Σκανδάλης: Επανάσταση στη λειτουργία Συμμόρφωσης την επόμενη δεκαετία

Σημαντικό ρόλο έχει διαδραματίσει η λειτουργία συμμόρφωσης τα τελευταία χρόνια στον παγκόσμιο μετασχηματισμό των ρυθμιζόμενων οντοτήτων και σήμερα η λειτουργία συμμόρφωσης αποτελεί το πιο περίπλοκο επάγγελμα όχι μόνο σε ό,τι  αφορά την ποσότητα και την πολυπλοκότητα των διαφόρων ρυθμιστικών πλαισίων που πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, αλλά και την πολυπλοκότητα των ικανοτήτων, των χαρακτηριστικών και των αρετών που πρέπει να διαθέτει ο σύγχρονος υπεύθυνος συμμόρφωσης.

Αυτό ανέφερε ο Μάριος Σκανδάλης, Διευθυντής του Τμήματος Συμμόρφωση της Τράπεζας Κύπρου, Πρόεδρος του Cyprus Integrity Forum και Μέλος του Διεθνούς Συμβουλευτικού Συμβουλίου του International Compliance Association, μιλώντας ενώπιον του 6^ου International Compliance Forum. 

O κ. Σκανδάλης σημείωσε πως οι εταιρείες και ιδιαίτερα οι ρυθμιζόμενες, όπως τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, είναι πολύ καλά τοποθετημένες σήμερα τόσο όσον αφορά την κεφαλαιοποίηση όσο και τη ρευστότητα. Κατά την τελευταία δεκαετία υπήρξε ένας τεράστιος κίνδυνος, καθώς και απομόχλευση, ιδίως των μη βασικών περιουσιακών στοιχείων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Αναφερόμενος στον τραπεζικό τομέα στην Κύπρο, υπογράμμισε πως αυτός έχει συρρικνωθεί από 8 φορές του ΑΕΠ το 2012 σε λιγότερο από 3 φορές του ΑΕΠ σήμερα.

Τόνισε πως στην νέα δεκαετία που αρχίζει, μια επιτυχημένη λειτουργία συμμόρφωσης πρέπει να αντιμετωπίσει με επιτυχία μια σειρά προκλήσεων. Αν οι σύγχρονοι λειτουργοί συμμόρφωσης δεν συμβάλουν σε μια εταιρική επανάσταση στο περιβάλλον εργασίας τους, δεν υπάρχει εγγύηση για μια βιώσιμα ισχυρή λειτουργία συμμόρφωσης.

Ο Μάριος Σκανδάλης ανέλυσε το τι θα πρέπει να δοθεί έμφαση τα επόμενα χρόνια ώστε οι λειτουργοί συμμόρφωσης να επιτύχουν τους γενικούς εταιρικούς στόχους:

1. Επικέντρωση στην αποτελεσματικότητα. Συγκεκριμένα, ο εξορθολογισμός και ο ανασχεδιασμός των παραδοσιακών διαδικασιών δέουσας επιμέλειας, καθώς και των διαδικασιών παρακολούθησης με την απόρριψη δράσεων KYC χωρίς προστιθέμενη αξία, θα πρέπει να επιδιωχθεί με έμφαση στον τελικό στόχο και όχι στη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί. Θα πρέπει επίσης να επιδιωχθούν έξυπνες τεχνολογικές εξελίξεις για την εξάλειψη της ανάγκης τυποποίησης και επαναλαμβανόμενων ενεργειών και ανάπτυξης ευφυών συστημάτων για αποτελεσματικότερη παρακολούθηση των συναλλαγών.

2. Επαναστατικά σημεία αναφοράς της αριστείας. Τα υψηλά πρότυπα συμπεριφοράς έχουν να κάνουν με τις αξίες και τη στρατηγική κατεύθυνση και όχι με τη βραχυπρόθεσμη επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα. Μια τέτοια κατεύθυνση θα πρέπει να είναι το επίκεντρο των σύγχρονων αξιωματικών συμμόρφωσης που πρέπει να διαχωρίζουν σαφώς τα δύο και να εκπαιδεύουν όλους τους συμμετέχοντες σε έναν οργανισμό προς αυτή την άποψη.

3. Διασφάλιση ολιστικής ψηφιοποίησης των λειτουργιών. Αυξάνονται οι κίνδυνοι στον κυβερνοχώρο, με αποτέλεσμα η ασφάλεια των δεδομένων να αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τις επιχειρήσεις. Καθώς η ψηφιοποίηση των οικονομιών αναμένεται να αυξηθεί θα πρέπει οι οργανισμοί να επενδύσουν στην εκπαίδευση του προσωπικού για την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων. Παράλληλα, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην αποθήκευση δεδομένων.

4. Ρύθμιση της ιδιωτικής ζωής ως βασική προϋπόθεση της εμπιστοσύνης. Ο GDPR απλώς έθεσε τα βασικά στοιχεία ελέγχου για το απόρρητο των δεδομένων. Ωστόσο, η πραγματική αρχή αυτού του πλαισίου μόλις τώρα άρχισε σταδιακά να ενσωματώνεται στη νοοτροπία των οργανισμών και των ατόμων

5. Μηδενική ανοχή για οποιαδήποτε λειτουργική διαταραχή ή υπερβολικό κίνδυνο. Η ευελιξία στο συνεχώς εξελισσόμενο περιβάλλον στο οποίο ζούμε, τόσο από την άποψη της επιχειρησιακής αριστείας όσο και της διαδικαστικής αποτελεσματικότητας, είναι ο βασικός παράγοντας επιτυχίας για την άνθηση στην επόμενη δεκαετία. Αυτό που πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή την επόμενη δεκαετία δεν είναι μόνο η ετοιμότητα και η ικανότητα να αντιμετωπιστούν όλες οι προκλήσεις που εμφανίζονται, αλλά να είναι καινοτόμες και δημιουργικές.

6. Διασφάλιση της βιωσιμότητας. Αντιμετωπίζοντας τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής και της συνολικής εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, θα πρέπει να είναι ένας στρατηγικός εταιρικός στόχος για κάθε επιτυχημένη οργάνωση στην επερχόμενη δεκαετία. Οι παγκόσμιοι επενδυτές στρέφουν την προσοχή τους σε εταιρείες που αγκαλιάζουν τη βιωσιμότητα ως μέρος της κουλτούρας τους και οι εταιρείες αυτές με σαφή εστίαση στη βιωσιμότητα βαθμολογούν υψηλότερα για επενδυτικούς σκοπούς.

7. Καθορισμός νέων χαρακτηριστικών για τον υπεύθυνο συμμόρφωσης. Με την εξέλιξη της λειτουργίας συμμόρφωσης, οι απαραίτητες ικανότητες και χαρακτηριστικά που θα οδηγούσαν τον σύγχρονο υπεύθυνο συμμόρφωσης στην επιτυχία, έχουν επίσης εξελιχθεί και μεταμορφωθεί.
Συγκεκριμένα θα πρέπει να διαθέτει βαθιές τεχνικές γνώσεις, όχι μόνο για το τι πρέπει να εφαρμοστεί αλλά για την πραγματική αξία και το αποτέλεσμα που αναμένεται να προκύψει. Ένα άλλο βασικό χαρακτηριστικό του σύγχρονου υπεύθυνου συμμόρφωσης είναι ένα υψηλό επίπεδο κριτικής σκέψης και λήψης αποφάσεων. Ο σύγχρονος υπεύθυνος συμμόρφωσης θα πρέπει να έχει το θάρρος να οδηγεί επιχειρησιακές αποφάσεις και στη συνέχεια να καθοδηγεί, να εκπαιδεύει και να παρακολουθεί την επιτυχή εφαρμογή της εν λόγω απόφασης. Επίσης, το χαρακτηριστικό που θα οδηγήσει τον σύγχρονο υπεύθυνο συμμόρφωσης στην επιτυχή επίτευξη των στόχων του είναι η αδιάλλακτη επίδειξη υψηλού βαθμού ήθους και άλλων αξιών που θα επιτρέψουν την ακεραιότητα και τη διαφάνεια να ευδοκιμήσουν μέσα από τη στάση και τις ενέργειές του.

8. Προώθηση ενός πολιτιστικού μετασχηματισμού. Η προώθηση επιτυχημένου εταιρικού πολιτισμικού μετασχηματισμού περιλαμβάνει την επιδίωξη επιθυμητών συμπεριφορών που θα ευθυγραμμιστούν με τις αξίες του οργανισμού.

Καταληκτικά, ο κ. Σκανδάλης σημείωσε πως η λειτουργία συμμόρφωσης έχει εξελιχθεί σε στρατηγική λειτουργία όλων των εταιρειών και αυτό θα είναι πιο εμφανές τα επόμενα χρόνια. Το αν η λειτουργία συμμόρφωσης έχει ή όχι κρίσιμο ρόλο στο κατά πόσον ο οργανισμός επιβιώνει ή ευδοκιμεί, αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την:

Ανεξαρτησία - στον καθορισμό της πολιτικής και της κατεύθυνσης ενός οργανισμού
Ευκινησία-στην επιτυχή σύνδεση των ρυθμιστικών αρχών με τους εταιρικούς στόχους του οργανισμού
Ευελιξία-στην προσαρμογή σε νέα ρυθμιστικά περιβάλλοντα
Αποτελεσματικότητα-στον εντοπισμό και την αποτελεσματική αντιμετώπιση διαφόρων κινδύνων
Καινοτόμος εμπλοκή-στην καθοδήγηση και όχι στην ανταπόκριση στην εξέλιξη και την τεχνολογική ανάπτυξη του οργανισμού
Ηθική - από κάθε άποψη και στον καθορισμό των προτύπων ενός πραγματικού μοντέλου εταιρικής στάσης