Παπαναστασίου: Χρηματοδότηση Τερματικού μέσω Συμβολαίων Πωλήσεων Φ.Α

Την κρισιμότητα των στιγμών για την πορεία αξιοποίησης του φυσικού μας πλούτου τόνισε σε συνέντευξή του στο InBusinessNews ο Καθηγητής και Κοσμήτορας της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου Πάνος Παπαναστασίου. Σημείωσε ότι οι εταιρείες υπολογίζουν όλα τα πιθανά οικονομικά οφέλη σε συνάρτηση πάντα και με τα διάφορα ρίσκα, ενώ δεν απέκλεισε το γεγονός ότι οι εταιρείες ενδεχομένως να φύγουν εάν αξιολογήσουν ότι δεν είναι συμφέρουσα η επένδυσή τους. 

Ερ. Πώς κρίνετε την κίνηση της Τουρκίας να παραβιάσει τα ύδατα της Κύπρου; Οι πολιτικοί δεν συνέδεαν το φυσικό αέριο με τη λύση του κυπριακού…

Αδικαιολόγητη και παράνομη αφού παραβιάζει το Διεθνές  Δίκαιο των Θαλασσών  και το δικαίωμα ενός ανεξάρτητου κράτους όπως η Κύπρος να εκμεταλλεύεται την Αποκλειστική Οικονομική του Ζώνη. Οι Κυβερνήσεις της Κύπρου έλεγαν το αυτονόητο ότι με τη λύση του Κυπριακού και οι Τουρκοκύπριοι θα  ελάμβανα το μερίδιο τους ως πολίτες του ενιαίου κράτους. Η Τουρκία φαίνεται ότι ακολουθεί τη γραμμή του όσο υπάρχει πολιτικό πρόβλημα όλα θα είναι πρόβλημα. Από τη μία υποστηρίζει ανεξάρτητη οντότητα στο βορρά και από την άλλη αδικαιολόγητα διεκδικεί  ΑΟΖ  στο Νότο. Σίγουρα η κατάσταση όπως διαμορφώνεται  δεν είναι και η καλύτερη για την προσέλκυση επενδύσεων  από εταιρείες στα θέματα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων.  

Ερ. Με δεδομένο ότι οι έρευνες των ENI/Kogas θα διαρκέσουν για αρκετούς μήνες και θα γίνει μεγάλος αριθμός ερευνών, αναμένετε περαιτέρω κλιμάκωση των αντιδράσεων της Τουρκίας; 

Δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να προβλέψει με ποιο τρόπο η Τουρκία θα κλιμακώσει τις αντιδράσεις της.  Ενώ φραστικά υπάρχουν αντιδράσεις καταδίκης από κάποιες χώρες  για ικανοποίηση μας από την άλλη δεν υπάρχει τίποτα αποτελεσματικό για παρεμπόδιση των ενεργειών της Τουρκίας αφήνοντας μας να νοηθεί ότι θα πρέπει να λύσετε το Κυπριακό για να  μπορείτε να εκμεταλλευτείτε τους φυσικούς σας πόρους . Υπάρχει και η γενικότερη αναταραχή στην περιοχή με τους τσιχατιστές στη Συρία και το Ιράκ που αναβαθμίζει το ρόλο της Τουρκίας γενικότερα ώστε να μην δέχεται πιέσεις . Χρειάζεται πολύ προσοχή να μην παίξουμε το παιχνίδι της Τουρκίας  με κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή.  

Ερ. Θεωρείτε ότι εάν τα αποτελέσματα είναι χαμηλότερα των προσδοκιών οι εταιρείες θα φύγουν; Τι έγινε σε Ισραήλ και Λίβανο;

Οι εταιρείες υπολογίζουν όλα τα πιθανά οικονομικά οφέλη σε συνάρτηση πάντα και με τα διάφορα ρίσκα που μπορεί να είναι οικονομικά, που έχουν σχέση με τη τιμή του πετρελαίου και το κόστος των αναπτύξεων, τεχνικά ρίσκα που μπορεί να έχουν σχέση με το βάθος της θάλασσας και των υδρογονανθράκων αλλά και πολιτικά που έχουν σχέση με αστάθεια του πολιτικού συστήματος ή αμφισβητούμενες περιοχές. Για παράδειγμα οι διεθνείς εταιρείες πετρελαίων αποφεύγουν το Ισραήλ λόγω των συμφερόντων τους στις Αραβικές χώρες. Στο Λίβανο παρά τα προβλήματα με την πολιτική αστάθεια όλες οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίων εκφράσανε ενδιαφέρον για να επενδύσουν ενώ πολλές από αυτές αποφύγανε την Κύπρο  λόγω αντιδράσεων και συμφερόντων τους στην Τουρκία. Αν μία εταιρεία δει ότι υπάρχουν προοπτικές για τεράστια  κοιτάσματα μπορεί να πάρει και κάποιο πολιτικό ρίσκο ενώ αν οι προοπτικές κοιτασμάτων είναι μέτριες σε συνδυασμό με το πολιτικό ρίσκο μπορεί να γίνουν αποτρεπτικός παράγοντας για επενδύσεις. Οι εταιρείες  αξιολογούν τα πιθανά οικονομικά κέρδη και τα ρίσκα σε συνεχή βάση σε όλα τα στάδια των δραστηριοτήτων τους.

Ερ.  Έχετε κάποια εκτίμηση για τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων με δεδομένο ότι το τεμάχιο 9 αναμένεται καλύτερο από το 12;

Υπάρχουν εκτιμήσεις για σημαντικές ποσότητες πιθανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου όχι μόνο για το τεμάχιο 9 αλλά και την ευρύτερη κοιλάδα της Λεβαντίνης που εμπίπτει στην ΑΟΖ της Κύπρου αλλά θεωρώ παρακινδυνευμένο ή και ανώφελο να κάνει κάποιος προβλέψεις. Καλύτερα να περιμένουμε τα αποτελέσματα των ευρημάτων της γεώτρησης που αναμένεται να ανακοινωθούν από τη κοινοπραξία ΕΝΙ/KOGAS μέσα στο Δεκέμβριο.

Ερ. Είστε υπέρ της δημιουργίας τερματικού ή λαμβάνοντας υπόψη όλα τα δεδομένα θα πρέπει να κοιτάξουμε κι άλλες επιλογές; 

Είμαι υπέρ της πιο συμφέρουσας λύσης για να φτάσει το αέριο στις αγορές η οποία εν κατακλείδι  θα επιφέρει τα μέγιστα οικονομικά οφέλη στο τόπο. Είναι λογικό οι εταιρείες που εμπλέκονται  μαζί  με το κράτος να κοιτάζουν για όλες τις πιθανές επιλογές με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα τους χωρίς δογματισμούς και συνθήματα. Οι λύσεις μπορεί να είναι πολλαπλές  στο χρόνο ανάλογα και με τα μεγέθη των κοιτασμάτων που θα προκύπτουν από τη συνεχή έρευνα.

Ερ. Πότε θα μπορούσε η Κύπρος να προχωρήσει σε σύναψη συμβολαίων για πώληση φυσικού αερίου;

Η Κύπρος μαζί με τις εταιρείες θα μπορέσει να υπογράψει συμβόλαια πώλησης φυσικού αερίου όταν θα έχει αποδεδειγμένα κοιτάσματα πιστοποιημένα από ανεξάρτητους οίκους σε μεγέθη που να δικαιολογούν οικονομικά και τεχνικά τις αναπτύξεις και θα έχουν γίνει όλες οι προμελέτες από σοβαρούς οίκους ώστε οι πιθανοί αγοραστές να είναι σίγουροι ότι τα έργα θα προχωρήσουν και μετά από 4-5 χρόνια θα τους παραδίδεται αέριο. Τα συμβόλαια πωλήσεων είναι απαραίτητα ως εγγυήσεις για το δανεισμό που πιθανόν να χρειαστεί για να χρηματοδοτηθούν οι αναπτύξεις. Τα έσοδα από τις πωλήσεις θα έρχονται με την παράδοση των ποσοτήτων φυσικού αερίου.  Πρώτα θα παίρνουν οι δανειστές την δόση τους και στη συνέχεια η εταιρεία και το κράτος το μερίδιο τους. 

Ερ. Θεωρείτε ότι είναι εφικτή η ενδιάμεση λύση μέσω Ισραήλ; Ποια η καλύτερη λύση;

Εξ’ όσων γνωρίζουμε υπάρχει διαδικασία σε εξέλιξη σχετικά με την ενδιάμεση λύση. Τα πράγματα με την έλευση του φυσικού αερίου έχουν καθυστερήσει πάρα πολύ με αποτέλεσμα να κάνουν ακόμη πιο δύσκολη μια οικονομικά συμφέρουσα ενδιάμεση λύση. Αν η ενδιάμεση λύση είναι από τα κοιτάσματα του Ισραήλ  καλύτερη λύση θα ήταν η μόνιμη λύση από το κοίτασμα το δικό μας της Αφροδίτης εφόσον είναι οι ίδιες εταιρίες που εμπλέκονται.