Χορηγία Κατηγορίας Υπηρεσίες

Επιχειρηματικότητα και Απόδοση: Μαθήματα από τον Αθλητισμό

Για τους περισσότερους εξ ημών είναι προφανής η φυσική πλευρά του αθλητισμού. Όσοι όμως έχουν δαπανήσει ώρες προπόνησης σε γήπεδα, πίστες και γυμναστήρια, αναγνωρίζουν ταυτοχρόνως τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο αθλητισμός στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία.

Τι μπορεί να διδάξει ο αθλητισμός στους επιχειρηματίες; Πειθαρχία, αποφασιστικότητα, προσαρμοστικότητα... Μόνο αυτά; Όχι!

Η συσχέτιση που επιχειρούμε δεν αποτελούσε, για αρκετά χρόνια, αντικείμενο εις βάθος μελέτης. Με φωτεινή εξαίρεση τις προ 20ετίας έρευνες της τότε καθηγήτριας στο Harvard Kennedy School, Nancy Katz, καθώς και την εμβληματική μελέτη «The Making of α Corporate Athlete» των Jim Loehr και Tony Schwartz, η επιστημονική και η επιχειρηματική κοινότητα δεν έχουν δώσει μέχρι στιγμής, κατά τη γνώμη μας, τη δέουσα σημασία σε αυτό που αποκαλούμε «εταιρικός αθλητής» και στα «μαθήματα» που μπορεί να διδάξει στον επιχειρηματικό κόσμο ο αθλητισμός.

Τα τελευταία δύο χρόνια στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Βρετανικού Πανεπιστημίου University of Central Lancashire Cyprus (UCLan Cyprus) και στο πλαίσιο διδακτορικής διατριβής (του πρώτου υπογράφοντος, υπό την επίβλεψη του δευτέρου), μελετάμε το φαινόμενο του «εταιρικού αθλητή». Ειδικότερα, εστιάζουμε στη συνθήκη εντός της οποίας οι αθλητές υψηλών επιδόσεων διατηρούν την απόδοσή τους υπό πίεση ή/και ύστερα από αποτυχία και, ακολούθως, στην εφαρμογή των σχετικών αρχών και μεθόδων στον επιχειρηματικό στίβο, σε ομάδες εργασίας.

Στις ημέρες μας, η υψηλή αποδοτικότητα είναι μια ποιότητα που τα υψηλόβαθμα εταιρικά στελέχη αναζητούν για τον εαυτό τους και για τους υφισταμένους τους, ιδιαιτέρως σε ένα εργασιακό περιβάλλον το οποίο χαρακτηρίζει η συνεχώς αυξανόμενη πίεση. Αυτό μάλιστα έχει απασχολήσει αρκετούς ακαδημαϊκούς, οι οποίοι προσπάθησαν κατά καιρούς να εντοπίσουν ποιες είναι οι αιτίες που αρκετοί εργαζόμενοι είναι πιο αποδοτικοί υπό πίεση, ενώ κάποιοι άλλοι αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στον επιθυμητό βαθμό. Μερικές από τις προσεγγίσεις που επιχειρήθηκαν απέδωσαν γενικόλογες απαντήσεις, οι οποίες αφορούν κυρίως παραμέτρους όπως οι αποδοχές, η εταιρική κουλτούρα, η σωστή κατανομή και διαχείριση πόρων, αλλά και η αποτελεσματική αξιοποίησή τους.

Κατά την άποψή μας, η υψηλή αποδοτικότητα και η διαχείριση της πίεσης δεν σχετίζονται μόνο με τη γνωστική ικανότητα και τα τυπικά προσόντα, αλλά πολύ περισσότερο με την προσωπικότητα. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα παρατηρείται μια αυξανόμενη τάση να συσχετίζονται η συναισθηματική νοημοσύνη (emotional intelligence) και η υψηλή απόδοση (high performance). Ορισμένοι θεωρητικοί έχουν ασχοληθεί με την πνευματική διάσταση του θέματος – πώς δηλαδή τα αξιακά χαρακτηριστικά και η αίσθηση του κοινού σκοπού επηρεάζουν την απόδοση στον χώρο εργασίας. Ωστόσο, σχεδόν κανείς δεν έχει εγκύψει στις  φυσικές ικανότητες. Σύμφωνα με την προαναφερθείσα μελέτη των Loehr και Schwartz, μια επιτυχημένη προσέγγιση για διαρκή υψηλή απόδοση πρέπει να συγκεντρώνει όλα τα ανωτέρω στοιχεία και να εξετάζει το άτομο ως σύνολο. Έτσι, μια ολοκληρωμένη θεωρία για τη μελέτη της υψηλής απόδοσης στον εργασιακό χώρο περιλαμβάνει τόσο φυσικές όσο και πνευματικές συνιστώσες, οδηγώντας σε μια Πυραμίδα Υψηλής Απόδοσης, τα επιμέρους επίπεδα της οποίας καθορίζονται ιεραρχικά (βλ. Σχήμα).

 

 Ο «εταιρικός αθλητής»
Στον αθλητισμό πρέπει να συνδυάζονται η υψηλή απόδοση υπό συνθήκες σωματικής/ψυχολογικής πίεσης και η σταθερότητα στις επιδόσεις. Η έρευνα στον τομέα των αθλητικών επιστημών επιβεβαίωσε ότι η αξιοποίηση σωματικής ενέργειας αλλά και ψυχικού αποθέματος είναι το θεμέλιο του ιδανικού σημείου απόδοσης (IPS / Ideal Performance State). Σύμφωνα με τους Loehr και Schwartz, η αποτελεσματική διαχείριση ενέργειας έχει δύο βασικά συστατικά.

Το πρώτο είναι η περιοδικά επαναλαμβανόμενη μετάβαση μεταξύ των σημείων της δαπάνης ενέργειας (άγχος) και της ανανέωσης ενέργειας (ανάκαμψη). Την κίνηση αυτήν ορίζουμε ως «ταλάντωση». Οι έρευνες αποδεικνύουν ότι ο πραγματικός εχθρός της υψηλής απόδοσης δεν είναι το άγχος στη διάρκεια του αγώνα· το πρόβλημα είναι η απουσία πειθαρχημένης και δομημένης ανάκαμψης. Το χρόνιο, χωρίς ανάκαμψη στρες μειώνει τα αποθέματα ενέργειας, οδηγεί σε εξάντληση και κατάρρευση, υπονομεύοντας τελικά την απόδοση.

Μέθοδοι και πρακτικές που εκπαιδεύουν τους αθλητές ώστε να αναπληρώνουν και να ξοδεύουν την ενέργειά τους δομημένα, είναι το δεύτερο συστατικό της υψηλής απόδοσης. Επαναλαμβανόμενες τακτικά, αυτές οι εξαιρετικά ακριβείς, συνειδητά ανεπτυγμένες ρουτίνες γίνονται με την πάροδο του χρόνου αυτόματες και κυρίως ευεργετικές.

Οι ίδιες μέθοδοι που επιτρέπουν στους αθλητές παγκόσμιας κλάσης να φθάσουν στο ιδανικό σημείο απόδοσης (IPS) υπό πίεση, θεωρείται ότι θα ήταν τουλάχιστον εξίσου αποτελεσματικές για στελέχη επιχειρήσεων και οργανισμών. Η απαίτηση τα στελέχη να διατηρούν υψηλή απόδοση καθημερινά και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους επισκιάζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει οποιοσδήποτε αθλητής. Ο μέσος επαγγελματίας αθλητής, για παράδειγμα, δαπανά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του σε προπόνηση και μόνο ένα μικρό ποσοστό στον αγώνα. Στον αντίποδα, ένα υψηλόβαθμο στέλεχος επιχείρησης αφιερώνει μηδαμινό χρόνο στην εκπαίδευση και πρέπει να εργάζεται δέκα, δώδεκα, δεκατέσσερεις ώρες ημερησίως, ίσως και περισσότερο. Οι αθλητές απολαμβάνουν μερικούς μήνες αποχής και ανάκαμψης, ενώ τα περισσότερα στελέχη λαμβάνουν σε ένα έτος άδεια τριών ή τεσσάρων εβδομάδων.

Σύμφωνα με τις μοντέρνες προσεγγίσεις, όπως ακριβώς οι αθλητές κατά την προπόνησή τους δεν επικεντρώνονται μόνο στις βασικές δεξιότητες, ομοίως στις επιχειρήσεις δεν θα έπρεπε να εξετάζονται μόνον οι τυπικές ικανότητες, π.χ. ανάλυση ισολογισμών, γνώσεις Η/Υ κ.ά. Αντιθέτως, πρέπει να συνυπολογίζεται και η αποκαλούμενη «υποστηρικτική ή δευτερεύουσα ικανότητα», που αφορά ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων: αυτοέλεγχο, συγκέντρωση, διαπραγματευτική ικανότητα, διαχείριση συγκρούσεων κ.λπ. Η ανάπτυξη και η βελτίωση τέτοιων ικανοτήτων επιτρέπουν στα εταιρικά στελέχη –όπως και στους αθλητές– να αφομοιώσουν τα στοιχεία που οδηγούν –συν τω χρόνω– στο επιθυμητό: τη διατήρηση υψηλής απόδοσης.

Προφανώς, στο πεδίο του επιχειρείν οι άνθρωποι μπορούν να σημειώσουν επιτυχία ακόμη κι αν δεν διατηρούν τη βέλτιστη φυσική κατάσταση ή δεν έχουν συναισθηματικές δεξιότητες και κίνητρα για διακρίσεις· δεν θα μπορούν όμως, με την πάροδο του χρόνου, να αποδώσουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους ή χωρίς κόστος – για τον εαυτό τους, τις οικογένειές τους και τις εταιρείες στις οποίες εργάζονται. Με απλά λόγια, η επίτευξη των στόχων μακροπρόθεσμα ορίζεται ως αποτέλεσμα δουλειάς και βελτίωσης σε όλα τα επίπεδα της Πυραμίδας και όχι μόνο στα πρωτεύοντα.

Φυσικά, ακόμη και οι «εταιρικοί αθλητές» που εκπαιδεύονται σε όλα τα επίπεδα, θα έχουν «κακές» μέρες και θα αντιμετωπίσουν προκλήσεις που δεν μπορούν εύκολα να ξεπεράσουν. Η επιχειρηματική πορεία, όπως και η ζωή, έχουν σκαμπανεβάσματα. Μολονότι δεν ορίζουμε πάντοτε τις συνθήκες του περιβάλλοντος γύρω μας, εν τούτοις μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τον εαυτό μας και τα στελέχη μας για καλύτερη διαχείριση της εσωτερικής τους κατάστασης και των υποστηρικτικών τους ικανοτήτων.

Με την εν εξελίξει διδακτορική διατριβή, ανατρέχουμε στα ομαδικά αθλήματα και σε ομάδες υψηλών επιδόσεων προκειμένου να διερευνήσουμε το πλαίσιο διεργασιών επί τη βάσει του οποίου διατηρείται και βελτιώνεται η απόδοσή τους, ακόμη και ύστερα από πιθανή αποτυχία. Εν συνεχεία, οι αρχές, οι κανόνες και οι οργανωσιακές δομές του πλαισίου αυτού θα προσαρμοστούν για την πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή τους στον επιχειρηματικό κόσμο.

 

Γράφουν οι:

Μωυσής Μωυσέως
Υποψήφιος Διδάκτωρ Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων, University of Central Lancashire Cyprus (UCLan Cyprus)

Δρ Χρήστος Αναγνωστόπουλος
Αναπληρωτής Κοσμήτορας Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων, University of Central Lancashire Cyprus (UCLan Cyprus)

Δειτε Επισης

Σε τροχιά απογείωσης η γραμμή πλεύσης της κυπριακής ναυτιλίας... Παγκοσμίου φήμης ναυτιλιακό σύμπλεγμα η Κύπρος
Συνεργασία U Travel-Capacitor Partners: Ρεκόρ στις online πωλήσεις των ταξιδιωτικών πακέτων του Tomorrowland
7ο Cyprus HealthCare Conference: Η πορεία προς ισότιμο και καθολικό σύστημα υγείας
Η νέα επιστημονική επιτροπή του ΠΑΣΥΚΑΦ
Φαίδωνας Φαίδωνος: Πάνω από 600 οι φοιτητές ΤΕΠΑΚ στην Πάφο τη νέα χρονιά
Τομείς συνεργασίας συζήτησαν Βαφεάδης και Χατζημανώλη με DP World στο Ντουμπάι
Επιχειρηματικό φόρουμ Κύπρου-Εσθονίας: Προώθηση διμερών συνεργασιών
Οι εποπτικές προτεραιότητες της ΕΚΚ για το 2024-Επικέντρωση σε ΚΕΠΕΥ με διασυνοριακές δραστηριότητες
Εργασιακή ευημερία: Βασικός παράγοντας για τη βιώσιμη επιτυχία των οργανισμών
Ανανέωση διεθνούς διαπίστευσης EFMD για το Πρόγραμμα ΜΒΑ του Πανεπιστημίου Κύπρου