Με τα δυο πόδια σ' ένα παπούτσι για τις κρατικές εγγυήσεις στις τράπεζες

Προσπάθεια για να εξασφαλιστεί παράταση για την εφαρμογή του πλαισίου παροχής κρατικών εγγυήσεων στις τράπεζες για την παραχώρηση δανείων σε επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενους, καταβάλλει το Υπουργείο Οικονομικών, όπως λέχθηκε κατά τη σημερινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, ενώπιον της οποίας τέθηκε το νέο τροποποιητικό νομοσχέδιο, που είναι συμβατό με τους κανόνες ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ευθυγραμμίζεται με την εκδοθείσα Γνώμη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Με την προθεσμία για την εφαρμογή του σχεδίου να λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2021, κόμματα της αντιπολίτευσης επέκριναν την κυβέρνηση για καθυστέρηση στην υποβολή του νομοσχεδίου στη Βουλή και εξέφρασαν ανησυχία για τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, καθώς και για τις τροποποιήσεις που θα επέλθουν στον βασικό νόμο, κυρίως σε ό,τι αφορά τη μετατροπή της Επιτροπής Παρακολούθησης σε Επιτροπή Ενημέρωσης.

Κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην Επιτροπή, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργος Παντελή απέρριψε τα περί καθυστερήσεων από πλευράς του Υπουργείου στην υποβολή του νομοσχεδίου στη Βουλή, λέγοντας ότι το Υπουργείο εργάστηκε πυρετωδώς, ενώ σημείωσε πως ήδη γίνονται επαφές με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να παραταθεί η ισχύς του πλαισίου παροχής κρατικών εγγυήσεων. Σύμφωνα με τον κ. Παντελή, η παράταση θα πρέπει να αφορά όλα τα κράτη μέλη και μπορεί να δοθεί μόνο κατόπιν ομόφωνης απόφασης, την ώρα που η Κύπρος είναι ένα εκ των δύο μόνον κ-μ που δεν έχουν ακόμα εγκρίνει το πλαίσιο.

«Αναγνωρίζουμε το γεγονός ότι τα περιθώρια που υπάρχουν σήμερα είναι αρκετά περιορισμένα για εφαρμογή του σχεδίου, εξ ου και προσπαθούμε να επεκτείνουμε αυτή την περίοδο εφαρμογής του εντός του 2022. Αλλά θεωρώ ότι ακόμη και χωρίς την επέκταση υπάρχει ένα παράθυρο, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί κατάλληλα από τις επιχειρήσεις και τις τράπεζες», ανέφερε.

«Το εν λόγω νομοσχέδιο παρέχει κίνητρα στις τράπεζες να δανειοδοτήσουν επιχειρήσεις ή αυτοτελώς εργαζομένους, που εν τη απουσία του δεν θα το έπρατταν. Δηλαδή, μειώνουν τα ρίσκα των τραπεζών σε τέτοιο βαθμό, έτσι ώστε να δώσουν χορήγηση σε εταιρείες, που έχουν επηρεαστεί από την πανδημία. Δεν μιλούμε για προβληματικές επιχειρήσεις διότι αυτό απαγορεύεται από το πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων. Μιλούμε για επιχειρήσεις, που ήταν βιώσιμες και μη προβληματικές κατά το τέλος του 2019 και μπορούν να επωφεληθούν από αυτό το σχέδιο. Αυτός ο νόμος θα δώσει ρευστότητα σε αυτές τις επιχειρήσει, που είναι στο μεταίχμιο για να μπορέσουν να συνεχίσουν να εργοδοτούν και να παράγουν στην οικονομία», σημείωσε ο κ. Παντελή.

Το τροποποιητικό νομοσχέδιο τέθηκε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών με στόχο την επίτευξη συμβατότητας με τους κανόνες ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικότερα με τους κανόνες που διέπουν την παραχώρηση κρατικών ενισχύσεων, καθ’ υπόδειξη της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και συμμόρφωση με τη σχετικά εκδοθείσα Γνώμη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Σύμφωνα με τον ΓΔ του Υπουργείου Οικονομικών, το τροποποιητικό νομοσχέδιο προβλέπει την ανοικτή πρόσκληση προς όλα τα πιστωτικά ιδρύματα για παραχώρηση κυβερνητικών εγγυήσεων, και κατ’ επέκταση κατάργηση του άρθρου 10 του βασικού νόμου το οποίο εφαρμόζει κριτήριο κατανομής των κυβερνητικών εγγυήσεων στα πιστωτικά ιδρύματα.

Προβλέπει επίσης αντικατάσταση της Επιτροπής Παρακολούθησης από την Επιτροπή Ενημέρωσης και την απάλειψη της πρόνοιας για συμμετοχή δυο λειτουργών της Κεντρικής Τράπεζας σε αυτήν, η οποία συγκροτείται πλέον από ένα εκπρόσωπο του Γενικού Λογιστηρίου και ένα εκπρόσωπο του Υπουργείου Οικονομικών, οι οποίοι ορίζονται από τον Υπουργό Οικονομικών.

Περαιτέρω, προνοεί για τον καθορισμό ως αποκλειστικού σκοπού της Επιτροπής Ενημέρωσης, της εκ των υστέρων ενημέρωσης του Υπουργού και της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού, αναφορικά με την εφαρμογή του νόμου και συμπερίληψη πρόνοιας ότι η Επιτροπή Ενημέρωσης δεν παρεμβαίνει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων σχετικά με τις διαδικασίες διαχείρισης πιστωτικού κινδύνου και χορήγησης δανείων με κυβερνητικές εγγυήσεις.

Τέλος, προνοεί για την αντικατάσταση των χρονοδιαγραμμάτων σε σχέση με την ενημέρωση του Υπουργού Οικονομικών και της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού της Βουλής των Αντιπροσώπων, από την Επιτροπή Ενημέρωσης, για σκοπούς ευθυγράμμισης αυτών με την υποχρέωση των πιστωτικών ιδρυμάτων για παροχή, ανά τριμηνία, στοιχείων στο Γενικό Λογιστήριο για τα δάνεια που παραχωρούν.

Τοποθετούμενος επί των ανησυχιών, που εκφράστηκαν από πλευράς βουλευτών αναφορικά με την Επιτροπή Ενημέρωσης, ο ΓΔ του Υπουργείου Οικονομικών επεσήμανε πως εάν διαφοροποιηθεί η σύνθεση της Επιτροπής θα χρειαστεί εκ νέου έγκριση από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού και την ΕΚΤ, με αποτέλεσμα περαιτέρω καθυστέρηση στην εφαρμογή του πλαισίου. Όσον αφορά την αλλαγή του τίτλου της Επιτροπής, σημείωσε ότι ήταν απαίτηση της ΕΚΤ προκειμένου να υπάρχει νομική σαφήνεια στο νομοσχέδιο ότι πρόκειται για Επιτροπή Ενημέρωσης και όχι Παρακολούθησης.

Τέλος, ο κ. Παντελή ανέφερε ότι έχουν ετοιμαστεί οι συμβάσεις κι έχουν αποσταλεί στην Κεντρική Τράπεζα και στο Γενικό Λογιστήριο για απόψεις και πολύ σύντομα το Υπουργείο θα έχει το τελικό κείμενο που θα αποσταλεί στο Σύνδεσμο Τραπεζών και στη Νομική Υπηρεσία.

Εκπρόσωπος της Κεντρικής Τράπεζας εξέφρασε τη συμφωνία και την ικανοποίησή της αναφορικά με το περιεχόμενο του αναθεωρημένου νομοσχεδίου και του διατάγματος, πλην όμως σημείωσε ότι θα πρέπει να σταλεί ξεκάθαρο μήνυμα ότι το νομοσχέδιο δεν αφορά παροχή επιχορηγήσεων, αλλά παροχή δανείων, που εξασφαλίζονται από λεφτά του φορολογούμενου πολίτη, και άρα οι λήπτες των δανείων θα πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν νομική υποχρέωση να τα αποπληρώσουν.

Σε δηλώσεις της μετά το πέρας της συνεδρίας, η Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, αφού αναφέρθηκε στις αλλαγές που επήλθαν στο νομοσχέδιο, δήλωσε ότι «το εργαλείο των κρατικών εγγυήσεων δόθηκε στα κ-μ από το 2020 και δυστυχώς η Κυπριακή Δημοκρατία είναι η τελευταία φαίνεται χώρα από όλα τα κ-μ που θα νομοθετήσει γι’ αυτό το εργαλείο».

Σύμφωνα με την κα. Ερωτοκρίτου η συζήτηση του νομοσχεδίου αναμένεται να ολοκληρωθεί την επόμενη εβδομάδα και το νομοσχέδιο να οδηγηθεί όσο το δυνατό πιο σύντομα στην Ολομέλεια.

«Το σχέδιο έχει ημερομηνία λήξης 31/12/2021. Αυτή η ημερομηνία λήξης ήταν γνωστή από την πρώτη ημέρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το επέτρεψε, που ήταν πριν από σχεδόν δύο χρόνια», είπε.

Η δική μας προσπάθεια ως Επιτροπή Οικονομικών είναι άμεσα να οδηγηθεί το νομοσχέδιο στην Ολομέλεια, ώστε να μην εξαρτηθεί η εφαρμογή του σχεδίου από την έγκριση παράτασης και να μην υπάρξει καμία καθυστέρηση από την πλευρά της Βουλής, επεσήμανε, σημειώνοντας παράλληλα ότι η συζήτηση του νομοσχεδίου θα εξαντληθεί σε λεπτομέρεια και σε βάθος.

Ανέφερε, τέλος, ότι το ΔΗΚΟ πλειστάκις είχε καλέσει την κυβέρνηση να μην εμμένει πεισματικά σε συγκεκριμένες απόψεις και γρήγορα να καταθέσει το νομοσχέδιο στη Βουλή.

Σε αιτιάσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης απέδωσε τη μη εφαρμογή μέχρι σήμερα του σχεδίου, ο βουλευτής ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλάς. «Εμείς πιστεύουμε πως για να προλάβουμε και να μην εξαρτόμαστε από καμία παράταση, που είναι αβέβαιο αν θα δοθεί ή όχι, πρέπει το νομοσχέδιο να οδηγηθεί το συντομότερο στην Ολομέλεια χωρίς άλλες τροποποιήσεις, χωρίς απόπειρες να αλλάξουμε πράγματα για τα οποία θα χρειαστεί εκ νέου διαβούλευση με τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς», δήλωσε.

Ανησυχία για τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια για την εφαρμογή του πλαισίου, εξέφρασε ο βουλευτής ΑΚΕΛ Ανδρέας Καυκαλιάς, σημειώνοντας την ανάγκη να δοθεί παράταση στην προθεσμία εφαρμογής του.

Επίσης, εξέφρασε ανησυχία σε σχέση με τις αλλαγές που αφορούν τη μετατροπή της Επιτροπής Παρακολούθησης σε Επιτροπή Ενημέρωσης, τον σκοπό αυτής και τη σύνθεσή της, κάνοντας λόγο για «ρυθμίσεις που αποδυναμώνουν τον έλεγχο και περιορίζουν τη διαφάνεια».

Ανησυχούμε πλέον ότι μέσα από αυτές τις ρυθμίσεις οι τράπεζες καθίστανται απόλυτα κυρίαρχες ως προς τους λήπτες και τα ποσά των δανείων, αφού ουσιαστικά δεν υπάρχουν μηχανισμοί ελέγχου της διαδικασίας, σημείωσε, πλην όμως δήλωσε ότι «λαμβάνουμε υπόψιν τον χρόνο και τα περιθώρια που υπάρχουν και σε καμία περίπτωση δεν θα κινηθούμε με τρόπο που θα δημιουργεί περαιτέρω προβλήματα στη διαδικασία».

Ο βουλευτής ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης αναφέρθηκε στις αλλαγές που επήλθαν στο νομοσχέδιο και σημείωσε πως «ως Δημοκρατική Παράταξη -  Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων θα αξιολογήσουμε αν οι αλλαγές αυτές θα επηρεάσουν θέματα διαφάνειας και ελέγχου και θα τοποθετηθούμε με γνώμονα το καλώς νοούμενο συμφέρον του πολίτη και την εκταμίευση των δανείων στους αυτοτελώς εργαζόμενους και στις επιχειρήσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα και όχι με πολύπλοκές και γραφειοκρατικές διαδικασίες».