«Fit for 55»: Πακέτο μέτρων για την επίτευξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας

H Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ) μέσα στα πλαίσια της συστηματικής της προσπάθειας για στήριξη των επιχειρήσεων για μετάβαση στην πράσινη οικονομία, επισημαίνει τα ακόλουθα:

Μέσω πακέτου νομοθετικών και άλλων μέτρων «Fit for 55», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ωθεί το ευρωπαϊκό πολύ φιλόδοξο εγχείρημα για επίτευξη μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστο κατά 55% έως το 2030, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, και την πραγματοποίηση του οράματος για κλιματική ουδετερότητα της ΕΕ ως το 2050.

Συγκεκριμένα, δώδεκα νομοθετικές προτάσεις κατατέθηκαν στις 14 Ιουνίου, οι οποίες θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ των κρατών-μελών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτές αφορούν τόσο την αναβάθμιση της υφιστάμενης νομοθεσίας, όσο και την ένταξη νέων πολιτικών στους τομείς του κλίματος, της ενέργειας, των μεταφορών και της φορολογίας.

Για το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου προτείνεται η γενική αυστηροποίηση του, κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπής στις αερομεταφορές και η ευθυγράμμιση με το παγκόσμιο σύστημα αντιστάθμισης και μείωσης των ανθρακούχων εκπομπών για τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές. Επιπρόσθετα, προτείνεται η ένταξη στο υφιστάμενο σύστημα του τομέα της ναυτιλίας και η δημιουργία μιας νέας αγοράς άνθρακα για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, η οποία θα ρυθμίζει τους προμηθευτές καυσίμων αλλά όχι τα νοικοκυριά και τους οδηγούς αυτοκινήτων.

Ο στόχος για τη χρήση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην παραγωγή ενέργειας αυξάνεται μέχρι και το 40% ως το 2030. Επιπρόσθετα, τα κριτήρια αειφορίας για τη χρήση της βιοενέργειας ενισχύονται. Αναφορικά με την Ενεργειακή Απόδοση, προτείνεται πιο φιλόδοξος δεσμευτικός ετήσιος στόχος για τη μείωση της χρήσης ενέργειας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Η πρόταση σχεδόν διπλασιάζει την ετήσια υποχρέωση των κρατών-μελών για εξοικονόμηση ενέργειας. Επιπρόσθετα τονίζεται μέσω συγκεκριμένων ρυθμών ανακαινίσεων και μείωσης ενέργειας ο ρόλος του δημόσιου τομέα. 

Για τις Οδικές Μεταφορές προτείνεται στόχος μείωσης των εκπομπών των καινούργιων αυτοκινήτων σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021 κατά 55% και 100 % μέχρι το 2030 και 2035, αντίστοιχα. Ως εκ τούτου, όλα τα καινούργια αυτοκίνητα μετά το 2035 θα έχουν μηδενικές εκπομπές. Προτάσεις κατατέθηκαν και για τα Καύσιμα Αεροπορικών και Θαλάσσιων Μεταφορών. Για τις αερομεταφορές προτείνεται η υποχρεωτική ανάμειξη αυξημένων επίπεδων βιοκαυσίμων στα καύσιμα αεριωθουμένων με τα οποία τροφοδοτούνται αεροσκάφη στους αερολιμένες της ΕΕ. Για την ναυτιλία προτείνεται ο καθορισμός ανώτατου ορίου για την περιεκτικότητα σε αέρια του θερμοκηπίου της ενέργειας που χρησιμοποιείται από πλοία που καταπλέουν σε ευρωπαϊκούς λιμένες.

Τέλος, η αναθεωρημένη οδηγία για την Φορολογία Ενεργειακών Προϊόντων προτείνει νέα δομή φορολογικών συντελεστών με βάση το ενεργειακό περιεχόμενο και τις περιβαλλοντικές επιδόσεις  κάθε καυσίμου και την κατάργηση παρωχημένων εξαιρέσεων. Όσο αφορά τον Μηχανισμό Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα προτείνεται η επιβολή τιμής ανθρακούχων εκπομπών στις εισαγωγές προϊόντων στους εξής τομείς – τσιμέντο, σίδηρο και χάλυβα, αλουμίνιο, λιπάσματα και ηλεκτρισμό.

Οι νέες προτάσεις επικεντρώνονται ιδιαίτερα στα κτίρια και στις οδικές μεταφορές, μιας και οι  τομείς αυτοί, δεν έχουν επιτύχει αξιοσημείωτες μειώσεις των εκπομπών. Αντιθέτως, στην περίπτωση των μεταφορών έχουν παρατηρηθεί αυξήσεις. Δεν είναι εύκολο εγχείρημα, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναγνωρίζει ότι πιθανόν να ασκηθούν πρόσθετες πιέσεις στα ευάλωτα νοικοκυριά, στις μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η σύσταση ενός νέου Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα, που θα παρέχει ειδική χρηματοδότηση στα κράτη-μέλη για να βοηθήσουν τους πολίτες να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις σε ενεργειακή απόδοση, νέα συστήματα θέρμανσης και ψύξης και καθαρότερες μετακινήσεις. Η Επιτροπή επιπρόσθετα προτείνει όπως τα κράτη μέλη δαπανήσουν το σύνολο των εσόδων τους από την εμπορία εκπομπών σε έργα που σχετίζονται με το κλίμα και την ενέργεια.

Η μετάβαση σε μια πιο πράσινη και λιγότερο ρυπογόνο οικονομία αποτελεί αναγκαιότητα και όχι επιλογή. Η Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ) παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα συνεχίσει να εργάζεται εντατικά στη βάση πάντα του παραγωγικού διαλόγου και των στρατηγικών επιδιώξεων για κλιματική ουδετερότητα, με άξονες την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον.