Ιρίνα Μίσκα: Σημαντική η υιοθέτηση κουλτούρας διάσωσης

Το ερώτημα είναι εάν οι υπάρχουσες διαδικασίες αναδιάρθρωσης και αφερεγγυότητας είναι αρκετά αποδοτικές ώστε να τείχουν διαχείρησης  υποθέσεις που θα προκύψουν μετά το τέλος της προσωρινής κυβερνητικής στήριξης, θέτει η Διευθύντρια της CITR Κύπρου & Cyprus Country Coordinator του INSOL Europe, Ιρίνα Μίσκα. 

 

Σε συνέντευξη της στο InBusinessNews, η κ. Μίσκα τονίζει πως τώρα, περισσότερο από ποτέ είναι σημαντικό να υιοθετήσουμε, τόσο στην Κύπρο όσο και στα υπόλοιπα Μέλη Κράτη της ΕΕ, μία κουλτούρα διάσωσης, εφαρμόζοντας ως προτεραιότητα πλέον την Ευρωπαϊκή Οδηγία Προληπτικής Αναδιάρθρωσης, για να πετύχουμε μακροπρόθεσμη οικονομική ανάκαμψη. «Ένα αποτελεσματικό καθεστώς επιχειρησιακής αφερεγγυότητας στην Κύπρο θα συνεισφέρει στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος της χώρας και θα διευκολύνει το διαχωρισμό μεταξύ των βιώσιμων και μη επιχειρήσεων», τονίζει. 

 

Σε άλλο σημείο της συνέντευξης της τονίζει ότι ο πραγματικός αντίκτυπος όλης αυτής της αβεβαιότητας, της διστακτικότητας και της αναποφασιστικότητας στην οικονομία, θα φανεί σε μερικούς μήνες.
 
Σε ό,τι αφορά την Οικονομία της Κύπρου ποιες είναι οι δικές προβλέψεις και εκτιμήσεις για το προσεχές μέλλον;
Ως άμεση αντίδραση και λόγω των μέτρων της κυβέρνησης, ακυρώθηκαν τα μη-αναγκαία ταξίδια, παγοποιήθηκε η επενδυτική δραστηριότητα, μειώθηκε η πίστωση, αναβλήθηκαν εκδηλώσεις και όλοι άρχισαν να ζουν περισσότερο στον ψηφιακό κόσμο, με λιγότερη επαφή, λιγότερα αγαθά και σε μία στάση αναμονής. Φαίνεται ότι όλοι, σε τοπικό και διεθνές επίπεδο, περιμένουν να δουν τι θα γίνει με κρατημένη την ανάσα, κάνοντας μικρές κινήσεις και χωρίς να παίρνουν οποιοδήποτε ρίσκο. Ο πραγματικός αντίκτυπος όλης αυτής της αβεβαιότητας, της διστακτικότητας και της αναποφασιστικότητας θα φανεί σε μερικούς μήνες. Όμως, όλα αυτά οδηγούν ολόκληρη την οικονομία στα άκρα, ταρακουνώντας τα νερά της εποχής μας, που βασίζεται στον καταναλωτισμό.

Οι επιπτώσεις της πανδημίας του Covid-19 στην αγορά κεφαλαίων, στην εφοδιαστική αλυσίδα, στον τουρισμό, στη φιλοξενία και στις μεταφορές προκάλεσαν τεράστια αναταραχή. Κατά το πρώτο τετράμηνο του 2020, η οικονομική ανάπτυξη μειώθηκε σημαντικά, 0.8% (χρόνο με το χρόνο), αντικατοπτρίζοντας σημαντική πτώση στη ζήτηση αγαθών και στον τουρισμό. Οι οικονομικές προσδοκίες στον τομέα των υπηρεσιών είναι σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, παρά την μικρή βελτίωση τον Ιούνιο.
Παρά την εσωτερική και εξωτερική πίεση, δεν έγιναν οποιεσδήποτε μεταρρυθμίσεις σε επίπεδο προαφερεγγυότητας ή αφερεγγυότητας προς αντιμετώπιση της παρούσας κατάστασης. Αφού η αφερεγγυότητα αποτελεί το ύστατο μέτρο τόσο για πιστωτές όσο και για οφειλέτες σε δυσπραγία, το πλαίσιο αφερεγγυότητας δεν αποτέλεσε προτεραιότητα για τις αρχές και το νομοθέτη αυτή την περίοδο. Το ερώτημα είναι εάν οι υπάρχουσες διαδικασίες αναδιάρθρωσης και αφερεγγυότητας είναι αρκετά αποδοτικές για να διαχειριστούμε υποθέσεις, που θα προκύψουν μετά το τέλος της προσωρινής κυβερνητικής στήριξης.
Λόγω της απόφασης του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου να παρατείνει την περίοδο αναστολής των κατασχέσεων μέχρι τις 31 Αυγούστου 2020, παρατηρείται αλλαγή στις συμπεριφορές μεγάλων πιστωτών, οι οποιοι δείχνουν πιο πρόθυμοι να εφαρμόσουν οποιεσδήποτε λύσεις και προτάσεις πελατών τους σε δυσπραγία, κάνοντας σημαντικούς συμβιβασμούς εντός και εκτός δικαστηρίων, μέχρι ίσως και κούρεμα χρέους.
Από άποψη ΜΕΔ αναμένουμε μικρή εώς και καθόλου αύξησή τους εντός του 2020 λόγω της αναβολής δόσεων δανείων μέχρι τις 31/12/2020.
 
Πως θα σκιαγραφούσατε την επανεκκίνηση της κυπριακής αγοράς και στους σημαντικούς τομείς της οικονομίας; Οι εκτιμήσεις σας για την σταδιακή ανάκαμψη τους;
Η κυβέρνηση έλαβε γρήγορα μέτρα και ετοίμασε ένα πρόγραμμα ρευστότητας έκτακτης ανάγκης με σκοπό να στηρίξει εταιρείες και την οικονομία να επιβιώσουν κατά την περίοδο του lockdown και αμέσως μετά. Αυτή η περίοδος παγοποίησης μπορεί να διατηρηθεί μέχρι το τέλος του χρόνου όταν πιθανώς όλες οι αναβολές και η κρατική στήριξη ολοκληρωθούν. Δεδομένου του αυξανόμενου ιδιωτικού και δημόσιου χρέους, μπορούμε να υποθέσουμε πως τα μέτρα στήριξης εταιρειών για την επανεκκίνηση των δραστηριοτήτων τους δεν θα είναι τόσο γενναιόδωρα.
Σε ένα υγειές επιχειρηματικό περιβάλλον, η αφερεγγυότητα λειτουργεί ως εργαλείο προστασίας για όλους τους εμπλεκόμενους: οφειλέτες, πιστωτές, υπαλλήλους, μετόχους. Όσο μάλιστα περισσότερο πληγεί η οικονομία μιας χώρας, τόσο πιο χρήσιμα είναι τα εργαλεία αφερεγγυότητας, δεδομένου βέβαια ότι υπάρχει ένα σωστό ρυθμιστικό πλαίσιο που να διασφαλίζει την αποτελεσματικότητά τους.
Τα εργαλεία αφερεγγυότητας αξιοποιήθηκαν με επιτυχία από άλλες χώρες για να ξεπεράσουν οικονομικές κρίσεις κατά περιόδους, βοηθώντας τους να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα, να διαχειριστούν τη δυσπραγία και να τονώσουν την οικονομία τους.

 

Για παράδειγμα, το 1990 η Ιρλανδία εφάρμοσε ένα πρόγραμμα διάσωσης για να αντιμετωπίσει την κρίση στον τομέα του βοδινού κρέατος. Αυτό το πρόγραμμα αντικατοπτρίζει όλα τα βασικά στοιχεία της σημερινής Ευρωπαϊκής Οδηγίας Προληπτικής Αναδιάρθρωσης. Η περίπτωση της διαδικασίας Εξέτασης (examinership) της Ιρλανδίας, δείχνει το αποτέλεσμα ενός εργαλείου διάσωσης και πως τα εργαλεία αφερεγγυότητας γενικότερα μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση οικονομικής κρίσης μιας χώρας. Το εργαλείο αυτό έχει αποδειχθεί επιτυχημένο τόσο για μεγάλες όσο και για μικρές εταιρείες. Φυσικά, κατά τα τελευταία 30 χρόνια η Ιρλανδέζικη Εξέταση έχει υποστεί πολλές αλλαγές. Στην αρχή ήταν ιδανική μόνο για μεγάλες εταιρείες, είχε πολύ ψηλό κόστος, χρειαζόταν πολύ χρόνο και συμπεριλάμβανε εμπλοκή δικαστηρίου. Όμως το 2015, μετά από μια μεγάλη μεταρρύθμιση, το εργαλείο αυτό άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως και έγινε αποτελεσματικό και για μικρότερες επιχειρήσεις.
Σημαντικό να αναφέρουμε ότι η παρούσα κρίση θα έχει τεράστιο αντίκτυπο για τις ΜμΕ, που αντιστοιχούν στο 90% του ιδιωτικού τομέα και απασχολούν πάνω από το 50% των εργαζομένων σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες.

 

Με βάση δείκτη του 2019 υποστηρίχθηκε ότι η διαδικασία της Εξέτασης (examinership) κατάφερε να σώσει 15,000 θέσεις εργασίας από το 2009. Με περίπου 75% ποσοστό επιτυχίας βάση αποτελεσμάτων του 2018, οι εταιρείες σε δυσπραγία κατάφεραν να επιστρέψουν στην κανονική τους δραστηριότητα έχοντας περάσει από τη διαδικασία της Εξέτασης. Είναι αξιοσημείωτο να αναφερθεί ότι η εν λόγω διαδικασία προβλέπεται στην κυπριακή νομοθεσία, όμως έχει παραμένει αναξιοποίητη μέχρι σήμερα.

 

Είναι σημαντικό, τώρα περισσότερο από ποτέ, να υιοθετήσουμε, τόσο στην Κύπρο όσο και στα υπόλοιπα Μέλη Κράτη της ΕΕ, μία κουλτούρα διάσωσης, εφαρμόζοντας ως προτεραιότητα πλέον την Ευρωπαϊκή Οδηγία Προληπτικής Αναδιάρθρωσης, για να πετύχουμε μακροπρόθεσμη οικονομική ανάκαμψη.

 

Ένα αποτελεσματικό καθεστώς επιχειρησιακής αφερεγγυότητας στην Κύπρο θα συνεισφέρει στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος της χώρας και θα διευκολύνει το διαχωρισμό μεταξύ των βιώσιμων και μη επιχειρήσεων.

 

Παρόλ’αυτά, είναι δύσκολο να κάνουμε ακριβείς προβλέψεις πριν το τέλος της υγειονομικής αυτής κρίσης που διανύουμε.