Έσφιξαν τα λουριά του δανεισμού οι τράπεζες

Πιο αυστηρά, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, έγιναν κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2020, τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά στην Κύπρο, ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων (ΕΤΧ), Ιανουαρίου του 2021, που καταρτίζει η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ).

Επιπλέον, η αναλογία των αιτήσεων οι οποίες απορρίφθηκαν ως προς το σύνολο των αιτήσεων, κατέγραψε αύξηση κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2020 σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο για όλες τις κατηγορίες δανείων, και ειδικότερα για δάνεια σε επιχειρήσεις.

Εξάλλου, ακόμη πιο αυστηρά, σε μικρότερο όμως βαθμό από το προηγούμενο τρίμηνο, αναμενόταν να γίνουν, από τις συμμετέχουσες στην έρευνα τράπεζες, τα κριτήρια χορήγησης δανείων στην Κύπρο τόσο προς επιχειρήσεις όσο και προς νοικοκυριά για όλες τις κατηγορίες δανείων το πρώτο τρίμηνο του 2021, ενώ η καθαρή ζήτηση δανείων τόσο από επιχειρήσεις όσο και από νοικοκυριά για όλες τις κατηγορίες δανείων αναμενόταν να καταγράψει περαιτέρω αύξηση, σε σχέση με το υπό αναφορά τρίμηνο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα της ΚΤΚ που διεξήχθη την περίοδο 4–29 Δεκεμβρίου 2020, τα αυστηρότερα κριτήρια δανεισμού ήταν αποτέλεσμα της αντίληψης για αυξημένους κινδύνους που συνδέονται με τη χειροτέρευση τόσο της γενικής οικονομικής κατάστασης και των προοπτικών, όσο και της κατάστασης και των προοπτικών που αφορούν συγκεκριμένους κλάδους ή εταιρείες, ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού.

Ταυτόχρονα, αναφέρεται ότι στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων δανεισμού συνέργησαν η μειωμένη ανοχή των τραπεζών στον κίνδυνο, καθώς και σε μικρότερο βαθμό, το αυξημένο κόστος που σχετίζεται με την κεφαλαιακή τους θέση.

Σημειώνεται ότι τα κριτήρια χορήγησης δανείων κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2020, έγιναν αυστηρότερα ιδιαίτερα για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σε σύγκριση με τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς μεγάλες επιχειρήσεις.

Εξάλλου, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων της ΚΤΚ, τα κριτήρια χορήγησης στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά έγιναν αυστηρότερα κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2020, εξέλιξη συμβατή και με τις προσδοκίες των τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα.

Αναφέρεται επίσης ότι στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων για χορήγηση στεγαστικών δανείων σε νοικοκυριά συνέβαλαν η αντίληψη αυξημένου κινδύνου σε σχέση με τη γενική οικονομική κατάσταση και τις προοπτικές και, σε μικρότερο βαθμό, σε σχέση με τη φερεγγυότητα των δανειοληπτών, καθώς και τη μειωμένη ανοχή των τραπεζών στον κίνδυνο.

Επιπλέον, τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά επίσης έγιναν αυστηρότερα κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2020, εξέλιξη σύμφωνη και με τις προσδοκίες των τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα.

Στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων για χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων σε νοικοκυριά συνέβαλαν, σύμφωνα με την ΚΤΚ, η αντίληψη αυξημένου κινδύνου σε σχέση με τη γενική οικονομική κατάσταση και τις προοπτικές καθώς και, σε μικρότερο βαθμό, τη φερεγγυότητα των δανειοληπτών και τη ζητούμενη ασφάλεια για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια. Σημειώνεται ότι η μειωμένη ανοχή των τραπεζών στον κίνδυνο, επίσης, συνέβαλε στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων.

Ζήτηση δανείων ή πιστωτικών ορίων από επιχειρήσεις

Επίσης, σύμφωνα με την έρευνα, κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2020, η καθαρή ζήτηση δανείων στην Κύπρο από επιχειρήσεις, σύμφωνα με τις απαντήσεις των τραπεζών στην έρευνα, κατέγραψε μείωση, σε αντίθεση με τις προσδοκίες που είχαν διατυπωθεί στην έρευνα του προηγούμενου τριμήνου.

«Η καθαρή μείωση της ζήτησης επιχειρηματικών δανείων οφείλεται στη μείωση που κατέγραψε η ζήτηση δανείων για πάγιες επενδύσεις ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού, παρά την αύξηση στην καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις για αποθέματα και κεφάλαια κίνησης», αναφέρεται και σημειώνεται πως η καθαρή ζήτηση από μεγάλες επιχειρήσεις κατέγραψε μείωση κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2020, σε αντίθεση με τη ζήτηση δανείων από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η οποία παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητη.

Εξάλλου, σύμφωνα με την Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων της ΚΤΚ, η καθαρή ζήτηση στεγαστικών δανείων από νοικοκυριά κατέγραψε αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, εξέλιξη που αποδίδεται, σύμφωνα με τις συμμετέχουσες στην έρευνα τράπεζες, στο βελτιωμένο κανονιστικό και φορολογικό καθεστώς των αγορών κατοικίας, στο χαμηλό γενικό επίπεδο επιτοκίων καθώς και στις βελτιωμένες προοπτικές της αγοράς ακινήτων και στην αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών.

Επιπρόσθετα οι τράπεζες ανέφεραν ως παράγοντα που συνέτεινε στην αύξηση της ζήτησης στεγαστικών δανείων την επιχορήγηση από την κυβέρνηση μέρους του επιτοκίου για νέα στεγαστικά δάνεια.

Τέλος, όσον αφορά την ζήτηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά, αυτή κατέγραψε αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, σύμφωνα με τις προσδοκίες που είχαν διατυπωθεί στην έρευνα του προηγούμενου τριμήνου.

Αυτό αποδίδεται, σύμφωνα με τις απαντήσεις των συμμετεχουσών τραπεζών στο γενικά χαμηλό επίπεδο επιτοκίων.

Επιπρόσθετα οι τράπεζες, σύμφωνα με την έρευνα, αναφέρθηκαν στη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων τα οποία έλαβε η κυβέρνηση για περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας, καθώς και στο μέχρι τότε χαμηλό ποσοστό μόλυνσης από τον ιό στην Κύπρο ως παράγοντες που συνέτειναν στην αύξηση της ζήτησης της εν λόγω κατηγορίας δανείων.

Πηγή: ΚΥΠΕ