Fysko Lotus Plaza: Αναβίωση με νεοφυείς επιχειρήσεις

Είναι ένα από τα κτίρια «σήμα κατατεθέν» για τη Λεμεσό. Επιβλητικό, με οκτώ ορόφους, σε κεντρικό σημείο της πόλης, με την ικανότητα να φιλοξενήσει εκατοντάδες καταστήματα και διαμερίσματα και ερειπωμένο. Το Fysko Lotus Plaza είχε όλα τα φόντα για να αποτελέσει ορόσημο στην εμπορική ανάπτυξη της Λεμεσού τη δεκαετία του ’90. Παρόλα αυτά ατυχείς συγκυρίες οδήγησαν στην εγκατάλειψή του.

Σήμερα μπορεί να γεμίσει και πάλι με ζωή και ιδέες. Η συγκρότηση ενός «μη κυβερνητικού οργανισμού» ήδη βρίσκεται στα σκαριά με σκοπό την εποπτεία του μη κερδοσκοπικού έργου «Fysco Lotus Plaza Project». «Σκοπός του έργου είναι η μετατροπή του Fysko σε κέντρο επιχειρηματικότητας και σε ένα χώρο όπου νεαρά άτομα θα μπορούν να βρούν στήριξη και υποδομές για να εστιάσουν τις επιχειρηματικές και εμπορικές τους δραστηριότητες», εξηγεί ο συνιδρυτής της πρωτοβουλίας «Fysko Lotus Plaza Project», Κρίστης Πλαστήρας.

Πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία αυτού του κτιρίου;
Η ανέγερση του κτιρίου ξεκίνησε στην αρχή της δεκαετίας του ‘80 από την σύμπραξη ενός Κουβετιανού επενδυτή και μιας Ινδικής εταιρείας. Οι δύο αυτοί επενδυτές ξεκίνησαν τις διαδικασίες ανέγερσης ενός πολυτελέστατου ξενοδοχείου με την επωνυμία Lotus Hotel. Η εκπόνηση των απαραίτητων μελετών (αρχιτεκτονικά σχέδια και στατική μελέτη) για εξασφάλιση των απαραίτητων αδειών (πολεοδομική και οικοδομική άδεια) για την ανέγερση του ξενοδοχείου ανατέθηκαν στο αρχιτεκτονικό γραφείο του πρώην Δημάρχου της Λεμεσού κύριου Φώτη Κολακίδη. Το 1982, ενώ είχαν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες ανέγερσης του κτιρίου, ο ένας εκ των δύο συνιδιοκτητών αναγκάζεται να αποσυρθεί από την πράξη. Η δραματική αυτή εξέλιξη είχε ως αποτέλεσμα τη πώληση του κατασκευαστικά ημιτελούς ακινήτου, μετά από διαδικασίες πλειστηριασμού, στην εργοληπτική εταιρεία που είχε αναλάβει την εκπόνηση του έργου, την Fysco Contracting Ltd. Μετά τη παραχώρηση του ημιτελούς κτιρίου στο νέο ιδιοκτήτη, αποφασίζεται η αλλαγή χρήσης αυτού και η μετατροπή του σε εμπορικό κέντρο και οικιστικές μονάδες. Το έργο ολοκληρώνεται στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 ενώ έχουν ήδη προ-πωληθεί τα περισσότερα εκ των καταστημάτων και διαμερισμάτων του κτιρίου. Παρόλα αυτά η εταιρεία Fysco Contracting Ltd έρχεται σε δεινή οικονομική κατάσταση και οδηγείται σε πτώχευση. Τότε ορίζεται εκκαθαριστής ο οποίος καλείται να διαχειριστεί τη πολυσύνθετη αυτή κατάσταση στην οποία εμπλέκονται πρωτίστως οι εκτεθειμένες τράπεζες, οι ιδιοκτήτες και η υπό-πτώχευση εταιρεία.

Μπορούμε να περιγράψουμε λίγο το κτίριο;
Το Fysko Lotus Plaza αποτελεί σημαντικού μεγέθους αναξιοποίητο κτιριακό απόθεμα. Χωροθετείται σε μια προνομιούχα περιοχή της πόλης Λεμεσού, στην ενορία Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, η οποία συνδυάζει εγγύτητα με τους περισσότερους κεντρικούς άξονες της πόλης με πλειάδα υπηρεσιών. Το ισόγειο, ο πρώτος και δεύτερος όροφος προορίζονταν κυρίως για εμπορική χρήση (mini mall) και υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, υπάρχουν πέρα των 130 καταστημάτων, με εύκολη πρόσβαση τόσο από τους εσωτερικούς κοινόχρηστους χώρους, όσο και από τους εξωτερικούς μέσω των εισόδων πρόσβασης στα διάφορα σημεία περιμετρικά του κτιρίου. Οι υπόλοιποι 5 όροφοι απαρτίζονται από διαμερίσματα.

Πως αποφασίσατε να στηρίξετε την ανακαίνισή του;
Το κτίριο είναι ευρέως γνωστό στους κάτοικους της Λεμεσού για το επιβλητικό του μέγεθος και την ανεπιτυχή αξιοποίησή του εμπορικού τμήματος, την αρχιτεκτονική του και τους αστικούς μύθους που κατά περιόδους δημιουργήθηκαν γύρω από αυτό όσον αφορά τους λόγους που το οδήγησαν στη σημερινή του κατάσταση. Η οικονομική κρίση και η ανεργία, ιδιαίτερα σε άτομα νεαρής ηλικίας, ήταν θέματα έντονου προβληματισμού της αρχικής ομάδας εθελοντών. Η άμεση εμπλοκή τους στην νεοφυή επιχειρηματική κοινότητα που αναπτύσσετε στη Κύπρο καθώς και με ενέργειες στήριξης του άνεργου πληθυσμού της Κύπρου οδήγησαν στην αναγνώριση μιας μεγάλης ευκαιρίας: Την αξιοποίηση του εμπορικού χώρου του Fysko για ανάπτυξη εμπορικής δραστηριότητας αλλά και νεοφυούς επιχειρηματικότητας.

Πως προτείνεται να ανακαινιστεί και να διαμορφωθεί;
Οι χρήσεις που προτείνεται να φιλοξενήσει το κτίριο είναι οι εξής:
Συνεργατικοί χώροι (co-working spaces) για νέους επιχειρηματίες στους οποίους θα προσφέρεται ολοκληρωμένος γραφειακός εξοπλισμός, πρόσβαση στο διαδίκτυο, φρέσκος καφές και καθοδήγηση από ομάδες ειδημόνων από τον ακαδημαϊκό και επαγγελματικό χώρο για υλοποίηση των ιδεών τους.
Αίθουσα εκδηλώσεων στην οποία θα φιλοξενούνται διάφορες εκδηλώσεις –σεμινάρια επιχειρηματικότητας, hackathons και συναντήσεις ως επίσης και σεμινάρια αντιμετώπισης της ανεργίας.
Τέλος, πέραν των 100 καταστημάτων θα διατεθούν σε νέους εμπόρους χωρίς οικονομική επιβάρυνση για διάστημα ενός χρόνου με σκοπό τη πώληση των υπηρεσιών και προϊόντων τους και την ανάπτυξη της αγοράς του καταστήματος τους.

Με τι κεφάλαια θα γίνει η ανακαίνιση; Υπάρχουν ενδιαφερόμενοι επενδυτές;
Ο εθελοντικός χαρακτήρας του έργου, καθώς και οι γνώσεις, εμπειρίες και ικανότητες της ομάδας των εθελοντών, δημιουργούν ένα ασφαλές περιβάλλον εμπιστοσύνης και ψηλών προσδοκιών το οποίο προσέλκυσε ήδη αρκετό ενδιαφέρον από ιδιώτες Κύπριους και ξένους επενδυτές. Ιδιωτικές εταιρείες έχουν συμφωνήσει στην παροχή υπηρεσιών και υλικών για ανακαίνιση του χώρου ως μέρος της Κοινωνική Εταιρικής τους Ευθύνης. Επίσης υπό μελέτη είναι το ενδεχόμενο το κάθε κατάστημα το οποίο αιτείται χώρο στο Fysko να πρέπει να προβεί στη συλλογή κεφαλαίων από μια Crowd Funding πλατφόρμα που θα στηθεί για το σκοπό του έργου αυτού. Με αυτό τον τρόπο, θα μαζευτούν τα απαραίτητα κεφάλαια για την διαμόρφωση του κάθε καταστήματος, θα υπάρχει μια αξιοκρατική μέθοδος επιλογής καθώς και μια αρχική εξακρίβωση της βιωσιμότητας του κάθε καταστήματος αφού θα φαίνεται από την υποστήριξη του κόσμο.

Πόσα κεφάλαια θα χρειαστούν;
Έχουμε συντάξει μία πρόταση η οποία απαιτεί την ελάχιστη επένδυση. Συγκεκριμένα, οι ιδιοκτήτες των ακινήτων του εμπορικού χώρου θα έχουν το δικαίωμα να πουλήσουν το ακίνητο τους ή να το μετατρέψουν  σε μετοχές ίσης αξίας σε μία εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Η εταιρεία αυτή θα έχει διάφορες επιχειρηματικές δραστηριότητες με κύρια την ενοικίαση του εμπορικού χώρου μετά τον πρώτο χρόνο αλλά και την διαχείριση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εντός του εμπορικού τμήματος του ακινήτου. Με αυτό τον τρόπο, οι επενδυτές θα έχουν σύντομη απόσβεση των χρημάτων τους και ψηλά μερίσματα από τα κέρδη της εταιρείας σε μελλοντικό χρόνο. Το αρχικό κεφάλαιο που απαιτείται, (συμπεριλαμβανομένου της ανακαίνισης και λοιπόν εξόδων) κυμαίνεται από €500,000 μέχρι €2,500,000, αναλόγως των επιλογών των ιδιοκτητών.

Σε ποιο στάδιο βρίσκεται αυτή τη στιγμή η προσπάθειά σας;
Αυτή την στιγμή είμαστε στη διαδικασία σύστασης του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού, ο οποίος θα διαχειρίζεται το όλο έργο συμπεριλαμβανομένου και της διαχείρισης την επιχείρησης περιορισμένης ευθύνης. Έχουμε οργανώσει τις εξής ομάδες εθελοντών που αποτελούνται από πέραν των 200 εμπειρογνωμόνων: Αρχιτεκτόνων – Μηχανικών, Μάρκετινγκ, Επιχειρηματικότητας, Οικονομοτεχνικών Μελετών, Νομικών και γενική ομάδα εθελοντών. Σε αυτό το στάδιο καλούμαι όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων στον εμπορικό χώρο του Fysko να παρευρεθούν στην ενημερωτική εκδήλωση στις 14 Ιουνίου για τη σύσταση της επιχείρησης περιορισμένης ευθύνης. Πληροφορίες υπάρχουν και στην ιστοσελίδα www.flp-project.org. Ένα από τα προβλήματα είναι η έλλειψη στοιχείων για όλους τους ιδιοκτήτες, και καλούμαι τον κόσμο που γνωρίζει περισσότερες πληροφορίες να έρθει σε επαφή μαζί μας.

Γιατί θεωρείται σημαντικό αυτό το έργο;
Αυτό το έργο θεωρείται άκρος σημαντικό διότι αξιοποιεί αφενός ένα κτίριο, για μερικούς τοπόσημο, της Λεμεσού, το οποίο παραμένει μέχρι και σήμερα αναξιοποίητο, προάγοντας παράλληλα βασικές αρχές της αειφόρου ανάπτυξης (π.χ. επανάχρηση εγκαταλελειμμένων κτιρίων) και αφετέρου το άνεργο εργατικό δυναμικό σε ένα έργο κοινού οφέλους. Στόχος μας είναι ο παραδειγματισμός και η συνειδητοποίηση πως το οικονομικό μοντέλο του τόπου μας πρέπει να αλλάξει, με κύριο πρωταγωνιστή τον ίδιο μας τον εαυτό. Με αρκετή ενέργεια, προσπάθεια οράματα και συλλογικότητα μπορεί ο καθένας από εμάς να δημιουργήσει αξία σε αυτό τον τόπο τροποποιώντας και το μέλλον μας.