Γιατί θα μας κουρέψουν τα ακίνητα;
15:12 - 02 Νοεμβρίου 2012
Η οικονομία της Κύπρου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το χρηματοπιστωτικό της σύστημα, αφού το μέγεθος του υπερβαίνει κατά πολύ το μέγεθος της οικονομίας και η Κύπρος είναι (ή προσπαθεί να είναι) χρηματοπιστωτικό κέντρο. Λόγω του μικρού μεγέθους της οικονομίας μας, οι πλείστες επιχειρήσεις δανείζονται υποθηκεύοντας τα καταλύματα στα οποία στεγάζονται ή δραστηριοποιούνται , π.χ. ένας έμπορος υποθηκεύει το κατάστημα του για να αγοράσει εμπόρευμα, ενώ τα νοικοκυριά δανείζονται βάζοντας ως υποθήκη το σπίτι τους. Οι τράπεζες και τα συνεργατικά δεν έχουν πολλούς τομείς της οικονομίας στους οποίους μπορούν να δανείσουν, αφού δεν υπάρχει βιομηχανία ή γεωργία σημαντικού μεγέθους και αφού ο τομέας των υπηρεσιών, με εξαίρεση μερικές δεκάδες εταιρείες κάποιου μεγέθους, αποτελείται από μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις. Το αποτέλεσμα είναι ότι η οικονομία βασίζεται υπερβολικά στο χρηματοπιστωτικό τομέα και ο χρηματοπιστωτικός τομέας στα ακίνητα ως εξασφάλιση.
Χωρίς να αναλύσουμε τον τρόπο λειτουργίας ενός δανείου ή το τι θεωρείται μη εξυπηρετούμενο δάνειο, η διαφορά της ‘αξίας’ ενός ακινήτου με το δάνειο το οποίο δόθηκε με αυτό το ακίνητο ως εξασφάλιση είναι η πιθανή ‘ζημιά’ προς τον δανειστή αν ο δανειζόμενος δεν ξεπληρώσει το ή δεν μπορεί να ξεπληρώσει το δάνειο του. Για παράδειγμα, αν το σπίτι σας αξίζει €300,000 και το δάνειο σας είναι €350,000 η διαφορά των €50,000 είναι η ‘πιθανή’ ζημιά προς το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που σας τα δάνεισε.
Η Τρόικα θα δανείσει στην κυβέρνηση μας τα χρήματα τα οποία χρειάζεται ώστε να στηρίξει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας τα οποία αντιμετωπίζουν πλειάδα προβλημάτων από το κούρεμα στα ομόλογα του Ελληνικού δημοσίου, τα εταιρικά δάνεια τα οποία δεν ξεπληρώνονται λόγω της κατάστασης της οικονομίας, αλλά κυρίως τα δάνεια με εξασφαλίσεις ακίνητα τα οποία δεν εξυπηρετούνται. Για να υπολογιστεί το μέγεθος του ποσού που χρειάζονται οι τράπεζες, πρέπει να υπολογιστεί το μέγεθος της ‘διαφοράς’ του κάθε δανείου από την αξία του ακινήτου που λειτουργεί ως εξασφάλιση. Αυτή η αξία δεν πρέπει να είναι η σημερινή, αλλά κοντά στην χαμηλότερη στην οποία δίνατε να φτάσει το ακίνητο αφού σκοπός είναι η αναχρηματοδότηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος να γίνει μόνο μία φορά και όχι όποτε μειώνεται η αξία των ακινήτων (και φαίνονται πιθανές ζημιές) και επομένως να ζητούνται αυξημένα κεφάλαια. Σημειώνεται ότι τα πλείστα δάνεια δόθηκαν με αναλογία προς την αξία του ακινήτου 70 ως 80%, άρα ένα κούρεμα της τάξης του 30% δεν θα είχε δραματικές συνέπειες στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Η μελέτη για τον καθορισμό αυτής της αξίας που δίνατε να φτάσουν ακίνητα και η οποία θα καθορίσει το μέγεθος της διαφοράς μεταξύ δανείων και υποθηκών έχει ήδη ξεκινήσει και τα αποτελέσματα της θα είναι γνωστά τις πρώτες εβδομάδες του Ιανουαρίου. Την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε ότι στην Ισπανία το "κούρεμα" στις αξίες θα είναι κατά μέσο όρο 54% στις νέες κατοικίες, 48% στις ‘μεταχειρισμένες’ κατοικίες, και 86% στην γη. Σε παρόμοιο ύψος ήταν και το "κούρεμα" στην Ιρλανδία. Αν τέτοια μείωση στις αξίες γίνει και στην Κύπρο, τότε πολύ απλά η πλειονότητα των δανείων που δόθηκαν την περίοδο 2002-20012 θα είναι ακάλυπτα. Τα συμπεράσματα δικά σας…