Φορολογίες/τέλη ακινήτων: Εύκολη η απλοποίηση

Σήμερα υπάρχουν πέραν των δέκα διαφορετικών φορολογιών/τελών που αφορούν την ακίνητη ιδιοκτησία, και πληρώνονται σε διαφορετικές αρχές, σε διαφορετικές ημερομηνίες.  Εύλογα γεννάται το ερώτημα: μπορεί ο μέσος ιδιοκτήτης να ανταπεξέλθει μέσα απ’ αυτό το φορολογικό κυκεώνα; Κατηγορηματικά απαντούμε όχι. 

Είναι εφικτή η ριζική αναθεώρηση και απλοποίηση του συστήματος;  Ναι, δεδομένου  ότι προχωρήσουμε σ’ ένα μοντέρνο φορολογικό σύστημα που να βασίζεται σε κάποιες αρχές.
Πρώτα και κύρια πρέπει να είναι απλό, ευκολοκατανόητο και δίκαιο.  Πώς επιτυγχάνεται αυτό;  Με την αντικατάσταση της πληθώρας των φορολογιών, που υπάρχουν σήμερα, με τρεις, και μόνο τρεις, που να καλύπτουν:
•    Tην απόκτηση του ακινήτου. Σήμερα καταβάλλονται ΦΠΑ ή μεταβιβαστικά τέλη.
•    Την κατοχή του ακινήτου. Σήμερα καταβάλλονται αποχετευτικά τέλη, δημοτικό τέλος ακίνητης ιδιοκτησίας, και διάφορα άλλα δημοτικά τέλη.
•    Την διάθεση/πώληση του ακινήτου. Σήμερα καταβάλλεται φόρος κεφαλαιουχικών κερδών ή φόρος εισοδήματος/εταιρικός φόρος.
Πέραν των πιο πάνω, για το εισόδημα από τα ακίνητα, καταβάλλεται φόρος εισοδήματος ή εταιρικός φόρος και έκτακτη εισφορά για την άμυνα.

Να τονίσουμε ότι πολλά από τα υφιστάμενα τέλη είναι στην πραγματικότητα συγκεκαλυμμένες φορολογίες.

Πάρτε, για παράδειγμα, τα μεταβιβαστικά τέλη, όπου το πραγματικό κόστος της παροχής της υπηρεσίας από το Κτηματολόγιο, σχετικά με τη μεταβίβαση του ακινήτου, καμιά σχέση έχει με το ποσό που επιβαρύνεται ο αγοραστής. Και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, είναι μερικές δεκάδες ή έστω εκατοντάδες και όχι χιλιάδες Ευρώ που είναι συνήθως η χρέωση.

Είναι κοινά αποδεκτό ότι τα τέλη πρέπει να είναι στη φύση τους ανταποδοτικά, να αντικατοπτρίζουν δηλαδή το κόστος της παρεχόμενης υπηρεσίας και τίποτε περισσότερο. 

Παράλληλα, είναι σημαντικό να υπάρχει και να εφαρμόζεται χρηστή διοίκηση και διαφάνεια.  Έτσι θα αποφεύγονται τα σκάνδαλα και η κακοδιαχείριση, που είναι σήμερα συχνό φαινόμενο.

Ένα άλλο μείζον θέμα αφορά τον τρόπο με τον οποίο χρεώνονται (όχι η χρηματοδότηση που είναι άλλο θέμα) τα έργα υποδομής, δηλαδή ποιος επιβαρύνεται για την εκτέλεσή τους και πώς.

Σήμερα, για να γίνουμε πιο κατανοητοί, επικρατεί ένα αλαλούμ. Κάποια έργα, όπως το αποχετευτικό, χρεώνονται στον ιδιοκτήτη του ακινήτου που επωφελείται από το έργο, ανάλογα με την αξία του ακινήτου. Αντίθετα, το κόστος κατασκευής ενός αυτοκινητόδρομου, για παράδειγμα, το επιβαρύνονται γενικά όλοι οι φορολογούμενοι.

Εάν ήταν να εφαρμοστεί το ίδιο σκεπτικό όπως το αποχετευτικό, ένα σημαντικό, τουλάχιστο, μέρος του κόστους κατασκευής ενός αυτοκινητόδρομου, θα το επιβαρυνόταν ο χρήστης του συγκεκριμένου έργου, πληρώνοντας διόδια. Κατ΄ ακολουθία  τα διόδια θα ήταν  ανάλογα με την αξία του αυτοκινήτου και όχι ανάλογα με τον τύπο του, όπως γίνεται διεθνώς.

Όσον αφορά τώρα την πληρωμή των φορολογιών και τελών, η απλοποίηση σημαίνει να γίνονται σε μια και μόνο αρχή,  Επίσης  πρέπει να είναι κατανεμημένη καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και με τη χρήση διαδικτύου.  Αυτό έχεις την ευχέρεια να κάνεις, εδώ και χρόνια, με τα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, επιλέγοντας τη συχνότητα των δόσεων.

Κάτι που επίσης πολλοί ιδιοκτήτες επιζητούν είναι, για όλες τις φορολογίες και τέλη, που αφορούν ένα συγκεκριμένο ακίνητο, να έχουν τη δυνατότητα να ενημερώνονται μέσω του διαδικτύου. Αυτό, ενδεχομένως, εύκολα θα μπορούσε να γίνει με την επέκταση του υφιστάμενου συστήματος που εφαρμόζει το Κτηματολόγιο.

Ποιο είναι το συμπέρασμα που εξάγεται από όλα όσα παραθέσαμε; Ότι η απλοποίηση είναι εφικτή, φτάνει να υπάρχει θέληση και προγραμματισμός.

Ο Γιώργος Μουσκίδης είναι Πρόεδρος του ΚΣΙΑ & ο Γιώργος Στροβολίδης, επίτιμος Πρόεδρος του ΚΣΙΑ