και εκ του αποτελέσματος. Η συμμετοχή των διεθνών ενεργειακών κολοσσών έδωσε την απάντηση και ο καθένας μπορεί να κρίνει. Το πιο σημαντικό όμως είναι το δεύτερο.

Ο συγκεκριμένος πολιτικός πρόβαλλε πριν 6 μήνες το στρατηγικό σχεδιασμό για την προείσπραξη μελλοντικών εσόδων από το φυσικό αέριο. Αυτά πριν 6 μήνες. Ο ίδιος πολιτικός σήμερα προβάλλει εντελώς αντίθετη άποψη. Και όχι μόνο «επιχειρηματολογεί» υπέρ της ακριβώς αντίθετης άποψης αλλά πρωταγωνιστεί με ειρωνείες εναντίον όσων έχουν διαφορετική άποψη από τη δική του! Την οποία θέση ο ίδιος τεκμηρίωνε προτού αλλάξει. Το κατά πόσον είναι το συμφέρον του τόπου που τον άλλαξε ή κάτι άλλο (π.χ. ενόψει προεδρικών), ας το αξιολογήσει ο καθένας. Εκείνο που εντυπωσιάζει είναι η ξαφνική μεταστροφή χωρίς καν οποιαδήποτε εξήγηση. 

Δυστυχώς, τα πιο πάνω σκιαγραφούν μια συνηθισμένη συμπεριφορά και δεν έχει σημασία το όνομα. Το εκπληκτικό ίσως στην περίπτωση είναι η φοβερή μεταστροφή σε ένα ιστορικό ζήτημα. Κατά τα άλλα, το πιο πάνω δείγμα πολιτικής συμπεριφοράς θα συνεχίσει να επικρατεί δημόσια. Και αυτό το είδος πολιτικής συμπεριφοράς θα προβάλλει δημόσια ότι το φυσικό αέριο δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως πολιτικό χαρτί για τις προεδρικές και πως θα πρέπει να λειτουργούμε με κριτήριο  το συμφέρον του τόπου! Και ο καθένας αξιολογεί και κρίνει ποιον και τι να πιστέψει.   

Κώστας Μαυρίδης, Διδάκτωρ Χρηματοοικονομικής  mavrides@ucy.ac.cy